سه شنبه بیستم اردیبهشت ماه ۱۰۴۱، مراسم گرامیداشت صدو هفتمین سالگرد نسل کشی ارمنیان، به همت موسسه ترجمه و تحقیق هور و با حضور نمایندگان مجلس شورای اسلامی، نمایندگان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، شهرداری تهران، نویسندگان و مورخان ایرانی و نمایندگان اصحاب رسانه در سالن اجتماعات انجمن اجتماعی ارمنیان تهران برگزار شد.
در این مراسم یک فیلم مستند در خصوص نسل کشی ارمنیان و دکلمه‌ای نوشته «عباس اقبال مهران» شاعر ایرانی به تصویر کشده شد و همچنین از دو کتاب «ریشه‌های شرارت» نوشته اروین استاب با ترجمه محمد باقر امیرانی و کتاب «فرمان قتل عام» نوشته تانر آکچام مورخ ترک با ترجمه خانم آتوسا سمیعی رونمایی شد.
در ابتدای مراسم، خانم «سارینه توروسیان» به نیابت از موسسه ترجمه و تحقیق هور ضمن خوشامدگویی به حضار در سخنانی گفت: آنچه باعث می‌شود ما ارمنیان هرساله و در سراسر جهان این جنایات را یادآوری کرده و گرامی بداریم بی‌مجازات ماندن آن و همچنین عواقب و پیامدهایی است که تا به امروز گریبانگیر ملت ارمنی شده است.
ارمنیان در صدو هفت سال قبل قربانی سیاست‌های دولتی شدند که به دلیل‌عدم باور به موازین حقوق بشر و با دیده نفرت، تبعیض و نژاد پرستی به شهروندان و اقلیت‌های کشور خود می‌نگریست. سیاستی که به صورت موروثی بعدها نیز از طرف تمام دولت‌های جایگزین ترکیه نه تنها علیه ارمنیان بلکه در قبال کردها، علویان، یونانیان نیز ادامه یافت و تا به امروز نیز به عنوان سیاستی بنیادین و نهادینه به اجرا گذاشته می‌شود. نمونه بارز این ادعا حمایت مستقیم نظامی و سیاسی آنکارا از باکو، در طول جنگ اخیر قراباغ بود که نتیجه‌اش بر همگان پوشیده نیست.
این افراطی گری، خشونت، ترویج نژاد پرستی و تهمت‌های ناروا که به وضوح در سیاست‌های دولت کنونی ترکیه نیز دیده می‌شود ادامه همان سیاست‌های عثمانی‌گری‌ای است که با هدف احیای هژمونی امپراتوری عثمانی روی می‌دهد و به عنوان پدیده‌ای غیر قابل انکار در منطقه جریان دارد.
امروز در حالی که بیش از ۳۱ کشور منجمله آلمان، متحد وقت ترکیه و ایالات متحده آمریکا و همچنین دو کشور مسلمان سوریه و لبنان و ده‌ها نهاد بین المللی وقوع آن جنایات را تأیید و آن را نسل کشی خوانده اند، میراث داران حقوقی و سیاسی عثمانی با تحریف تاریخ، آن جنایات را به یک «تراژدی بزرگ» تقلیل داده که البته آبرویی برای منکران آن بازخرید نمی‌کند.
دولت کنونی ترکیه نه تنها برخلاف نظام حقوق بین الملل، از پذیرش مسئولیت و عذرخواهی رسمی بابت جنایات اسلاف خود و پرداخت غرامت به بازماندگان قربانیان ابا دارد و گزارش‌های موثق مورخان در این خصوص را نیز در حکم خیانت به هویت و تاریخ و تبار خود قلمداد می‌کند، امروز نیز از یک سو بدلیل ضعف سیاسی ایجاد شده پیرامون دولت و ملت ارمنستان استفاده کرده و تحت ایده دروغین روند عادی‌سازی روابط، در راه انکار و به فراموشی سپردن کامل نسل کشی از حافظه ارمنیان قدم برداشته و از سوئی نیز با طریق تحریک باکو، مردم بی‌دفاع جمهوری آرتساخ را تحت فشار قرار داده، تا این بار نیز همانند سال ۱۹۱۵، میلادی مردم ارمنی مجبور به کوچ اجباری و مهاجرت از سرزمین‌های آبا و اجدادی خود شوند.
گذشته از موارد یاد شده، حمایت‌های علنی ترکیه از گروه‌های تروریستی در عراق و سوریه، حمایت از گروه‌های نئونازی در اروپای شرقی، و از همه مهمتر تحریک و ترویج مسائل قومی در منطقه، امری انکار ناپذیر بود و از سیاست‌های بارزی است که تحت لوای ایدئولوژی نوعثمانی‌گری ادامه دارد و متأسفانه این بار نیز جامعه متمدن بین الملل چشمان خود را بر آن بسته است.
ترکیه همچنین پارا فراتر گذاشته و پس از انتقال گروه‌های تروریستی به باکو در زمان جنگ ۲۰۲۰ قراباغ به اسکان آنان در سرزمین‌های اشغالی جمهوری آرتساخ که اتفاقاً همجوار با پایگاه‌های تازه تأسیس رژیم صهیونیستی نیز می‌باشد پرداخته و علاوه بر تهدید ارمنستان دست به اقدامات تحریک‌آمیزی نیز علیه ایران می‌زند. این گستاخی تا جایی پیش رفته که چندی پیش سخنگوی رئیس جمهور ترکیه بصورت علنی ابراز می‌دارد در صورتی که اسرائیل علیه ایران وارد جنگ شود ترکیه حریم هوایی خود را در اختیار آن رژیم قرار خواهد داد.
بنابراین برگزاری مستمر یادبودهایی اینچنین علاوه بر این که حامل این پیام برای نسل‌ها است که «به خاطر داشته باشیم و فراموش نکنیم»، و «به خاطر داشته باشیم و حق را بطلبیم»! در عین حال اهرمی بازدارنده جهت جلوگیری از احتمال تکرار چنین جنایاتی نیز می‌باشد و همچنین می‌تواند نیشتری بر وجدان اخلاقی دولت‌هایی باشد که به خاطر منافع سیاسی از شناسایی و تأیید رسمی این واقعیت هولناک امتناع کرده اند.
آقای «محمد باقر امیرانی» مترجم کتاب «ریشه‌های شرارت» بعنوان اولین سخنران مراسم ضمن تشریح موضوع کتاب گفت: اگر ما ایرانیان میخواهیم با ارمنیان همدردی کنیم، می‌بایست ضمن محکومیت نسل کشی ارمنیان، قید ترکیه پرستی و قید سفرهای سیاحتی به ترکیه را بزنیم. دلارهای ایران را آنجا خرج نکنیم. این موضوع به نفع منافع ملی ایران نیز می‌باشد.
خانم «آتوسا سمیعی» بعنوان سخنران دوم در مورد کتاب «فرمان قتل عام» نوشته تانر آکچام به سخنرانی پرداخت که حاوی توضیحاتی در مورد صحت تلگرام‌های محرمانه دولت عثمانی بود که مورخ ترک به صورت دقیق صحت و سقم آن‌ها را بررسی کرده است.
«افشین متقی» از اعضای انجمن ژئوپلیتیک ایران سخنران بعدی مراسم بود که در سخنانی نسل کشی ارمنیان را محکوم و از اراده آن انجمن برای برگزاری همایش‌هایی در خصوص نسل کشی سخن راند.
«روبرت بگلریان» نماینده ارمنیان اصفهان و جنوب کشور در مجلس شورای اسلامی نیز در سخنانی به حلقه‌های اتصال صهیونیسم و پانتورکیسم پرداخت و از ضرورت پژوهش و آینده نگری در این مورد صحبت کرد.
«ایساک یونانسیان»، رئیس هیئت مدیره موسسه ترجمه و تحقیق هور بعنوان آخرین سخنران مراسم، ضمن تشکر و قدردانی از حضار و نمایندگان اصحاب رسانه در سخنانی گفت: ترکیه می‌خواهد از ضعف سیاسی و نظامی حاصل از جنگ ۴۴ روزه قراباغ پیرامون دولت کنونی ارمنستان استفاده کرده و با ایده دروغین روند عادی‌سازی روابط ترکیه با ارمنستان، مسئله نسل کشی ارمنیان را از حافظه تاریخی ملت ما پاک نماید. اما یقین داشته باشند که نه تنها سه میلیون جمعیت ارمنستان بلکه بیش از ده میلیون از ارمنیان دیاسپورا یا ارمنیان ساکن در اقصی نقاط جهان هرگز این اجازه را به ترکیه نخواهند داد و تا آخرین لحظه جهت احقاق حق خود به مبارزه ادامه خواهند داد.
در انتهای مراسم دو نوجوان ارمنی قطعاتی از آهنگسازان شهیر ارمنی را بوسیله پیانو و ویُلن اجرا کردند.
