نقش هرات در همگرایی منطقهای | ضیاءالحق طنین درخشش تاریخی هرات | سید مسعود رضوی فقیه دیدار سروان انگلیسی با یعقوبخان در هرات | علی مفتح ایستاده بر شکوه باستانی* | محمدجواد حقشناس سیاستگذاری «همگرایی منطقهای» در حوزه تمدنی ایران فرهنگی هرات در عهد ایلخانی، آل کرت و تیموری | شیرین بیانی گزارش سفر محمود افشار به افغانستان تحولات افغانستان و قیام ۲۴ حوت (اسفند) ۱۳۵۷ مردم هرات | محسن روحیصفت* هرات، شهر عشق، دانش و هنر | سید رسول موسوی* دلبسته این مردم مهربان هستم تقابل نظامی اسرائیل و ایران: پیامدها و راه حلها | سید حسین موسویان آیین نوروز دوای درد افغانستان | حسین دهباشی ردپای نوروز در ادبیات داستانی | محمد مالمیر سبزی پلو با ماهی | مرتضی رحیمنواز بهداشت و تغذیه در تعطیلات مراسم نوروز باستانی | گلبن سهراب شهر نوروزانه | بهروز مرباغی تئاتر و بهار، تلاشی برای زدودن زشتی و پلشتی | مجید گیاهچی نوروز در رادیو ایران زمستان به پایان رسیده است… | محمود فاضلی اهمیت پاسداری از جشن نوروز در افغانستان | محمدصادق دهقان پارسه، تختگاه نوروز | مرتضی رحیمنواز نوروز، جشن بیداری | جعفر حمیدی بازشناسی نمادهای انسانی نوروز | مرتضی رحیمنواز آن روزگاران | ساناز آریانفر سیمای جهانی نوروز ایرانی | مرتضی رحیمنواز آداب و رسوم نوروزیِ تاجیکان | دلشاد رحیمی* نظام اسطورهای نوروز | مرتضی رحیمنواز نوروز و دیپلماسی میراث فرهنگی | رضا دبیری نژاد تحویل سال و تغییر احوال | محمدجواد حق شناس نمادشناسی سفره هفتسین و نوروز | مرتضی رحیمنواز حال و هوای عید در تاجیکستان | عباس نظری کارت تبریک عید | مجید جلیسه نوروز، فرهنگِ هویتساز | فریدون مجلسی شکوهِ هرات، در فراسوی گستره ایران فرهنگی نوروز، جشن رستاخیز آئینهای پیشوار نوروزی | ندا مهیار نوروز و آیینهای نمایشی نوروزی سیاست همسایگی در نوروزستان | سید رسول موسوی پوتین قادر نیست جنبش رهبر مخالفان را خاموش سازد | آندره ئی سولداتوف . ایرینا بروگان (ترجمه: رضا جلالی) جشن آتشافروزان | مرتضی رحیمنواز عامل قدرت چین نه فناوری که خبرچین ها هستند | مین شی پی (ترجمه: رضا جلالی) روسیه آینده خود را می سوزاند | آندره ئی کولسینیکوف (ترجمه: رضا جلالی) جایگاه نقاشیخط را اثر مشخص میکند تئاتر شهر، حریم ذهنی میخواهد نه حریم شهری | مرتضی رحیمنواز سنگ زیرین آسیاب | فرشاد مومنی در چشم برادر | محمد کریمی* ماجراهای ما یک نفر | محمد امین کریمی* دنیا یالان دنیادی | الهه کریمی* بابا حسن | الهام کریمی* رویای حزبی از جنس اکثریت مردم، حزب عدالت ایران | بهزاد کاظمی
ارج نهی به این جانور ارزشمند، ریشه حضور آن بر سفره هر ایرانی در شب عید است. به تعبیری ایرانیان با خوردن (قربانی نمودن) ماهی آیین شکرگذاری خود را از نعمتهای خداوند ادا نموده و از حضرت ایشان سپاسگزاری میکنند.
نوروز جشن غرور است و جشن شادمانی و جشن دل ایرانیان است و ایرانی باید به این جشن و سایر جشنها ببالد و بنازد و افتخار کند که همه اینها را داشته است و نمیتوانسته بدون اینها زندگی کند.
در فولکلورِ ایرانی شاید هیچ عنصر شناخته شدهتری از عمو نوروز نداشته باشیم. پیرمردی با مو و ریش سفید و کلاه نمدی که عصا به دست در شهر میچرخد و دیدن او نخستین نشانههای پایان زمستان و آمدن بهار قلمداد میشود.
یکی از بارزترین نمادهای مشترک تمدنی ـ فرهنگی میان هر یک از این کشورها، «نوروز باستانی» است که بهعنوان یکی از کهنترین جشنها در حوزه تمدنی جنوب آسیا، امروزه بیش از 300 میلیون نفر در 11 کشور مختلف جهان در جنوب غربی آسیا، آسیای میانه، قفقاز، شبهقاره هند و بالکان را به پاسداشت خود واداشته است.
نیاگان تاجیکان از دورههای باستان سعی و کوشش مینمودند، که گذشتن وقت را با واحد و معیارهای گوناگون نشانهگیری و اندازه کنند. مردم تاجیک زمان برابر شدن شب و روز یا خود اعتدال بهاری، فرا رسیدن جشن نوروز را از روی نشانههای زیادی مقرّر مینمودند.
نوروز، نسبتهای دیگری نیز با اساطیر ایرانی دارد، از آن جمله بایستی متوجه داستان «جم» باشیم. جمشید، پادشاه اسطورهای زمین است که توانست به فره ایزدی دست پیدا کند. او پادشاه افسانهای دوران شکوهمندی آریائیان به شمار میآید.
میراث فرهنگی به مثابه محصولی بینافرهنگی که بر پایه تبادلات فرهنگی استحکام یافته است، سعی میکند حوزههای مشترکی را جستجو کند و افراد را به واسطه قرارگیری در این حوزههای مشترک دارای امنیت و قرابت بیشتر بکند تا جهان و زندگی قابل فهم باشد.
تمدن استوار و پابرجای ایرانی، در یکی از مهمترین بزنگاههای فرهنگی خود بهخوبی توانسته از عهده تکمیل فرایند نمادسازی برآمده و مهمترین جشن باستانی جامعه خود را به انواع مختلفی از آنها بارور سازد.
اجیکان به راستی مردمانی بسیار ساده و صمیمی و مهربان و بسیار شاد هستند علیرغم زندگی در حاکمیت و حکومت ۷۰ساله شوروی همچنان به فرهنگ و ادبیات فارسی عشق میورزند به جرات میتوان گفت در کشورهایی که به عبارتی کشورهای قلمرو فارسی زبانان نامیده میشود آداب و رسوم و سنن گذشتهای که کمابیش در کشور ما و بیشتر در شهرستانها نیز به چشم میخورد بیشترین سهم را در نگهبانی و حفاظت از فرهنگ و ادبیات و آداب و رسوم ایران قدیم را دارند
تولید انبوه کارت پستال در سال ۱۳۰۹ خورشیدی و در خیابان شاهآباد بود. کارت پستالهای چاپی با مهر شرکت سید عباس کاشانی و برادران که در دهههای ۲۰ و ۳۰ به صورت وسیعی توزیع و مورد استفاده قرار میگیرد.
نوروز همچون موسیقی و هنرهای دیگر است. مانند کتاب و گزارشی از خوبیها و فرزانگیهای پیشینیان است، نه بازتاب چالشها و خشمها. رنج و زیانی در کار آن نیست، هفتسین رنگارنگ نمادینش نیز جز شادی و امید و خرمی پیامی ندارد.
در هر گوشهای از این جهان پهناور که این درفش افراخته بشود میتوانیم بیگمان باشیم و باور بداریم که فرهنگ ایرانی تا آن گوشه راه برده است. نوروز نه تنها در ایران جغرافیایی کنونی بزرگ داشته میشود و برگزار میآید، بلکه در قلمروهای دیگر ایرانی نیز که از ایران جغرافیایی پهناور ترند شناخته شده است و کارکرد دارد، در ایران تاریخی به همان سان در ایران بسیار پهناور فرهنگی
آئین سوری یا جشن چهارشنبهسوری که در آخرین سهشنبه سال خورشیدی انجام میگرفت را بایستی از مهمترین جشنهای پیشواز نوروز برشمرد که با مجموعهای از رسوم همچون برافروختن آتش، تهیه آجیل و رقص و پایکوبی همراه بوده است
سیاست همسایگی روسیه که پس از فروپاشی شوروی توسط این کشور دنبال میشود، در تمامی اسناد سیاست خارجی روسیه دارای اولویت است و بر بنیاد ژئوپلیتیک استوار بوده و تلاش دارد جایگاه روسیه را در بین کشورهای پسا شوروی تحکیم نماید. سیاست همسایگی روسیه با اسامی و ابتکارات مختلف دنبال شده و عمدتا تلاش نموده تا از طریق ایجاد ساختارهای همکاریهای اقتصادی آن را دنبال کند. اتحادیه اوراسیا آخرین نمونه سیاست همسایگی روسیه محسوب میشود.
برگزاری این جشن را میتوان در همه شهرها و روستاهای ایران سراغ گرفت، ایرانیان در این شب بر این باورند که با افروختن آتش و پریدن از روی آن، بیماری، ناراحتی و نگرانیهای سال کهنه را به آتش میسپارند و سال نو را با آسودگی و شادی آغاز میکنند
آتش به این دلیل که مظهر و نماد نور و روشنایی ایزدی و پسر اهورامزدا به شمار میرفت و جنبه ایزدی داشت، در میان ایرانیان باستان مورد تقدس و ستایش بوده است.
سنگ زنان دستهای از دستههای عزادارند که با در دست گرفتن دو قطعه چوب که به شکل خاصی خّراطی شده، روبروی هم در دو صف یا بیشتر قرار میگیرند. بعد از آن عزاداری با خواندن ورد تک خوان و با ریتم مخصوص آغاز میشود. چند نفری هم در کنار تک خوان او را همراهی میکنند و نوحهای را که او میخواند، تکرار میکنند.
در شب شام غریبان شمع روشن کرده و تقریباً فضای مساجد و حسینیهها با شمع تزئین میشود. عدهای از افراد نیز با گرفتن شمع در دستشان نشان میدهند که عزادار امام حسین (ع) هستند. در این شب هیئتها به امامزاده تیران میآیند و در آنجا سینه زنی کرده و بعد به حسینیه و مساجد خودشان باز میگردند.
من از سنت اسلامی-ایرانی سخن میگویم چون موضوع بحث مربوط به مدرن شدن جامعهی ایران است. اگر موضوع بحثام عربستان بودم، از تعبیر سنت اسلامی-عربی، اگر ترکیه بود از تعبیر سنت اسلامی-ترکی، و اگر مالزی بود از تعبیر سنت اسلامی-مالایایی سخن میگفتم.
هر چقدر هم که در ظلم و درگیری و ناملایمتی باشی روزی به صلح خواهی رسید و مردمت روزی آرامش را احساس خواهند کرد.
چهارشنبه سوري و چهار راه هم انگار با هم سر وسري داشتند و تفاّل زدن به گفتار عابرين بر سر چهار راه، ريشه در نگاه باطني و ذوق تاويلگرايانهي كسي داشت كه به آواز مردم گوش ميسپرد تا تفاّلي زده و با دلي اميدوار تدارك سامان كار خويش كند.