ادبیات ایران

سرنوشت شعر فارسی در حکومت طالبان چه خواهد شد؟ | محمدکاظم کاظمی

مسئله نگران‌کننده، تحولات دو سال اخیر و پراکنده‌شدن شاعران به کشور‌های دیگر است. این موضوع ما را قدری نگران این می‌سازد که باز شاهد خشک‌شدن درخت شعر فارسی در هرات و بلکه کل افغانستان باشیم. ولی قدرت این زبان و ریشه‌دار بودن آن در دل این حوزه تمدنی، ما را به آینده امیدوار می‌سازد.

تغییراتی در مراسم تشییع پیکر اسلامی ندوشن

محمدعلی بودن سخت است | فرزان سجودی

محمد محمدعلی درگذشت

آیا نام دری صفت نام زبان فارسی است؟ | حمیدالله مفید

برخی‌ها به این باور‌اند، که نام دری از دربار گرفته شده، برخی دیگر آن را به دره منصوب می‌دارند. و در این پسین روز‌ها دیدگاهی وجود دارد، که نام دری از از نام آری ومردم آری‌ها گرفته شده که ازشش طایفه ماد که عبارت بودند از: ستروخانیان، یودیان، بوسیان، مغیان، آریزانتیان، پارتاکانیان، که آری زانتیان به آرای‌ها و پارتکانیان به پارت‌ها تغییر خوردند.

دکترحمیدرضاسعادت‌نیاکی : ابراهیم گلستان و زیست اصیل

سخن‌گفتن دربارۀ ابراهیم گلستان که از روشنفکران پرآوازۀ سدۀ جاری، پدر سینمای موج نوی ایران، عکاس و روزنامه‌نگار حرفه‌ای، داستان‌نویس مدرن و صاحب‌سبک، مترجم توانمند و از الهام‌بخش‌ترین و تأثیرگذارترین چهره‌های ادبیات تاریخ معاصر ایران به شمار می‌آید

مهرنوش جعفری : به یاد مهدی جعفری (رنج تنهایی)

خلقیات مهدی جعفری هم از جهاتی شبیه برادرش سیاوش بود؛ حیا و فروتنی و ادب و حلم و از همه مهم تر اینکه دل به دنیا نداشت، جز سودای زندگی عاشقانه و صادقانه و عاری از دروغ. رویکرد پژوهشی او مطالعه و تحقیق درباره مطبوعات کشوری مانند افغانستان بود و در این راه آثاری نیز از خود بر جای گذاشت و گویا مطالبی هم باقی گذاشته است که خوب است به بررسی و انتشار آنها در صورت صلاحدید اقدام شود.

با احترامی رسا و تمام‌قد به استاد گران‌مایه و بینش‌مند، محمدحسین مهدوی (م. مؤیّد)

قله رفیع نثر | زهرا ماحوزی

مؤیّد با احاطه کم‌نظیر خویش به زبان و ادبیات عرب و غور بسیار در متون کمترخوانده و اندک دیده‌شده، گویی این میراث به‌تاراج‌رفته را به خزانه زبان و ادب فارسی بازمی‌گرداند؛ خدمتی درخور تحسین که تنها از عهده عده انگشت‌شماری از ادیبان فارسی‌زبان ساخته است.

زندگی‌نامه خودنوشت سهراب سپهری

آن‌ روز شیبانی در ایوان خانه چیز‌ها گفت. از هنر حرف‌ها زد. وان‌گوک را نشان داد و من در گیجی دلپذیری بودم. هر چه می‌شنیدم تازه بود. و هر چه می‌دیدم غرابت داشت. شب که به خانه برگشتیم، من آدمی دیگر بودم. طعم یک استحاله را تا انتهای خواب در دهان داشتم.

بیات : زنجیره‌ی قوم‌گرایی از عبدالرحمان خان تا طالبان

آموزش زبان پشتو در ادارات و در مکاتب اجباری شد و تلاش شد یک نوع فارسی‌ستیزی در سیاست حکومتی، ‌حاکم شود تا به امروز که حتی در قانون اساسی افغانستان، سرود ملی را به زبان پشتو اختصاص دادند

محمدصادق عابدینی : فارسی‌زدایی طالبان علیه وحدت ملی افغانستان است

از زمان به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان اخبار نگران‌کننده‌ای درباره فارسی‌ستیزی و تلاش برای حذف زبان فارسی از افغانستان شنیده شده است. تغییر نام‌های فارسی در ادارات، اماکن و معابر و ایجاد محدودیت برای استفاده از زبان فارسی بخشی از اقدامات فارسی‌ستیزانه طالبان است. استاد محمدکاظم کاظمی، ادیب افغانستانی که از مفاخر معاصر زبان فارسی به‌شمار می‌رود، در گفتگو با «جوان» به ریشه‌های دشمنی با فارسی در افغانستان پرداخته است.

سید جواد طباطبایی : ایرانِ‌ بزرگِ‌ فرهنگی

این‌که تاریخِ بخشِ بزرگی از ادب و فرهنگی که در ناحیه‌هایی از شبه‌جزیره‌ی هند، ترکیه، تاجیکستان، ازبکستان و... آفریده شده ایرانی است، امروزه به لحاظ سیاسی هیچ اعتباری ندارد.

ظفر میرزایان استاد دانشگاه و شاهنامه پژوه تاجیک درگذشت

او در سال های 2010-2015 در گروه روزنامه نگاری دانشگاه کولاب، موضوعات "بیان اندیشه و زبان تاجیکی"، "روش گزارش در روزنامه نگاری مدرن" را به دانشجویان آموزش داد.

انتشار کتاب ترجمه‌های حسین گل‌گلاب

گروه فرهنگ و هنر - بتول گرجی: سرانجام دست نوشته‌های حسین گل‌گلاب، سراینده سرود «ای ایران» منتشر شد.

سعدی و کودک ایرانی

این است که ما ایرانیان سعدی را در کودکی جوری می‌شناسیم و در سن پختگی جور دیگر. و آن جور دیگر، همراه ما تا سن پیری و کمال می‌آید

صولت شجاعیان : نوشته‌ای به مناسبت بزرگداشت سعدی خداوندگار سخن در ادبیات فارسی؛

در نثر مفاهیم آثار او اغلب پویا، تازه، این‌جهانی و در تراز با زبان همه مردم نوشته شده. به تعبیر محمدعلی فروغی ادیب برجسته، سیاستمدار و اندیشمند تاریخ معاصر ایران "ما پس از هفتصد سال به زبانی که از سعدی آموخته ایم، سخن می‌گوییم"؛

سید مجتبی طاهری : فارسی را پاس بداریم

بلوار یا بولوار واژه ای بیگانه است که متاسفانه سالیان سال است که بر روی تابلوهای شهری جاخوش کرده است

درباره فروغ | ندا مهیار

فروغ در سال ۱۳۳۰ و در حالی که تنها ۱۶ سال داشت، با پرویز شاپور که بعدها به یکی از مهم‌ترین طنزپردازان معاصر تبدیل شد، ازدواج کرد. شاپور از اقوام دور مادری فروغ بود و در زندگی مشترک کوتاهش با فروغ، تجربه‌ای عاشقانه را برای او رقم زد. اگرچه طول این زندگی مشترک چندان به درازا نکشید و تنها چهارسال پس از آغاز، به سرانجام رسید.

محمدرضا شفیعی کدکنی : دُکّانِ ریا

اگر به عمقِ دیوانِ حافظ بروید او کاری جز این نکرده که دو سِت set و مجموعهٔ اجتماعی را در مقابل هم قرار داده و یکی را مدح و دیگری را هجو کرده است.

حمزه کرمی : فردوسی و سهروردی و «حکمت مشرقی»

ما ایرانیان فردوسی را صرفا به خاطر زنده کردن زبان فارسی میشناسیم و شناختی از تاثیر وجایگاه الهام بخش او در پدید آمدن فلسفه ایرانی وحکمت مشرقی نداریم !

نویسنده و شاعر

کمال شفیعی : زبان، عامل سکوت

از نظر ماشری اثر ادبی نه چندان با آنچه می‌گوید، بلکه با آنچه نمی‌گوید با ایدئولوژی مربوط می‌شود. در سکوت‌های معنی‌دار در رنگ‌ها و غیبت‌های متن است که می‌توان حضور ایدئولوژی را به قاطعانه‌ترین نحو ممکن حس کرد. منتقد باید این سکوت‌ها را وادار به «سخن گفتن» کند.