• امروز : جمعه, ۱۴ اردیبهشت , ۱۴۰۳
  • برابر با : Friday - 3 May - 2024
::: 3319 ::: 0
0

: آخرین مطالب

توهمات امارات در مورد بین المللی کردن مسئله سه جزیره ایرانی | کورش احمدی* مناقشه بر حق حاکمیت تاریخی ایران | محمدجواد حق‌شناس شبکه ملی و فراملی موزه خلیج فارس | رضا دبیری‌نژاد* حوضه آبریز خلیج فارس و دریای عمان؛ روستانشینی و پایداری معیشتی | محمدامین خراسانی* برای صیانت از نام خلیج فارس نیازمند عزم ملی هستیم خلیج فارس در آئینه زمان | محمدعلی پورکریمی* حفاظت از نام خلیج فارس جزایر سه‌گانه ایرانی، دسیسه انگلیسی، فراموش‌کاری عربی | محمدعلی بهمنی قاجار خلیج عربی یا خلیج همیشه فارس؟ بر این دو عنوان درنگ کنید | حبیب احمدزاده هژمونی ایرانی خلیج فارس از عهد باستان تا کنون | مرتضی رحیم‌نواز درباره پوشش و لباس زنان در جزیره کیش | مرتضی رحیم نواز جهانی شدن و نقش ژئواکونومیکی منطقه خلیج فارس | مهدی حسین‌پور مطلق خلیج فارس، آبراه صلح و گفتگو | فریدون مجلسی خلاء قدرت و ابهام چهره ژئوپلیتیکی در خلیج فارس | نصرت الله تاجیک درباره روز ملی خلیج‌فارس | محمدجواد حق‌شناس موزه ملی هرات | مرتضی حصاری کتیبه‌های فارسی مسجد ‌جمعه (جامع) هرات | مرتضی رضوانفر مسجد جامع هرات میراثی ماندگار در تاریخ معماری جهان اسلام | علیرضا انیسی معماری در خراسان بزرگ عهد تیموری | ترانه یلدا از چهارسوی هرات تا چهار مرکز دیپلماسی جهان | سروش رهین هرات و نقطه‌ ‌عطف رهبری | ظاهر عظیمی هرات و توسعه‌ سیاسی | سید نایل ابراهیمی حوضه آبریز هریرود؛ چالش‌ها و راهبردهای مشارکتی و بومی | عبدالبصیر عظیمی و سیدعلی حسینی موقعیت استراتژیک هرات | فریدریش انگلس (ترجمه‌: وهاب فروغ طبیبی) نقش هرات در همگرایی منطقه‌ای | ضیاءالحق طنین درخشش تاریخی هرات | سید مسعود رضوی فقیه دیدار سروان انگلیسی با یعقوب‌خان در هرات | علی مفتح ایستاده بر شکوه باستانی* | محمدجواد حق‌شناس سیاست‌گذاری «همگرایی منطقه‌ای» در حوزه تمدنی ایران فرهنگی هرات در عهد ایلخانی، آل کرت و تیموری | شیرین بیانی گزارش سفر محمود افشار به افغانستان تحولات افغانستان و قیام ۲۴ حوت (اسفند) ۱۳۵۷ مردم هرات | محسن روحی‌صفت* هرات، شهر عشق، دانش و هنر | سید رسول موسوی* دلبسته این مردم مهربان هستم تقابل نظامی اسرائیل و ایران: پیامدها و راه حل‌ها | سید حسین موسویان آیین نوروز دوای درد افغانستان | حسین دهباشی ردپای نوروز در ادبیات داستانی | محمد مالمیر سبزی پلو با ماهی | مرتضی رحیم‌نواز بهداشت و تغذیه در تعطیلات مراسم نوروز باستانی | گلبن سهراب شهر نوروزانه | بهروز مرباغی تئاتر و بهار، تلاشی برای زدودن زشتی و پلشتی | مجید گیاه‌چی نوروز در رادیو ایران زمستان به پایان رسیده است… | محمود فاضلی اهمیت پاسداری از جشن نوروز در افغانستان | محمدصادق دهقان پارسه، تخت‌گاه نوروز | مرتضی رحیم‌نواز نوروز، جشن بیداری | جعفر حمیدی بازشناسی نمادهای انسانی نوروز | مرتضی رحیم‌نواز آن روزگاران | ساناز آریانفر سیمای جهانی نوروز ایرانی | مرتضی رحیم‌نواز آداب و رسوم نوروزیِ تاجیکان | دلشاد رحیمی*

1
دکتر محمد رسولی ( شاهنامه شناس و حقوقدان)

مجمد رسولی : پله بیسیت در شاهنامه

  • کد خبر : 8312
  • 10 آبان 1401 - 12:33
مجمد رسولی : پله بیسیت در شاهنامه
وجود انتخابات و همه پرسی در شاهنامه فردوسی

یکی از انواع انتخابات، پله بیسیت می باشد این مورد در شاهنامه دیده می شود. پله بیسیت همچنین راه و روشی جهت نشان دادن مشروعیت سیاسی یا کسب آن است. همه ی حکومت ها حتی حاکمین ستمگر تاریخ نیز به دنبال نشان دادن داشتن مشروعیت سیاسی بوده اند.

چنانکه ضحاک وقتی احساس خطر از سوی مردم کرد دست به این کار زد. به بیان اصطلاح حقوق عمومی امروزی او در واقع نوعی «پله بیسیت» انجام می دهد. می دانیم شیوه ی «پله بیسیت» معمولاً توسط مقامات ارشد سیاسی انجام می گیرد که برای اعلام نظر مردم و دریافت حمایت آنها با تصمیمات اتخاذی مقامات عالی، نوعی همه پرسی برای اخذ آرای عمومی برگزار می شود. به این حالت از همه پرسی «پله بیسیت» اطلاق می گردد. در طول تاریخ خیلی از شخصیت های غیر دموکراتیک و غیرمردمی به این شیوه متوسل و سپس به وسایل و فنون گوناگون، موفق شده اند نتیجه ی دلخواه خود را هم بگیرند و سپس با استناد به آن خود را مورد قبول مردم عنوان کنند.

به هر روی ضحاک اقدام به انجام نوعی پله بیسیت و یا خلاصه، اخذ نظر موافق مردمان از روش مشابه برمی آید. لذا برای شروع کار بزرگان کشور و نمایندگان مردم را فرا می خواند و به آنان می گوید یک متن در تأیید حکومتی و رفتار حکومت می نویسم و هر کس که موافق است و البته من می دانم شما همه موافق هستید(!!) آن را امضا و تأیید کنید تا بعد آن را عمومی کنیم.

غرض ضحاک از این کار چیست؟ او به دنبال کسب مشروعیت سیاسی است. پس مشروعیت سیاسی صرف نظر از بود یا نبود در هر حکومتی، یک مفهوم بنیانی بود که حکومت ها در دوران کهن هم به آن توجه داشته اند.

ضحاک نیز:

ز هر کشوری، مهتران را بخواست

که در پادشاهی کند پشت راست:

یکی محضر، اکنون بباید نوشت

که جز تخم نیکی، سپهبد نکشت!

نگویم سخن، جز همه راستی!

نخواهد به داد اندرون، کاستی!

ز بیم سپهبد همه مهتران

بدان کار، گشتند هم داستان

در آن محضرِ اژدها ناگریز

گواهی نوشتند، برنا و پیر

بزرگان به ناچار و از روی ترس و نیز برخی هم لابد به خاطر حفظ موقعیت و مال و منال که در دستگاه ستم داشتند، سکوت کرده و امضا و گواهی می کنند که حکومت و روش ضحاک خوب و درست بوده است. حتی وقتی نماینده ی مردم اصفهان یعنی کاوه، این کار را نمی کند و از در مخالفت برمی آید، ضحاکیان کوشش می کنند که به کاوه هم امتیازاتی بدهند تا او نیز شاید منشور دروغین عدل و حکومت مردم سالاری! ضحاک را امضا کند. ولی او نمی پذیرد و …

به هر حال آنچه مسلم است، مفهوم مشروعیت قدرت سیاسی در ایران عهد کهن هم مورد توجه بوده است.

لینک کوتاه : https://nimroozmag.com/?p=8312
  • نویسنده : محمد رسولی
  • منبع : اقتصاددان
  • 84 بازدید

ثبت دیدگاه

قوانین ارسال دیدگاه
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.