• امروز : شنبه, ۸ اردیبهشت , ۱۴۰۳
  • برابر با : Saturday - 27 April - 2024
::: 3304 ::: 0
0

: آخرین مطالب

موزه ملی هرات | مرتضی حصاری کتیبه‌های فارسی مسجد ‌جمعه (جامع) هرات | مرتضی رضوانفر مسجد جامع هرات میراثی ماندگار در تاریخ معماری جهان اسلام | علیرضا انیسی معماری در خراسان بزرگ عهد تیموری | ترانه یلدا از چهارسوی هرات تا چهار مرکز دیپلماسی جهان | سروش رهین هرات و نقطه‌ ‌عطف رهبری | ظاهر عظیمی هرات و توسعه‌ سیاسی | سید نایل ابراهیمی حوضه آبریز هریرود؛ چالش‌ها و راهبردهای مشارکتی و بومی | عبدالبصیر عظیمی و سیدعلی حسینی موقعیت استراتژیک هرات | فریدریش انگلس (ترجمه‌: وهاب فروغ طبیبی) نقش هرات در همگرایی منطقه‌ای | ضیاءالحق طنین درخشش تاریخی هرات | سید مسعود رضوی فقیه دیدار سروان انگلیسی با یعقوب‌خان در هرات | علی مفتح ایستاده بر شکوه باستانی* | محمدجواد حق‌شناس سیاست‌گذاری «همگرایی منطقه‌ای» در حوزه تمدنی ایران فرهنگی هرات در عهد ایلخانی، آل کرت و تیموری | شیرین بیانی گزارش سفر محمود افشار به افغانستان تحولات افغانستان و قیام ۲۴ حوت (اسفند) ۱۳۵۷ مردم هرات | محسن روحی‌صفت* هرات، شهر عشق، دانش و هنر | سید رسول موسوی* دلبسته این مردم مهربان هستم تقابل نظامی اسرائیل و ایران: پیامدها و راه حل‌ها | سید حسین موسویان آیین نوروز دوای درد افغانستان | حسین دهباشی ردپای نوروز در ادبیات داستانی | محمد مالمیر سبزی پلو با ماهی | مرتضی رحیم‌نواز بهداشت و تغذیه در تعطیلات مراسم نوروز باستانی | گلبن سهراب شهر نوروزانه | بهروز مرباغی تئاتر و بهار، تلاشی برای زدودن زشتی و پلشتی | مجید گیاه‌چی نوروز در رادیو ایران زمستان به پایان رسیده است… | محمود فاضلی اهمیت پاسداری از جشن نوروز در افغانستان | محمدصادق دهقان پارسه، تخت‌گاه نوروز | مرتضی رحیم‌نواز نوروز، جشن بیداری | جعفر حمیدی بازشناسی نمادهای انسانی نوروز | مرتضی رحیم‌نواز آن روزگاران | ساناز آریانفر سیمای جهانی نوروز ایرانی | مرتضی رحیم‌نواز آداب و رسوم نوروزیِ تاجیکان | دلشاد رحیمی* نظام اسطوره‌ای نوروز | مرتضی رحیم‌نواز نوروز در هرات؛ بقای زندگی | مینو سلیمی نوروز و دیپلماسی میراث فرهنگی | رضا دبیری نژاد تحویل سال و تغییر احوال | محمدجواد حق شناس نمادشناسی سفره هفت‌سین و نوروز | مرتضی رحیم‌نواز حال و هوای عید در تاجیکستان | عباس نظری کارت تبریک عید | مجید جلیسه نوروز، فرهنگِ هویت‌ساز | فریدون مجلسی شکوهِ هرات، در فراسوی گستره ایران فرهنگی نوروز، جشن رستاخیز آئین‌های پیشوار نوروزی | ندا مهیار نوروز و آیین‌های نمایشی نوروزی سیاست همسایگی در نوروزستان | سید رسول موسوی پوتین قادر نیست جنبش رهبر مخالفان را خاموش سازد | آندره ئی سولداتوف . ایرینا بروگان (ترجمه: رضا جلالی) جشن آتش‌افروزان | مرتضی رحیم‌نواز

1

فراتر از وکیل | محمد حسین زارعی

  • کد خبر : 16850
  • 30 بهمن 1402 - 7:35
فراتر از وکیل | محمد حسین زارعی
این یادداشت کوتاه به پاس فداکاری‌ها و بزرگ‌منشی‌های مردی نوشته شده که کمتر دیده و شنیده شده است: سردار شهید حسن کریمی.

ایشان را از دانشکده حقوق، در سر کلاس‌ها و مراجعات و گفتگوهای گاه و بی‌گاه شناختم. رزمنده بود و ایثارگر. از فرماندهان جنگ بود؛ در سرش ترکش داشت و یک چشمش را از دست داده بود و ریه‌هایش نیز شیمیایی شده بود. چهره او را همیشه با لبخند و نگاه آرام به یاد دارم، اما محکم بود و مصمم. پس از فارغ‌التحصیلی وکیل شده بود و هر از چندگاهی به من سر می‌زد و گفتگوهایی داشتیم. هر چند در همه‌ مسائل از جمله مسائل سیاسی اتفاق نظر نداشتیم، اما محترم بود و باوقار و متواضع، و حرمت نگاه می‌داشت.

یک روز داستان تلخی از خودش برایم تعریف کرد که هیچ‌گاه فراموش نمی‌کنم. روزی برای دفاع در پرونده‌ای مربوط به زمین و غرفه‌های تعاونی دوستانِ ایثارگرِ خود به دادگاه رفته بود و قاضی با برخورد زنندۀ خود قصد داشت علیه تعاونی رای صادر کند. او استدلال‌های خود را مطرح کرده بود، اما ظاهرا مقبول نیفتاده بود و گویا پیشداوری‌ها کارش را کرده بود. او می‌گفت دیگر نتوانستم طاقت بیاورم و رفتم به سمت میز قاضی و سیلی محکمی به او زدم. اما بعدش معلوم بود چه اتفاقی می‌افتد. قاضی و ماموران ریخته بودند بر سرش و او را که تنها بود، تا می‌توانستند زده بودند و در همان اثنا چشم مصنوعی‌اش هم از حدقه بیرون زده بود. برای این‌ کار به زندان افتاد، و البته این اولین بارش نبود که به زندان افتاده بود.

بعدها هم شنیدم و هم دیدم که در بسیاری از پرونده‌های فعالان سیاسی، داوطلبانه وکالت‌شان را بدون گرفتن حق‌الوکاله پذیرفته بود و کمک‌شان کرده بود. در موضوع واگذاری اراضی پادگان ۰۶ در منطقه پاسداران بر اساس توافق اولیه ارتش با شهرداری و تخصیص شصت درصد آن برای بارگذاری فضای مسکونی و تجاری و اداری و برج‌سازی در آن منطقۀ پُرتراکم نیز در کنار برخی از دوستانِ دیگر تلاش‌های حقوقی زیادی کردیم و به یُمن این تلاش‌ها تا به‌حال چنین طرحی قطعی و اجرایی نشده است.

در دوران کرونا، در کنار همان دوستان کوشش‌های زیادی صورت گرفت تا وزارت بهداشت و ستاد مبارزه با کرونا و دولت، آمار واقعی فوت‌شده‌گان را رسما اعلام کنند تا با اقدام‌های پیشگیرانۀ مردم، جان‌های عزیزِ کمتری از مردم گرفته شود. این پیگیریِ مصرانه نیز منجر به گشوده شدن پرونده کیفری دیگری علیه یکی از دوستان شد، اما با کمک و وکالت وی منجر به صدور قرار منع تعقیب از سوی دادسرا گردید.

دغدغه‌های زیست‌محیطی زیادی داشت و در پرونده‌های مطبوعاتی و برای دفاع از آزادی بیان نیز کمک‌های حقوقی زیادی به فعالان سیاسی کرده بود و در مبارزه با فساد و رشوه‌خواری و رانت‌بازی هم پیگیر بود و دنبال می‌کرد و تا آنجا که در توانش بود، مبارزه می‌کرد.

جنبۀ دیگری از شخصیت و زندگی وی را بعدها آگاه شدم. به همراه دوستانش و با کمک‌های مالی خیرین برای سال‌های طولانی به مدرسه‌سازی در استان سیستان و بلوچستان مشغول بود و برای دختران‌شان جهیزیه و وسائل زندگی تهیه می‌کرد و اردوهای مطالعاتی و تحصیلی برپا می‌کرد؛ و بدون آن‌که این فعالیت‌ها را در بوق و کرنا کرده باشد، در کمال گمنامی و فروتنی سرش به‌کار خودش گرم بود. او مصداقِ بارز یک انسانِ باوجدانِ مسئول بود و دغدغه‌ای غیر از گشودن گره‌ای از گره‌های مردمِ گرفتار، در سرش نمی‌پروراند.

زندگی ساده، بی‌آلایش، صادقانه و فعالیت‌های نوع‌دوستانه و خیرخواهانه و مخصوصا برخورداری از توان علمی و حرفه‌ای حقوقی کسانی هم‌چون حسن کریمی از دیدگاه من، به ‌مثالِ کسانی است که در عین آن‌که اعتنایی به حقوق و سیاست‌بازهایِ مستهجنِ به اصطلاح سیاستمدارانِ فاسد و دغل‌بازان و ریاکاران و رانت‌خواران سیاسی و اقتصادی ندارند، اما در عین حال با توسل به حرفۀ حقوقی و بهره‌مندی از دانش و تخصص حقوقیِ خود برای کمک به مردم در وضعیت کنونی، فرصت و فضایی برای کنش فعال و معنادار در مواجهۀ با زندگیِ خفت‌بار در دایرۀ دروغ و ریاکاری خلق می‌کند و منشا و الگویی برای حیات جمعی و واقعی به‌دور از توهماتِ ایدئولوژیکِ سیاسی و قدرتِ مسلط می‌آفریند که به‌قول واتسلاو هاول در «قدرت بی‌قدرتان»، الهام‌بخش زندگی در دایرۀ حقیقت است.

شاید نقل برخی سخنانِ هاول به این مناسبت بی‌ارتباط نباشد. وی در توصیف نظام پساتوتالیتر می‌گوید: «…ولی از آن طرف نظم پساتوتالیتر تمام فکر و ذهنش این است که همه چیز حتما مقید به نظم واحدی باشد: در چنین دولتی، شبکۀ درهم‌پیچیده‌ای از مقررات، اطلاعیه‌ها، دستورالعمل‌ها، هنجارها، احکام، و قواعد بر زندگی مردم سایه‌افکن است.» از نظر هاول دوام و ماندگاری چنین نظام‌هایی مدیون نقش نیروی پیونددهندۀ آیینی قوانین و نظام حقوقی است.

اما در عین حال هاول معتقد است که این وصف ایدئولوژیکِ قانون و نظام حقوقی نمی‌تواند به این معنا باشد که حقوقدانان و وکلا و فعالان حقوقی، آگاهانه قدرتِ مستقر را از طریق همان قوانین ساخته و پرداختۀ خودش به‌چالش نکشند: «اتفاقا آن‌ها از نقشی که قانون ایفا می‌کند به‌خوبی آگاهند. اما همین آدم‌ها چون دقیقا می‌دانند که نظام با چه استیصالی آویزان همین قانون است… متوجه هستند که توسل به همین قانون چه اهمیت شگرفی دارد. از آنجایی که نظام نمی‌تواند بی‌قانون سر کند، چون ضرورت تظاهر به رعایت قانون طوری دست‌وپایش را بسته است که راه فراری از آن برایش نمانده، مجبور است به‌نحوی از انحاء به این توسل‌های به قانون واکنش نشان دهد. بنابرین، مطالبۀ پایبندی به قوانین، عملی است در جهت زیستن در دایرۀ حقیقت که کل ساختار دروغین را در نقطۀ اوج تظاهر و فریبکاری‌ش به مخاطره می‌اندازد.»

دلیلِ اشاره به سخنان هاول از این باب است که درگیرشدن در فعالیت‌ها و کنش‌های روزانه و به‌ظاهر کوچکِ خیرخواهانه، آگاهانه و داوطلبانۀ اجتماعی و حقوقی و شاید به ظاهر غیرسیاسیِ کسانی همچون حسن کریمی، در فضایی که همگان شاهد آن هستند، کنش و عملِ سیاسیِ آگاهانه برای بهبود وضعیت فعلی و زندگی در دایرۀ واقعی و حقیقتِ حیات جمعیِ مردم است.

نام و یادش زنده و گرامی باد.

لینک کوتاه : https://nimroozmag.com/?p=16850
  • نویسنده : محمدحسین زارعی
  • 42 بازدید

ثبت دیدگاه

قوانین ارسال دیدگاه
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.