• امروز : جمعه, ۲۸ اردیبهشت , ۱۴۰۳
  • برابر با : Friday - 17 May - 2024
::: 3340 ::: 0
0

: آخرین مطالب

خشونت گریزی در شاهنامه | محمد رسولی آرامگاه فردوسی | محمد رسولی سوگِ اعتراضی و جایگاه زنانگی در شاهنامه و فرهنگ فارسی | محمدحسین مجتهدی حقوق بشر در شاهنامه | محمد رسولی نقش آفرینی زنان در شاهنامه زن در شاهنامه | محمد رسولی افغانستان در شاهنامه | محمد رسولی گفتمان «باید مثل آمریکا و اروپا باشیم» را رها کنیم! | علی مفتح اقدامات شهردار تهران منافع چه کسانی را تأمین می کند؟ اصلاح‌طلبان؟ خیر، متشکرم! | سعید حجاریان تسلیحات هوش مصنوعی | کیومرث اشتریان وطن فارسی | محمدکاظم کاظمی* شبی با هرات جشنواره بین‌المللی فیلم زنان هرات | الکا سادات* از گسست تا پیوند هنرمندان خطاط هرات و تهران | نیک محمدمستمندغوری* نگاهی به نهادها و نشریه‌های ادبی در هرات از ۱۳۸۰ تا ۱۴۰۲ | افسانه واحدیار* اندیشه‌های اجتماعی خواجه عبدالله انصاری | سعید حقیقی جایگاه هرات در محیط فرهنگی و ادبی تاجیکستان | عبدالله راهنما* شناسنامه انجمن ادبی هرات | نارون رجایی داغ تمنا | سید ابوطالب مظفری از تسبیح تا ترنم | محمدکاظم کاظمی جامی؛ برترین چهره فرهنگی هرات | حسن امین هرات، قلب ادبیات، معنویت و تصوف در افغانستان | مرضیه سلیمانی (خورشید) پیوند هرات با آریانا و ایرانشهر | یحی حازم اسپندیار شاهنامه و هرات | محمد آصف فکرت هروی هرات از نگاه دکتر اسلامی نُدوشن | مهرداد صادقیان ندوشن هرات؛ پیوند دهنده‌ای فرهنگی ملت‌های حوزۀ نوروز | عبدالمنان دهزاد شکستن چندمین استخوان در تحویل سال | خالد قادری* هرات، نقطه‌ وصل در حوزه‌ نوروزستان | اسحاق ثاقبی داراب ظرفیت‌های هرات برای پیوندهای تاریخی حوزه‌ی تمدنی نوروز | محبوب‌الله افخمی* توهمات امارات در مورد بین المللی کردن مسئله سه جزیره ایرانی | کورش احمدی* مناقشه بر حق حاکمیت تاریخی ایران | محمدجواد حق‌شناس شبکه ملی و فراملی موزه خلیج فارس | رضا دبیری‌نژاد* حوضه آبریز خلیج فارس و دریای عمان؛ روستانشینی و پایداری معیشتی | محمدامین خراسانی* برای صیانت از نام خلیج فارس نیازمند عزم ملی هستیم خلیج فارس در آئینه زمان | محمدعلی پورکریمی* حفاظت از نام خلیج فارس جزایر سه‌گانه ایرانی، دسیسه انگلیسی، فراموش‌کاری عربی | محمدعلی بهمنی قاجار خلیج عربی یا خلیج همیشه فارس؟ بر این دو عنوان درنگ کنید | حبیب احمدزاده هژمونی ایرانی خلیج فارس از عهد باستان تا کنون | مرتضی رحیم‌نواز درباره پوشش و لباس زنان در جزیره کیش | مرتضی رحیم نواز جهانی شدن و نقش ژئواکونومیکی منطقه خلیج فارس | مهدی حسین‌پور مطلق خلیج فارس، آبراه صلح و گفتگو | فریدون مجلسی خلاء قدرت و ابهام چهره ژئوپلیتیکی در خلیج فارس | نصرت الله تاجیک درباره روز ملی خلیج‌فارس | محمدجواد حق‌شناس موزه ملی هرات | مرتضی حصاری کتیبه‌های فارسی مسجد ‌جمعه (جامع) هرات | مرتضی رضوانفر مسجد جامع هرات میراثی ماندگار در تاریخ معماری جهان اسلام | علیرضا انیسی معماری در خراسان بزرگ عهد تیموری | ترانه یلدا از چهارسوی هرات تا چهار مرکز دیپلماسی جهان | سروش رهین

2

رحیم قمیشی : آیت‌الله خمینی و نظریه ولایت‌فقیه

  • کد خبر : 12477
  • 16 خرداد 1402 - 0:25
رحیم قمیشی : آیت‌الله خمینی و نظریه ولایت‌فقیه
در اینجا نمی‌خواهم به اثرات مثبت یا منفی انقلاب سال ۵۷ و بنیانگذار نظریه قدرت فقها بپردازم، بلکه می‌خواهم بگویم چه شد که نظریه ولایت‌فقیه ناکام ماند.

نظریه‌پردازان باید انسان‌هایی بزرگ باشند و شکی نیست آیت‌الله خمینی، هم در رهبری مردم و هم در نظریه‌پردازی انسانی بزرگ بود.

همانطور که مائو در چین انسان بزرگی بود، عمر البشیر در سودان و قذافی در لیبی.

در اینجا نمی‌خواهم به اثرات مثبت یا منفی انقلاب سال ۵۷ و بنیانگذار نظریه قدرت فقها بپردازم، بلکه می‌خواهم بگویم چه شد که نظریه ولایت‌فقیه ناکام ماند.

خوبست بدانیم نظریه حاکمیت انسان‌های صالح، ریشه درازی در تاریخ دارد. افلاطون از نامدارترین فیلسوفان یونانی طرفدار این نظریه بوده و در بین متفکران مسلمان و ایرانی هم فارابی. اگر چه آیت‌الله خمینی حکومت فلاسفه و یا حکومت صالحان را با تغییر اندکی به حاکمیت فقها تبدیل کرد. نظریه‌ای که باید در عمل پاسخ می‌داد.

اما این نظریه در عمل با قاطعیت شکست خورد.

– رنگ قدسی و الهی زدن بر نظریه، بدون شک اولین دلیل شکستش بوده. چه کسی حق دارد نظر خدا را نقد کند؟!

مسلماً اعدام، حصر، شکنجه، زندان با اعمال شاقه، کمترین مجازات‌هایی است که خداپرستان افراطی برای مجازات ناقدان نظریه‌های الهی در نظر می‌گیرند.

– هر نظریه‌ای باید در عمل کارایی خود را نشان دهد، وگرنه هرگز نمی‌تواند ادعا کند نظریه موفقی است.

نمی‌شود بعد از چهل سال گفت واضعان این نظریه فرصت پیاده کردن آن را به‌دست نیاورده‌اند.

امروز پس از ۴۴ سال این نظریه در عمل نه تنها دستاوردهای مهمی نداشته، به اعتقاد من در یک ارزیابی علمی می‌توان صادقانه گفت عامل بسیاری از عقب‌افتادگی‌های کشور بوده. هم در زمینه عدالت، هم علمی، صنعتی و رفاهی و هم اخلاقی.

– در دنیایی که تحولات به سرعت رخ می‌دهند، و همه چیز کاملاً تخصصی شده، اساسا نظریه‌های مبتنی بر افراد، ولو صالح، نظراتی که قشری را بخواهد ارجح بر دیگران تشخیص بدهد، آن‌هم روحانیون را، نظریه‌ای شکست خورده است.

شاید افلاطون و فارابی هم امروز زنده شوند با نظر پیشین خود مخالفت می‌کنند.

آیت‌الله خمینی را نمی‌دانم.

– صرفنظر از نظریه مهم ولایت فقیه، چقدر اجازه داده شده سایر نظرات آیت‌الله خمینی مورد نقد قرار گیرد؟

شعار ادامه جنگ تا رفع فتنه در عالم، اعدام‌های اول انقلاب و سپس دهه ۶۰، تغییرات در دانشگاه‌ها تحت عنوان انقلاب فرهنگی، حمایت از اشغال سفارت امریکا، ترکیب شورای انقلاب، برکناری نخستین رئیس جمهور انتخابی کشور، موافقت با الزام پوشش اجباری بانوان، عدم رعایت قانون اساسی به بهانه شرایط خطیر کشور، موارد مهمی هستند که باید آزادانه نقد شوند. اما وقتی علاوه بر نظریه ولایت فقیه، شخصیت ایشان و همه تصمیمات‌شان نیز، قدسی می‌شود، مشکلات چند برابر می‌شوند.

برای ایجاد تنفر از کسی و نظراتش همین بس که بگوییم او قابل نقد نیست!

که گفته‌ایم.

– عقل بشری طی چند صد سال اخیر، به نظریه‌ای با ارزش و بزرگ دست یافته به نام دمکراسی و حاکمیت سکولار، که دقیقا منطبق است بر دولت‌های شکل گرفته در قرن‌های اخیر.

نمی‌شود با چسباندن این لفظ به هر چیزی، آن را باارزش کرد.

“سیستم دمکراتیک ولایت‌فقیه!” “جمهوری سکولار اسلامی!” تنها به تمسخر بیشتر این نظریات می‌انجامد.

نظریه ولایت فقیه باید خود را در معرض نظریات موفق دوران عرضه کند؛ او در برابر دمکراسی سکولار چه ویژگی‌های قابل عرضه‌ای دارد؟

این را باید اندیشمندان آزادانه بررسی کنند و نهایتا مردم بتوانند انتخاب‌شان را بکنند.

اگر چه نظریه ولایت فقیه عملا ارزشی برای انتخاب‌های مردم در میدان‌های بزرگ قائل نیست.

بر خلاف بسیاری که نام آوردن از آقای خمینی را مترادف با واپسگرایی و عقب‌ماندگی و دیکتاتوری می‌دانند، من همچنان به بزرگی شخصیت ایشان معتقدم، ولی نظریه ولایت‌فقیه ایشان را در دوره معاصر به هیچ‌وجه قابل دفاع نمی‌دانم.

در ضدیت این نظریه با توسعه کشور همین بس که امروز راندن بسیاری از دلسوزان کشور از عرصه خدمت، عدم اعتقادشان به این نظریه بوده است.

در ضدیت این نظریه با توسعه کشور همین بس که امروز همچنان تلاش می‌شود آیت‌الله خمینی و نظریه ولایت‌فقیه، مقدس جلوه داده شود.

و هنوز تلاش می‌شود هر نقدی را در این زمینه‌ها با بهانه ضدیت با امنیت ملی یا اسلام، در نطفه خفه کنند.

ایران نیازمند توسعه به موازات توسعه جهان است. مردم ایران حق دارند مانند سایر مردم جهان حق انتخاب داشته باشند. نظریات مبتنی بر خواست الهی و مرتبط با آسمان، سال‌هاست به تاریخ پیوسته‌اند.

امروز مردم خواهان زندگی بر اساس عقل و منطق هستند.

بین نظریه ولایت فقیه

و نظریه دمکراسی واقعی

باید امکان انتخاب وجود داشته باشد

این حق مردم است!

لینک کوتاه : https://nimroozmag.com/?p=12477
  • نویسنده : رحیم قمیشی
  • 13 بازدید

برچسب ها

ثبت دیدگاه

قوانین ارسال دیدگاه
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.