هرات

از گسست تا پیوند هنرمندان خطاط هرات و تهران | نیک محمدمستمندغوری*

این نمایشگاه با همکاری بخش فرهنگی سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران، مقام ولایت هرات، ریاست اطلاعات و فرهنگ هرات، فرهنگستان هنر، موسسه فرهنگی هنری صبا و انجمن خوشنویسان هرات به تاریخ ۱۴میزان ۱۳۹۸ در تهران افتتاح شد.

نگاهی به نهادها و نشریه‌های ادبی در هرات از ۱۳۸۰ تا ۱۴۰۲ | افسانه واحدیار*

هرقدر نهادهای ادبی افراد قوی‌تری را در بدنۀ خود داشته باشند و دارای خط ومشی و استراتیژی منظم‌تری باشند، اثرگذاری آن بر وضعیت‌ادبی بیشتر خواهد بود. در ادامه به برخی‌از جلسات ادبی که از آغاز دهۀ هشتاد تاکنون در هرات فعالیت داشتند، می‌پردازم.

اندیشه‌های اجتماعی خواجه عبدالله انصاری | سعید حقیقی

ﭘﯿﺮﻫﺮات، زﺑﺎن ‌ادﺑﯽ را ﺑﺮاي ﺑﯿﺎن اﻧﺪﯾﺸﻪاش ﻣﻨﺎﺳﺐﺗﺮ ﻣﯽداﻧست. اﮔﺮﭼﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‌ ﻣﻮﺿﻮع، زﺑﺎن‌ ارﺟﺎﻋﯽ را اﻧﺘﺨﺎب‌ ﻣﯽﮐﻨﺪ و از ﻣﺮزﻫﺎي‌ ﻋﺎدي و ﮐﻠﯿﺸﻪای زﺑﺎن ﻋﺒﻮر ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﻣﯽﮐﻮﺷﺪ ﺑﺎ واژهﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ‌ﮐﺎر ﻣﯽﺑﺮد ﻧﻪ‌ﺗﻨﻬﺎ ﻋﻮاﻟﻢ‌ ﻏﺮﯾﺐ ﺧﻮﯾﺶ را ﺑﯿﺎن‌ﮐﻨﺪ، ﺑﻠﮑﻪ ﺑﯿﺶ ‌از آن ﺑﻪ‌ﮐﺸﻒ ﻋﻮاﻟﻢ‌ ﺗﺎزه دﺳﺖ‌ﯾﺎﺑﺪ و ﺗﺠﺮﺑﻪﻫﺎي‌ روﺣﯽ‌ﺗﺎزه‌ ﯾﺎﻓﺘﻪ را ﺑﺎ زﺑﺎن‌ ﻋﺎﻃﻔﯽ ﮔﺰارش ﻧﻤﺎﯾﺪ.

جایگاه هرات در محیط فرهنگی و ادبی تاجیکستان | عبدالله راهنما*

تاجیکان وقتی‌که درباره‌ هرات صحبت‌ می‌کنند، هرات برایشان بسیار نزدیک است، زیرا اگر یک‌‌کودک‌ تاجیک یازده‌سال در مکتب‌میانه بخواند، باز پنج‌سال دیگر دانشگاه بخواند، دراکثر کتاب‌های‌درسی زبان، ادبیات، فرهنگ‌وتاریخ، بسیارقصه، روایت، داستان، سند، حادثه و شخصیت‌های را می‌خواند که با هرات پیوست‌دارند.

هرات، قلب ادبیات، معنویت و تصوف در افغانستان | مرضیه سلیمانی (خورشید)

در باور عمومی مردم افغانستان، پیر یا عارف در زمرة طبقة روحانی جای می‌گیرد و عمده‌ترین طریقت‌های صوفی در این کشور عبارتند از نقشبندیه، قادریه و چشتیه. این طریقت‌ها در بین طبقات متوسط شهری نفوذی قابل توجه دارند.

پیوند هرات با آریانا و ایرانشهر | یحی حازم اسپندیار

ریچارد فرای باور دارد که هرات محل پراکندگی آریائیان بوده است که ازآن‌جا گروهی راه هند و دسته‌ای سوی مغرب را گرفتند. متن مهریشت، نام مرکز هرات، و گزارشی از هرودوت نشان می‌دهد که هرات معیادگاه آریانائیان بوده، نه محل پراکندگی‌شان.

شاهنامه و هرات | محمد آصف فکرت هروی

هرات شهری است که به روایت منابع متعدد مورد توجه اسکندر مقدونی قرارگرفت و او مدتی در این شهر ماند و اسکندریۀ آریانا را در آنجا ساخت و داستان بنای شهر جدید در هرات توسط اسکندر، در منابع تاریخی مکرر آمده است.

هرات از نگاه دکتر اسلامی نُدوشن | مهرداد صادقیان ندوشن

هرات در میان شهرهای افغانستان از همه مُعنوَن‌تر است. دوران عزت و رونقش چندان دور نیست و سایۀ این غرور را که در عصر تیموری یکی از هنری‌ترین شهرهای مشرق‌زمین بوده، هنوز در خود نگاه داشته است.

هرات؛ پیوند دهنده‌ای فرهنگی ملت‌های حوزۀ نوروز | عبدالمنان دهزاد

حوزۀ نوروز شمار زیادی از کشورهای منطقۀ ما را از ترکیه تا هندوستان، از قزاقستان تا ایران و برخی‌از کشورهای حوزۀ خلیج‌فارس را در بر می‌گیرد. باورها براین است که دراین حوزۀ منطقه‌ای، هیچ گفتمان و دالِ دیگری به‌سان نوروز، همه‌پسند و در خور ستایش نیست. نیک‌بختانه این دال مرکزی بر محور حوزۀ زبان‌فارسی و […]

هرات، نقطه‌ وصل در حوزه‌ نوروزستان | اسحاق ثاقبی داراب

هرات پیش‌ از کشف مسیر دریایی اقیانوس ‌هند در گذرگاه جاده ‌ابریشم قرار داشت و نقشی‌ بزرگ را در بازرگانی میان هند، خاور‌میانه، آسیای ‌مرکزی و اروپا ایفا می‌کرد.

ظرفیت‌های هرات برای پیوندهای تاریخی حوزه‌ی تمدنی نوروز | محبوب‌الله افخمی*

هرات، با پیشنه‌ای درخشان، ازنظر فرهنگی و تاریخی، به‌عنوان یکی‌از مراکز فرهنگی و هنری مهم در افغانستان معروف است. این شهر با وجود موقعیت‌ جغرافیایی استراتژیک خود، از دیرباز به‌عنوان یکی‌از مراکز تبادل فرهنگی و تجاری در این منطقه شناخته شده است.

کتیبه‌های فارسی مسجد ‌جمعه (جامع) هرات | مرتضی رضوانفر

از مهم‌ترین نکته‌های کتیبه‌های فارسی در مساجد و دیگر بناهای اسلامی استفاده از مضامین دینی و عرفانی در قالب اشعار فارسی است که مسجد جمعه (جامع) هرات نیز از این موضوع مستثنی نیست.

مسجد جامع هرات میراثی ماندگار در تاریخ معماری جهان اسلام | علیرضا انیسی

علی‌رغم ساخت مسجدجامع دیگری توسط گوهرشاد همسر شاهرخ در حومه شهر هرات، مسجدجامع قدیم اهمیت خود را حفظ کرد. درفاصله زمانی سال‌های 843 تا 853 قمری ، مسجد مجدداً مورد مرمت و تعمیر قرار گرفت. در دوره تیموریان تغییری درشکل و ابعاد مسجد رخ نداد و فقط تزئینات کاشیکاری آن تغییر کرد. در اثر زلزله‌های متعدد و نیز وقوع سیل و استفاده مکرر از مسجد بدون رسیدگی مستمر، مسجد به‌تدریج دچار آسیب‌های متعددی ازجمله شکست تاق‌ها و قوس‌های آن شد.

معماری در خراسان بزرگ عهد تیموری | ترانه یلدا

اگر بناهای تیموری را به لحاظ اهمیت هنری، استحکام و شهرت آنها برشماریم جای اول را مساجد و بعد مدارس، خانقاه‌ها، زیارتگاه‌ها، حوض‌ها، رباط‌ها، کاروانسراها و بازارچه‌ها به خود اختصاص می‌دهند و این خود نشان دهنده اهتمام شاهان تیموری به ساختن بناهایی است که برای استفاده عموم مردم ایجاد شده‌اند.معماری

از چهارسوی هرات تا چهار مرکز دیپلماسی جهان | سروش رهین

فردای آن‌روز مهمان‌ویژه‌ای دعوت شده‌بود؛ آنگلامرکل‌بلی، نخست‌وزیر مقتدر جرمنی. او ازجمله چهارخانم مقتدر سیاسی است که من با وی ملاقات ‌نمودم. او باتمام و کمال یک ‌جرمن بود. خانم بی‌اندازه‌ جدی اما با فروتنی با هرکدام از اعضا صحبت کرد ولی با جدیت، برعکس لبخندی‌ که در امریکا رایج ‌بود برایم جذاب‌ بود.

هرات و نقطه‌ ‌عطف رهبری | ظاهر عظیمی

ژنرال ظاهر عظیمی سخنگوی وزارت دفاع افغانستان بوده است. او اهل هرات و درس خوانده دانشگاه تهران قبل از انقلاب است. وی از ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۴ کمیسار نظامی هرات بود و در جنگ با طالبان دوره اول مشارکت داشت و فرزندش نیز در فاریاب در درگیری با طالبان شهید شد. وی اولین نفری بود که در موضوع درگیری طالبان برای تسخیر هرات مطلب نوشت و عوامل شکست از طالبان را برملا کرد. این نوشته در همان راستا هست .

هرات و توسعه‌ سیاسی | سید نایل ابراهیمی

در شرایطی‌که افغانستان آبستن‌ تحولات ‌متنوع بود، هرات مسیر پیشرفت‌ اقتصادی ‌را انتخاب‌کرد. این ‌شهر در تناسب با سایر‌ بزرگ‌ شهرهای افغانستان، صنعتی‌تر شده ‌است. این ‌ولایت به ‌دلیل ‌موجودیت گمرکات و شهرک ‌صنعتی به «نگین‌اقتصاد ‌افغانستان» معروف ‌است.

موقعیت استراتژیک هرات | فریدریش انگلس (ترجمه‌: وهاب فروغ طبیبی)

اهمیت‌‌ سیاسی هرات از این واقعیت ناشی‌ می‌شود که مرکز استراتژیک تمام ‌سرزمینی است که از غرب ‌و شمال با خلیج فارس، بحیره‌ کسپین (دریای‌خزر) و سیر دریا و از سوی ‌شرق با سند قرارگرفته است

نقش هرات در همگرایی منطقه‌ای | ضیاءالحق طنین

موقعیت جغرافیایی ویژه هرات: هرات، موقعیت جغرافیایی متمایز دارد که با به کارگیری درست آن می‌تواند به عنوان محورِ برای تلاش‌های همگرایی‌منطقه‌ای عمل کند. موقعیت استراتژیک هرات که در چهارراه آسیای مرکزی، جنوب آسیا و خاورمیانه قرار دارد، دروازه‌ای برای اتصال و همکاری میان کشورهای همسایه است.

درخشش تاریخی هرات | سید مسعود رضوی فقیه

به سعی و تشویق شاهرخ، کتابخانه‌ای عظیم نیز در هرات به وجود آمد که جامع تعداد زیادی از کتب و نسخ و نفایس بود. به علاوه بعضی هنرمندان عصر همچون عبدالقادر مراغی استاد موسیقی، مولانا خلیل مصور استاد نقاشی، یوسف اندکانی استاد آواز، از همان ایام، در دربار هرات، نام شاهرخ را پر آوازه ساختند.