مذهبی

نقدی بر تفسیر آیت الله جوادی آملی از آیه لا اکراه فی الدین | مهدی نصیری

هدایت‌گری و اتمام حجت باید در کمال آزادی و انتخاب انسانها صورت بگیرد تا ارزش مدح و پاداش داشته باشد و الا عقیده و عمل دینیِ جبری و از سر ترس و ناچاری چه ارزشی می‌تواند داشته باشد؟

دین متین | سید عطاءالله مهاجرانی

عباس‌علی منصوری : چرا اخلاقی زیستن نمی تواند جایگزین دینداری شود؟

فرشته مزینانی : زیارت با طعم فقر!

فریبا نظری : « محرم و اپوزیسیون مذهبی »

مواجهه‌ی حاکمیت با این گروه‌ از #معترضین_دین‌باور، چیست و چگونه خواهد بود؟

عباس آخوندی : بنیان خشونت در اسلام (۱۴۰۰مین سالگرد تاسیس حکومت بنی امیه)

در نگرش سیاسی اسلام اموی، هر نوع شورش و مخالفتی برای اصلاح، نوعی فرقه گرایی است و جماعت و طاعت در زمره مفاهیم اصلی هستند. در این نگاه، امام حسین یک تفرقه افکن است که می‌کوشد الفت و محبت میان امت را از بین ببرد. اسلام اموی، در این نود سال، برای اصل دین ارزش قائل نبود و از آن فقط به عنوان یک ابزار استفاده می‌کرد. لذا چندان به آموزش دین در میان مردم بها نمی‌داد، اما تسلط سیاسی را اصل می‌دانست

بازنشر سمفونی عاشورایی «خسوف»؛ ۲۰ سال پس از تولید | نسرین وزیری

این سمفونی در سال ۱۳۸۴ با رهبری شریفیان و همکاری ارکستر فیلارمونیک رومانی بار دیگر در سالنهای بخارست اجرا و نهایتا در سالهای ۱۳۸۵-۱۳۸۶ ضبط و تکثیر شد.

عاشورا در صنعت سینما:

سفیر اشک راحله تا رستگاری صالح | احسان اقبال سعید

نمادهای مذهبی و آئینی هم نمود خود را در و بر پرده سینما و تلویزیون داشته‌اند. تلاش برای بازسازی حماسی رخدادهای مذهبی و فیلم‌های شخصیت نگار درباره مقدسین از بارزترین این کوشش‌ها و جوشش‌ها بوده‌اند که نمونه‌های بسیاری از آن را دیده‌ایم.

تراژدی الهی:

رد پای حماسه عاشورا در سینمای ایران | مریم باقری

در سال‌های نخست انقلاب، با توجه به شور و هیجانی که برآمده از ایدئولوژی شیعی بود، بسیاری از سینماگران که از وقایع انقلاب مستند تهیه می‌کردند، از ارجاع به ریشه کربلایی این نهضت غافل نبودند و در بسیاری از زمینه‌ها شباهت‌ها و یا آبشخورهای مربوطه را در اثر خود متذکر می‌شدند.

کتیبه‌های عاشورایی در قفقاز و آفریقا | مرتضی رضوانفر

کشورهای ساحل شرقی آفریقا شامل سومالی، کنیا و تانزانیا نیز از جمله کشورهایی هستند که از کتیبه‌های فارسی شعر محتشم در نقاط مختلف خصوصا امام باره‌ها یا محفل‌ها (حسینیه‌ها) و مساجد مرتبط با شیعیان استفاده می‌کنند.

انجمن ماتم، آئین سوگواری هندوستان

تا قیامت قطع استبداد کرد | سمیه مروتی

شیعیان در ایام محرم انجمن ماتم بر پا کرده و به مرثیه‌خوانی و عزای امام شهید می‌نشینند. در این مراسم سینه‌زنی، زنجیرزنی و تعزیه از اهمیت بالایی برخوردار است و هندوها نیز در این مراسم حضور فعال دارند.

آئین سوگواری پیشوای سوم شیعیان در میان علوی‌های ترکیه | علی مفتح

علویان در طول ایام روزه‌داری ماه محرم از انجام آمیزش جنسی هم خودداری می‌کنند. در ضمن، برخلاف روزه‌داری ماه رمضان که سفره‌های افطار مسلمانان در آن معمولا می‌تواند شاد و متنوع باشد، افطار ماه محرم علویان تا حد امکان به سادگی انجام می‌شود.

مراسم سنگ زنی در استان سمنان | ژیلا مشیری

سنگ زنان دسته‌ای از دسته‌های عزادارند که با در دست گرفتن دو قطعه چوب که به شکل خاصی خّراطی شده، روبروی هم در دو صف یا بیشتر قرار می‌گیرند. بعد از آن عزاداری با خواندن ورد تک خوان و با ریتم مخصوص آغاز می‌شود. چند نفری هم در کنار تک خوان او را همراهی می‌کنند و نوحه‌ای را که او می‌خواند، تکرار می‌کنند.

شبیه‌خوانی (تعزیه) زنان در میبد | عبدالمهدی همت‌پور

تعزیه، هنری است که می‌توان آن را به عنوان یک مجموعه هنری مرکب از شعر، نثر، موسیقی، اسطوره‌ها و حماسه‌های مذهبی و تاریخی ایران، در سطح جهان مطرح ساخت.

آیین محرم در شهرستان تیران | پرویز فیضی

در شب شام غریبان شمع روشن کرده و تقریباً فضای مساجد و حسینیه‌ها با شمع تزئین می‌شود. عده‌ای از افراد نیز با گرفتن شمع در دستشان نشان می‌دهند که عزادار امام حسین (ع) هستند. در این شب هیئت‌ها به امامزاده تیران می‌آیند و در آنجا سینه زنی کرده و بعد به حسینیه و مساجد خودشان باز می‌گردند.

خوراک‌های آیینی محرم در تهران | بهمن رحیمی

یکی از کارکردهای خوراک در ماه محرم و نذر کردن آن، ایجاد محبت و صمیمیت و رفع کدورت بود و همه سعی داشتند در نذری دادن سهیم شوند. حتی کسانی که توانایی اطعام نداشتن، با ریختن مشتی برنج در پلوی نذری یا تکه گوشتی در خورش، در نذر شریک می‌شدند.

نقش هنر و هنرمندان، در عزاداری محرم | نازنین نوری نژادی

هنر شیعی که ترکیب هنر ایرانی به شکل طبیعی با باورها و ارزش‌های دینی است، با جوهره وجود این مردم عجین گشته است، در زمان سوگواری برای سالار شهیدان، امام حسین (ع) هنر، هم از بعد موسیقایی و هم از بعد بصری به مدد عزاداران می‌آید و ارادت شیعیان به این امام همام را بیشتر نمایان می‌کند

مفهوم انسان شناختی مناسک عزاداری آیین محرم | شاهپور قجقی‌نژاد

مفهوم کنش اجتماعی کنشگران، آداب، ارزش ها، مراسم، باورهای فرهنگی، پیشینه تاریخی، فرهنگی، دینی و هویت اجتماعی هر جامعه را شکل می‌دهند. از دیدگاه انسان شناختی مناسک عزاداری محرم تجلی ایمان مذهبی و اعتقادات دینی است.

جایگاه محرم در نقد حاکمیت سیاسی

محرم؛ فترت در فطرت | سید مجتبی طاهری

یکی از مباحث مهم در باب محرم، جایگاه آن نسبت به حاکمیت‌های سیاسی است. در این رابطه این سئوال مطرح است که؛ نسبت محرم با حاکمیت‌های سیاسی زمانه چگونه است

امام حسین (ع) از دیدگاه اهل سنت | جلال جلالی‌زاده

اقبال لاهوری او را مانند ابری می‌داند که شوره‌زار کربلا را به گلستان تبدیل کرد و با خون خود بستر عدالت‌خواهی را ایجاد و برای همیشه بنیاد استبداد را از بین برد و بنای ‌عدم تسلیم در مقابل غیر خدا را بنیاد نهاد. ایشان به خاطر منافع شخصی خویش این سفر را نرفتند، بلکه برای دفاع از توحید و قرآن بود

پدیدارشناسی تاریخی و فراتاریخی عاشورا | سید محمد دیباجی

مرگ‌ معاویه و جانشینی یزید برای بزرگان و شیوخ کوفه، بهترین موقعیت برای احقاق حقوق از دست رفته و برپایی عدالت و توسعه بود. بهترین انتخاب در نظر آنها بیعت با آخرین باقی‌مانده از پنج تن آل عبا بود که به حق شایسته خلافت بر کوفه و بلاد مسلمین بود.

نقش خطابه و منبر در انتقال پیام عاشورا | سیدمسعود رضوی فقیه

وعظ و خطابه همواره اثری ژرف بر مردمان داشته و این مختص یک جامعۀ خاص، یا یک دورۀ محدود در تاریخ نبوده است. «وعظ»، خصلتی اخلاقی، آئینی و دینی داشته، اما «خطابه» شمایلی سیاسی و اجتماعی و برانگیزنده را نشان داده است.

گفتارهایی در باره امام حسین (ع) و نهضت حسینی از سوی فیلسوفان و عارفان | حمزه کرمی

حادثه مهم کربلا اتفاق بسیار نادر و بزرگی در طول تاریخ بشریت بوده است. تا آنجا که مورخین، متفکرین، سیاستمداران، نویسندگان، عرفا، فیلسوفان و متکلمین و سایر اقشار اجتماعی در طول قرن‌ها درباره‌اش سخن رانده‌اند. فیلسوفان و عارفان نیز هر یک از این واقعه مهم روایت و برداشتی داشته‌اند که در این مجال اندک در […]

پیام عاشورا | مینو سلیمی

هر فرهنگی برای انتقال باورها و معانی بنیادی خود، نیازمند نظام خاصی است که این معانی را در بستری از تقدس، به ذهن مخاطبان و کنش‌های آن‌ها انتقال بدهد و این انتقال در بستر آیینی آن فرهنگ انجام می‌گیرد.