میراث

منشور کوروش، راهنمای حکمرانی | محمدجواد حق‌شناس

بازخوانی میراث کوروش، امروز بیش از هر زمان دیگر ضرورتی فرهنگی و ملی است. در جهانی که بی‌اعتمادی و خشونت، گفتمان غالب سیاست شده، ما نیازمند بازسازی چهره‌ای اخلاقی از قدرت هستیم.

یادداشتی درباره ثبت جهانی سه روستای ایرانی در سال ۲۰۲۵:

روستاهای ایرانی، بربام گردشگری جهان | محمدجواد حق شناس

مهرگان؛ آیین مهرورزی ، سپاس یزدان و پاسداری از زمین | محمدجواد حق شناس

ثبت جهانی دره‌های خرم‌آباد، گامی بزرگ در مسیر انسجام ملی و توسعه پایدار | محمدجواد حق‌شناس

سیمای جهانی نوروز ایرانی | مرتضی رحیم‌نواز

یکی از بارزترین نمادهای مشترک تمدنی ـ فرهنگی میان هر یک از این کشورها، «نوروز باستانی» است که به‌عنوان یکی از کهن‌ترین جشن‌ها در حوزه تمدنی جنوب آسیا، امروزه بیش از 300 میلیون نفر در 11 کشور مختلف جهان در جنوب غربی آسیا، آسیای میانه، قفقاز، شبه‌قاره هند و بالکان را به پاسداشت خود واداشته است.

آداب و رسوم نوروزیِ تاجیکان | دلشاد رحیمی*

نیاگان تاجیکان از دوره‌های باستان سعی و کوشش می‌نمودند، که گذشتن وقت را با واحد و معیارهای گوناگون نشانه‌گیری و اندازه کنند. مردم تاجیک زمان برابر شدن شب و روز یا خود اعتدال بهاری، فرا رسیدن جشن نوروز را از روی نشانه‌های زیادی مقرّر می‌نمودند.

نظام اسطوره‌ای نوروز | مرتضی رحیم‌نواز

نوروز، نسبت‌های دیگری نیز با اساطیر ایرانی دارد، از آن جمله بایستی متوجه داستان «جم» باشیم. جمشید، پادشاه اسطوره‌ای زمین است که توانست به فره ایزدی دست پیدا کند. او پادشاه افسانه‌ای دوران شکوهمندی آریائیان به شمار می‌آید.

نوروز در هرات؛ بقای زندگی | مینو سلیمی

در فرهنگ فارسی‌زبانان شادی، جایگاه ارزنده‌ای دارد. داستان‌های بازمانده از تاریخ نمونه‌های فراوانی از این امر را نشان می‌دهند. آغاز فصل تازه، زمان برداشت محصول، بهار طبیعت، پاسداشت زمین و داستان‌های اسطوره‌ای ریشه‌دار و بازمانده از سلسله‌های پیشدادیان و کیانیان و غیره هرکدام برای برگزاری آیینی نو انگیزه‌ای ارزشمند بودند. شادمانی نهفته در دل این جشن‌های آیینی پرشور، روح خموده انسان اسیر در روزمرگی را رهایی و تازگی می‌بخشید و برای آغاز فعالیت و فصلی دیگر آماده می‌کرد.

نوروز و دیپلماسی میراث فرهنگی | رضا دبیری نژاد

میراث فرهنگی به مثابه محصولی بینافرهنگی که بر پایه تبادلات فرهنگی استحکام یافته است، سعی می‌کند حوزه‌های مشترکی را جستجو کند و افراد را به واسطه قرارگیری در این حوزه‌های مشترک دارای امنیت و قرابت بیشتر بکند تا جهان و زندگی قابل فهم باشد.

نمادشناسی سفره هفت‌سین و نوروز | مرتضی رحیم‌نواز

تمدن استوار و پابرجای ایرانی، در یکی از مهم‌ترین بزنگاه‌های فرهنگی خود به‌خوبی توانسته از عهده تکمیل فرایند نمادسازی برآمده و مهم‌ترین جشن باستانی جامعه خود را به انواع مختلفی از آن‌ها بارور سازد.

حال و هوای عید در تاجیکستان | عباس نظری

اجیکان به راستی مردمانی بسیار ساده و صمیمی و مهربان و بسیار شاد هستند علیرغم زندگی در حاکمیت و حکومت ۷۰ساله شوروی همچنان به فرهنگ و ادبیات فارسی عشق می‌ورزند به جرات می‌توان گفت در کشورهایی که به عبارتی کشورهای قلمرو فارسی زبانان نامیده می‌شود آداب و رسوم و سنن گذشته‌ای که کمابیش در کشور ما و بیشتر در شهرستان‌ها نیز به چشم می‌خورد بیشترین سهم را در نگهبانی و حفاظت از فرهنگ و ادبیات و آداب و رسوم ایران قدیم را دارند

کارت تبریک عید | مجید جلیسه

تولید انبوه کارت پستال در سال ۱۳۰۹ خورشیدی و در خیابان شاه‌آباد بود. کارت پستال‌های چاپی با مهر شرکت سید عباس کاشانی و برادران که در دهه‌های ۲۰ و ۳۰ به صورت وسیعی توزیع و مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نوروز، فرهنگِ هویت‌ساز | فریدون مجلسی

نوروز همچون موسیقی و هنرهای دیگر است. مانند کتاب و گزارشی از خوبی‌ها و فرزانگی‌های پیشینیان است، نه بازتاب چالش‌ها و خشم‌ها. رنج و زیانی در کار آن نیست، هفت‌سین رنگارنگ نمادینش نیز جز شادی و امید و خرمی پیامی ندارد.

گفتگوی مرتضی رحیم نواز با میرجلال‌الدین کزازی

نوروز، جشن رستاخیز

در هر گوشه‌ای از این جهان پهناور که این درفش افراخته بشود می‌توانیم بی‌گمان باشیم و باور بداریم که فرهنگ ایرانی تا آن گوشه راه برده است. نوروز نه تنها در ایران جغرافیایی کنونی بزرگ داشته می‌شود و برگزار می‌آید، بلکه در قلمروهای دیگر ایرانی نیز که از ایران جغرافیایی پهناور ترند شناخته شده است و کارکرد دارد، در ایران تاریخی به همان سان در ایران بسیار پهناور فرهنگی

آئین‌های پیشوار نوروزی | ندا مهیار

آئین سوری یا جشن چهارشنبه‌سوری که در آخرین سه‌شنبه سال خورشیدی انجام می‌گرفت را بایستی از مهم‌ترین جشن‌های پیشواز نوروز برشمرد که با مجموعه‌ای از رسوم همچون برافروختن آتش، تهیه آجیل و رقص و پای‌کوبی همراه بوده است

سیاست همسایگی در نوروزستان | سید رسول موسوی

سیاست همسایگی روسیه که پس از فروپاشی شوروی توسط این کشور دنبال می‌شود، در تمامی اسناد سیاست خارجی روسیه دارای اولویت است و بر بنیاد ژئوپلیتیک استوار بوده و تلاش دارد جایگاه روسیه را در بین کشورهای پسا شوروی تحکیم نماید. سیاست همسایگی روسیه با اسامی و ابتکارات مختلف دنبال شده و عمدتا تلاش نموده تا از طریق ایجاد ساختارهای همکاریهای اقتصادی آن را دنبال کند. اتحادیه اوراسیا آخرین نمونه سیاست همسایگی روسیه محسوب می‌شود.

آتش و آتشکده با محوریت جشن سده در ایران باستان | افسانه گلی

آتش به این دلیل که مظهر و نماد نور و روشنایی ایزدی و پسر اهورامزدا به شمار می‌رفت و جنبه‌ ایزدی داشت، در میان ایرانیان باستان مورد تقدس و ستایش بوده است.

سرنوشت شعر فارسی در حکومت طالبان چه خواهد شد؟ | محمدکاظم کاظمی

مسئله نگران‌کننده، تحولات دو سال اخیر و پراکنده‌شدن شاعران به کشور‌های دیگر است. این موضوع ما را قدری نگران این می‌سازد که باز شاهد خشک‌شدن درخت شعر فارسی در هرات و بلکه کل افغانستان باشیم. ولی قدرت این زبان و ریشه‌دار بودن آن در دل این حوزه تمدنی، ما را به آینده امیدوار می‌سازد.

فراخوان مقاله در موضوع هرات

«انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان» با همکاری «هفته‌نامه نیم‌روز» و «موزه تصاویر معاصر» به زودی ویژه‌نامه هرات را منتشر می‌کند.

بازی‌های بومی و محلی مردم قشم | پرویز فیضی

ارزش و اهمیت بازشناختی بازی‌ها‌، کمک بسیار موثر در شناسایی زیر ساخت‌های مختلف فرهنگی، موقعیت و رویدادهای تاریخی بوجود آمده هرجامعه را در گذشته به افراد و نسل‌های بعدی آن جامعه یا قوم منتقل می‌کند. زیرا شکل‌گیری بازی‌ها‌ به نحوی موثر با عوامل مختلف تاریخی، سیاسی، اجتماعی و ... مرتبطند.

گزارش یک پژوهش میدانی

نوروز صیادی | ژیلا مشیری

مراسم هم‌زمان با شروع فصل صید و صیادی در روز 29 تیر هر سال آغاز می‌شود وصیادان این روز را جشن می‌گیرند. صيادان منطقه جنوب كشور و حوزه خلیج فارس نيز مانند ساير اقوام ايراني داراي تقويم و گاه‌شماري مخصوص به خود هستند؛ تقويمي كه در آن، آغاز سال نو صيادي در آخرين روز ماه تير اتفاق مي‌افتد.