میراث

تهران؛ گنجینه‌ای از میراث فرهنگی ناملموس ایران | سیما حدادی

تاکنون حدود 63 عنصر از استان تهران در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس ایران به ثبت رسیده است. به‌عنوان نمونه می‌توان از تعزیه‌خوانی در تکیه‌های تجریش و نیاوران، نقاشی روی چرم، پشت و روی شیشه، گویش کنی، عروسک نخودی، طب سنتی مهرت مُشَمَع‌گذاری و جبیره کردن، مهارت پخت والک پلو، شاتوت پلو و ... نام برد.

میراث تهران | رضا دبیری‌نژاد

لنج‌های چوبی، نماد هویت فرهنگی | محمدجواد حق‌شناس

خردادگان، بیداری طبیعت و انسان | ندا مهیار

سیری در شعر سعادت ملوک تابش:

از تسبیح تا ترنم | محمدکاظم کاظمی

تابش شاعری بود پرکار با مجموعه‌شعرهای متعدد. خوشبختانه مجموعه آثار ایشان در ده جلد به کوشش دوستداران شعرش و از سوی «مؤسسه خیریه المهدی‌(عج)» منتشر شده و اینک ما با مجموعه‌ای مدون و منظم روبه‌روییم که به شرح زیر است:

جامی؛ برترین چهره فرهنگی هرات | حسن امین

جامی در سمت رسمی «شیخ‌الاسلام هرات» نه تنها برترین شخصیت دینی دولت تیموریان هرات، بلکه همزمان محترمترین و محبوبترین مرجع علمی و فرهنگی چندین دولت مختلف مسلمان در ایران، هند، عثمانی (آسیای صغیر)، مصر، شام، عراق و حجاز بود.

هرات، قلب ادبیات، معنویت و تصوف در افغانستان | مرضیه سلیمانی (خورشید)

در باور عمومی مردم افغانستان، پیر یا عارف در زمرة طبقة روحانی جای می‌گیرد و عمده‌ترین طریقت‌های صوفی در این کشور عبارتند از نقشبندیه، قادریه و چشتیه. این طریقت‌ها در بین طبقات متوسط شهری نفوذی قابل توجه دارند.

پیوند هرات با آریانا و ایرانشهر | یحی حازم اسپندیار

ریچارد فرای باور دارد که هرات محل پراکندگی آریائیان بوده است که ازآن‌جا گروهی راه هند و دسته‌ای سوی مغرب را گرفتند. متن مهریشت، نام مرکز هرات، و گزارشی از هرودوت نشان می‌دهد که هرات معیادگاه آریانائیان بوده، نه محل پراکندگی‌شان.

شاهنامه و هرات | محمد آصف فکرت هروی

هرات شهری است که به روایت منابع متعدد مورد توجه اسکندر مقدونی قرارگرفت و او مدتی در این شهر ماند و اسکندریۀ آریانا را در آنجا ساخت و داستان بنای شهر جدید در هرات توسط اسکندر، در منابع تاریخی مکرر آمده است.

هرات از نگاه دکتر اسلامی نُدوشن | مهرداد صادقیان ندوشن

هرات در میان شهرهای افغانستان از همه مُعنوَن‌تر است. دوران عزت و رونقش چندان دور نیست و سایۀ این غرور را که در عصر تیموری یکی از هنری‌ترین شهرهای مشرق‌زمین بوده، هنوز در خود نگاه داشته است.

هرات؛ پیوند دهنده‌ای فرهنگی ملت‌های حوزۀ نوروز | عبدالمنان دهزاد

حوزۀ نوروز شمار زیادی از کشورهای منطقۀ ما را از ترکیه تا هندوستان، از قزاقستان تا ایران و برخی‌از کشورهای حوزۀ خلیج‌فارس را در بر می‌گیرد. باورها براین است که دراین حوزۀ منطقه‌ای، هیچ گفتمان و دالِ دیگری به‌سان نوروز، همه‌پسند و در خور ستایش نیست. نیک‌بختانه این دال مرکزی بر محور حوزۀ زبان‌فارسی و […]

شکستن چندمین استخوان در تحویل سال | خالد قادری*

چهار روز مانده بود به نوروز و حساب زمان را فقط با تعداد شکنجه‌ها داشتم. شکنجه اول، چهار روز تا نوروز. شکنجه دوم، سه‌ روز تا نوروز. شکنجه سوم، دو روز. شکنجه چهارم... . شکنجه پنجم... .

هرات، نقطه‌ وصل در حوزه‌ نوروزستان | اسحاق ثاقبی داراب

هرات پیش‌ از کشف مسیر دریایی اقیانوس ‌هند در گذرگاه جاده ‌ابریشم قرار داشت و نقشی‌ بزرگ را در بازرگانی میان هند، خاور‌میانه، آسیای ‌مرکزی و اروپا ایفا می‌کرد.

ظرفیت‌های هرات برای پیوندهای تاریخی حوزه‌ی تمدنی نوروز | محبوب‌الله افخمی*

هرات، با پیشنه‌ای درخشان، ازنظر فرهنگی و تاریخی، به‌عنوان یکی‌از مراکز فرهنگی و هنری مهم در افغانستان معروف است. این شهر با وجود موقعیت‌ جغرافیایی استراتژیک خود، از دیرباز به‌عنوان یکی‌از مراکز تبادل فرهنگی و تجاری در این منطقه شناخته شده است.

درباره پوشش و لباس زنان در جزیره کیش | مرتضی رحیم نواز

زنان جزیره کیش به‌مانند بقیه مناطق جنوبی کشور از پوششی منحصربه‌فرد برخوردارند که به‌آسانی آنان را از سایر مناطق جدا می‌سازد و این خاصیت در تن‌پوش، سرپوش و زیورآلات آنان به‌وضوح قابل‌مشاهده است. از سوی دیگر نزدیکی این جزیره به کشورهای عرب‌نشین حاشیه خلیج‌فارس در کنار هم‌جواری آنان با فرهنگ‌های بومی و ملی ایرانی، فرهنگی چندملیتی به آن داده است

گوشه‌ای درخشان از فرهنگ و هنر افغانستان:

موزه ملی هرات | مرتضی حصاری

ساخت موزه ملی هرات درسال 1306، دربنایی از دوره تیموری، در چهارباغ آغاز شد. در سال 1934 میلادی موزه هرات به واسطه توسعه شهری، ویران و به مکان هتل پشتون، در مسیر فرودگاه امروزی هرات منتقل شد. در سال 1994، دوباره موزه ملی هرات در قلعه اختیارالدین (تصویر2) بعد‌از احیا آن فعال شد.

کتیبه‌های فارسی مسجد ‌جمعه (جامع) هرات | مرتضی رضوانفر

از مهم‌ترین نکته‌های کتیبه‌های فارسی در مساجد و دیگر بناهای اسلامی استفاده از مضامین دینی و عرفانی در قالب اشعار فارسی است که مسجد جمعه (جامع) هرات نیز از این موضوع مستثنی نیست.

مسجد جامع هرات میراثی ماندگار در تاریخ معماری جهان اسلام | علیرضا انیسی

علی‌رغم ساخت مسجدجامع دیگری توسط گوهرشاد همسر شاهرخ در حومه شهر هرات، مسجدجامع قدیم اهمیت خود را حفظ کرد. درفاصله زمانی سال‌های 843 تا 853 قمری ، مسجد مجدداً مورد مرمت و تعمیر قرار گرفت. در دوره تیموریان تغییری درشکل و ابعاد مسجد رخ نداد و فقط تزئینات کاشیکاری آن تغییر کرد. در اثر زلزله‌های متعدد و نیز وقوع سیل و استفاده مکرر از مسجد بدون رسیدگی مستمر، مسجد به‌تدریج دچار آسیب‌های متعددی ازجمله شکست تاق‌ها و قوس‌های آن شد.

معماری در خراسان بزرگ عهد تیموری | ترانه یلدا

اگر بناهای تیموری را به لحاظ اهمیت هنری، استحکام و شهرت آنها برشماریم جای اول را مساجد و بعد مدارس، خانقاه‌ها، زیارتگاه‌ها، حوض‌ها، رباط‌ها، کاروانسراها و بازارچه‌ها به خود اختصاص می‌دهند و این خود نشان دهنده اهتمام شاهان تیموری به ساختن بناهایی است که برای استفاده عموم مردم ایجاد شده‌اند.معماری

از چهارسوی هرات تا چهار مرکز دیپلماسی جهان | سروش رهین

فردای آن‌روز مهمان‌ویژه‌ای دعوت شده‌بود؛ آنگلامرکل‌بلی، نخست‌وزیر مقتدر جرمنی. او ازجمله چهارخانم مقتدر سیاسی است که من با وی ملاقات ‌نمودم. او باتمام و کمال یک ‌جرمن بود. خانم بی‌اندازه‌ جدی اما با فروتنی با هرکدام از اعضا صحبت کرد ولی با جدیت، برعکس لبخندی‌ که در امریکا رایج ‌بود برایم جذاب‌ بود.

هرات و نقطه‌ ‌عطف رهبری | ظاهر عظیمی

ژنرال ظاهر عظیمی سخنگوی وزارت دفاع افغانستان بوده است. او اهل هرات و درس خوانده دانشگاه تهران قبل از انقلاب است. وی از ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۴ کمیسار نظامی هرات بود و در جنگ با طالبان دوره اول مشارکت داشت و فرزندش نیز در فاریاب در درگیری با طالبان شهید شد. وی اولین نفری بود که در موضوع درگیری طالبان برای تسخیر هرات مطلب نوشت و عوامل شکست از طالبان را برملا کرد. این نوشته در همان راستا هست .

هرات و توسعه‌ سیاسی | سید نایل ابراهیمی

در شرایطی‌که افغانستان آبستن‌ تحولات ‌متنوع بود، هرات مسیر پیشرفت‌ اقتصادی ‌را انتخاب‌کرد. این ‌شهر در تناسب با سایر‌ بزرگ‌ شهرهای افغانستان، صنعتی‌تر شده ‌است. این ‌ولایت به ‌دلیل ‌موجودیت گمرکات و شهرک ‌صنعتی به «نگین‌اقتصاد ‌افغانستان» معروف ‌است.

حوضه آبریز هریرود؛ چالش‌ها و راهبردهای مشارکتی و بومی | عبدالبصیر عظیمی و سیدعلی حسینی

بحران کمبود آب در این حوضه نه‌تنها موضوع آب را سیاسی کرده بلکه تا سطح امنیت‌ملی ارتقاء داده است. ساکنین این حوضه آبریز خواهان تامین نیازهای آبی خود هستند که مسئولین را تحت‌فشار گذاشته تا پاسخگو باشند. اما پاسخ‌های این مسئولین کمتر با واقعیت‌های ملموس همراه است.

موقعیت استراتژیک هرات | فریدریش انگلس (ترجمه‌: وهاب فروغ طبیبی)

اهمیت‌‌ سیاسی هرات از این واقعیت ناشی‌ می‌شود که مرکز استراتژیک تمام ‌سرزمینی است که از غرب ‌و شمال با خلیج فارس، بحیره‌ کسپین (دریای‌خزر) و سیر دریا و از سوی ‌شرق با سند قرارگرفته است