شوک پاییز گذشته (شوک سرنگونی) به جمهوری اسلامی دارد نتایج خود را یک به یک آشکار میکند. حضرات عاقبت شیرفهم شدند که تنها شانسشان برای بقا، کوتاه آمدن در برابر مردم در داخل (تحمل جنبش پوشش اختیاری و تکثر سبک زندگی) و کوتاه آمدن در برابر خارجیهاست (قبول خواستههای آمریکا و اسرائیل در خصوص مقولهٔ هستهای، پایان دادن به سیاستهای بیثباتکننده در منطقه).
نقشهٔ دشمنان خارجی جمهوری اسلامی هم کم و بیش دارد رخ مینماید. اول مهار و عقب راندن نظام در ازای آزاد کردن چند میلیارد دلار پولهای مسدود شدهاش و محدود کردن بساط اپوزیسیون غیر دموکرات نظام (اقدامی که ظاهراً به نفع جمهوری اسلامی است اما در واقع منجر به تقویت رضا پهلوی و بیرقیب شدن وی در عرصهٔ رهبری اپوزیسیون خواهد شد) و سپس تحریک مخالفتهای داخلی.
یک سناتور آمریکایی دیروز خواسته یا ناخواسته سناریوی آمریکاییها را در قبال جمهوری اسلامی لو داده و گفته سیاست آمریکا ابتدا مهار این نظام و عقب راندنش به درون مرزهایش است و سپس مهیاسازی شرایط برای دامن زدن به مخالفتهای داخلی. جالب اینکه نتانیاهوی همیشه معترض هم برای اولین بار چراغ سبز به این سیاست جدید آمریکا نشان داده است.
به نظرم پیچ سختی در برابر نظام ظاهر خواهد شد. کوتاه آمدن در برابر آمریکا و غرب، مستلزم کاستن از فشارهای داخلی است و کوتاه آمدن در برابر غرب یعنی تضعیف هرچه بیشتر شعارها و ایدیولوژی حکومتی و ریزش هر چه بیشتر معدود هواداران راستین نظام و کندتر شدن تیغ سرکوب.
جمهوری اسلامی همهٔ منابع در دسترس را بهتمامی مصرف کرده و کفگیرش به ته دیگ دین، غنیترین منبع حیاتیاش، رسیده است و اربعین و غدیرش دیگر کسی را پشت حکومت به صف نمیکند و رسوایی پشت رسوایی دارد تهماندهٔ مشروعیتش را بر باد میدهد. معاون وزیر کشور خیلی خوب متوجه خطر شده است.سالگرد حوادث پاییز در راه است و شمار مخالفان کثیر و شمار مدافعان قلیل.
البته نظام هنوز امیدواریهای خودش را دارد و گمان میکند با بخشی از پولهای آزادشده شاید بتواند از شدت فشارهای معیشتی مردم بکاهد. اما ابرفسادی که در ساختارهای حکومت ریشه دوانده اجازه نمیدهد این پولهای اندک به سفرههای خالی ملت راه یابد و تسکینی بر شکمهای گرسنه و جانهای به خشم آمدهٔ آنها باشد.
نظام که نتوانسته از شوک پاییز ریکاوری کند دل خوش کرده به خالی بودن خیابانها از معترضین، اما نافرمانی مدنی به دهها شیوهٔ دیگر (و در رأسش جنبش پوشش اختیاری) در همهٔ عرصههای جامعه در جریان است تا خواستههای نافرمانان را بر کرسی نشاند، و بنابراین چالشهای نظام، تازه در راه هستند.