خانه موزه دکتر معین تهران، یادگاری به جا مانده از این استاد بزرگ ادبیات فارسی است. خانهای که زمانی با منزل شاعر و تصنیفساز مشهور ایرانی محمدعلی امیرمجاهد دیواربهدیوار بود. اما اکنون این دو خانه را با یکدیگر ادغام کردهاند. در حقیقت، فقط قسمتی از چهارچوب در بین این دو خانه به جا مانده است. باید بدانید که استاد امیرجاهد پدر همسر دکتر معین بودهاست. این خانه زیبا و قدیمی، سال ۱۳۸۳ از خانواده دکتر معین و آقای امیرجاهد خریداری و در تملک شهرداری تهران در آمد. هدف از این کار، برگزاری کلاسهای ادبیات و موسیقی و همایشهای مربوط به این دو رشته بوده تا یاد و نام این دو مرد بزرگ عرصه هنر و ادبیات زنده نگه داشته شود.
نشستهای مولویخوانی و شاهنامهخوانی در این خانه بهطور مستمر در حال برگزاری است. همچنین، کتابخانه تخصص زبان و ادبیات فارسی نیز در این مکان مراجعان بسیاری دارد. جالب است بدانید که از خانه موزه معین تهران، بهعنوان لوکیشن فیلمها نیز استفاده میشود. فیلمهای مشهوری مانند شهرزاد، سرزمین کهن و حتی بیست و یک روز از آن دستهاند. در حال حاضر خانه استادمعین بهعنوان خانه موزه دکتر معین و امیرجاهد و مرکز موسیقی و ادبیات فعالیت میکند. طبقه همکف خانه بیشتر به امور اداری موزه اختصاص دارد و کلاسهای موسیقی در این طبقه و طبقه زیرزمین تشکیل میشود. در طبقه دوم خانه نیز کتابخانه و دفتر کار دکتر بههمراه میز کار و کتابهای ایشان واقع است.
در خانهموزه معین انواع سازها، تابلوهای شعر و خوشنویسی، تابلوهای استادان موسیقی و ادبیات و زندگینامه این هنرمندان از جمله خود استاد امیرجاهد و دکتر معین، لوازم شخصی استادمعین مانند کارت عروسی، کارتهای شناسایی، دانشنامهها، مدارک تحصیلی، جایزهها و نشانهای مهم بینالمللی، کتابها، دستنوشتهها و یادداشتهای ایشان برای نگارش لغتنامه در معرض نمایش قرار دارد.
عکسهایی نیز از بزرگان موسیقی و ادبیات که به موزه آمدهاند، روی دیوار به چشم میخورد. در حیاط خانه دکتر معین دیوار کاشیکاری شده دیده میشود که روی آن اسامی استادان هنر، سینما و موسیقی حک شده است که از این مکان دیدن کردهاند. خانه دکتر معین علاوه بر موزه بودن محلی برای برپایی کلاسهای آموزشی، همایشها و جشنوارههای ادبی و هنری است. در این خانه آموزش سازهای ایرانی و موسیقی جهانی، تئوری موسیقی و اصول آهنگسازی با حضور استادان برجسته ارائه میشود. تشکیل ارکستر، راهاندازی جشنواره سراسری موسیقی امیرجاهد، شرکت در جشنوارههای موسیقی بینالمللی فجر و کلاسیک ایرانی نیز از دیگر برنامههای این مرکز است. در خانه دکتر معین همچنین نشستهای ادبیاتی همچون فردوسیشناسی و مولاناشناسی، بزرگداشت هنرمندان ادبیات و موسیقی برگزار میشود.
در حیاط خانه دکتر معین یک کارگاه تارسازی ایجاد شده است؛ بهعلاوه، این مرکز مجهز به کتابخانه تخصصی زبان و ادبیات فارسی است و علاقهمندان زیادی به این منظور به این مکان مراجعه میکنند. استاد دکتر معین، نخستین ایرانی بود که دکترای غیرپزشکی گرفت (در رشته ادبیات فارسی). خاطرات جالبی در این باب از او نقل میکنند. خدمات این مرد بزرگ بسیار فراتر از حد یک «دکتر» معمولی بود. از جمله اینکه ریاست مؤسسه لغتنامه دهخدا را برعهده گرفت و وقتی کاستیهای این لغتنامه را دریافت، خود دستبهکار نوشتن شاهکارش شد: فرهنگ معین. او در عین حال وارث علامه دهخدا در جمعآوری لغاتنامه دهخدا بود. نهایتاً این استاد خستگیناپذیر، بر اثر فشار کار به کما رفت و درگذشت. اما خانه او اینک پابرجاست و تبدیل به موزهای تماشایی شده است.