از آیاتی از قرآن مجید بر می‌آید که اعتدال و میانه روی ارزشی بس بزرگ و مهم است که سعادت و رستگاری انسان در آن نهفته است. قرآن مجید در سه آیه به گونه‌ای خاص و ویژه از کسانی که اهل اعتدال و میانه‌روی هستند تعریف و تمجید می کند و آنان را از همگان متمایز می سازد. در یک آیه آنان را در مقابل تمام کسانی قرار می‌دهد که بد عمل می‌کنند:
«اگر آنان [اهل کتاب] به تورات و انجیل و آنچه از جانب پروردگارشان به سویشان نازل شده است، عمل می کردند، قطعا از بالای سرشان [برکات آسمانی] و از زیر پاهایشان [برکات زمینی] برخوردار می‌شدند. از میان آنان گروهی معتدل و میانه‌رو هستند، و بسیاری از ایشان بد رفتار می‌کنند»(مائده/۶۶).
مطابق این آیه اهل کتاب دو دسته هستند، برخی از آنان اعمال ناشایست انجام می‌دهند، که بسیارند و برخی از آنان که کمترند، معتدل و میانه‌رو هستند. پس اعتدال و میانه روی مساوی با شایسته کاری است.
حفظ اعتدال چنان مهم است که در اخلاق ارسطویی اساس اخلاق شمرده شده است. برای مثال حفظ اعتدال در قوه غضبیه، شجاعت است که اخلاقی است، اما افراط در آن تهور و تفریط در آن جُبن است که هر دو ضد ارزش هستند.
پس رعایت اعتدال در ارزش‌ها در دین بسیار مهم است. اما بیشترین نقش را در آموزش رعایت اعتدال، الگوها و اسوه‌های دینی ایفا می‌کنند. هنر آنان این است که به همه ارزش‌ها به اندازه‌ای که بایسته و شایسته است اعتنا و توجه می‌کنند. به همین جهت است که درباره شخصیتی مانند علی(ع) با تسامح گفته می‌شود که او جامع اضداد است. در واقع آن حضرت ارزش‌های متفاوت را که به ظاهر نقطه مقابل یکدیگرند در خود جمع کرده و در رعایت ارزش‌ها اعتدال ایجاد کرده است.
زهرای مرضیه، دخت گرامی رسول خدا(ص)، یک اسوه و الگوست و او نیز هنرش در همین اعتدال و جمع همه ارزش‌های دینی، اخلاقی و انسانی است. یکی از اموری که در اسلام و نوع ادیان مورد بحث بوده و مورد افراط و تفریط‌های بسیار زیادی واقع شده، حفظ عفت و پاکدامنی زن است که در همه ادیان مورد تاکید بوده و در اسلام توجهی ویژه به آن شده است. اما از سوی دیگر زن یک انسان است و باید در اجتماع نقش ایفا کند و وظیفه حق پرستی خود را، که انسانیتش به آن بستگی دارد، انجام دهد. او نیز وظیفه دارد به جامعه خود خدمت کند. او نیز وظیفه دارد با بی‌عدالتی‌ها، ظلم،ستم‌ها و تضییع حقوق‌هایی که در جامعه خود می‌بیند مبارزه کند. او هم حق دارد و هم وظیفه دارد که دانش اندوزی کند و خود را به بالاترین درجات برساند تا بتواند همه وظایف انسانی خود را انجام دهد.
