• امروز : پنجشنبه, ۹ فروردین , ۱۴۰۳
  • برابر با : Thursday - 28 March - 2024
::: 3352 ::: 0
0

: آخرین مطالب

آیین نوروز دوای درد افغانستان | حسین دهباشی ردپای نوروز در ادبیات داستانی | محمد مالمیر سبزی پلو با ماهی | مرتضی رحیم‌نواز بهداشت و تغذیه در تعطیلات مراسم نوروز باستانی | گلبن سهراب شهر نوروزانه | بهروز مرباغی تئاتر و بهار، تلاشی برای زدودن زشتی و پلشتی | مجید گیاه‌چی نوروز در رادیو ایران زمستان به پایان رسیده است… | محمود فاضلی اهمیت پاسداری از جشن نوروز در افغانستان | محمدصادق دهقان پارسه، تخت‌گاه نوروز | مرتضی رحیم‌نواز نوروز، جشن بیداری | جعفر حمیدی بازشناسی نمادهای انسانی نوروز | مرتضی رحیم‌نواز آن روزگاران | ساناز آریانفر سیمای جهانی نوروز ایرانی | مرتضی رحیم‌نواز آداب و رسوم نوروزیِ تاجیکان | دلشاد رحیمی* نظام اسطوره‌ای نوروز | مرتضی رحیم‌نواز نوروز و دیپلماسی میراث فرهنگی | رضا دبیری نژاد تحویل سال و تغییر احوال | محمدجواد حق شناس نمادشناسی سفره هفت‌سین و نوروز | مرتضی رحیم‌نواز حال و هوای عید در تاجیکستان | عباس نظری کارت تبریک عید | مجید جلیسه نوروز، فرهنگِ هویت‌ساز | فریدون مجلسی شکوهِ هرات، در فراسوی گستره ایران فرهنگی نوروز، جشن رستاخیز آئین‌های پیشوار نوروزی | ندا مهیار نوروز و آیین‌های نمایشی نوروزی سیاست همسایگی در نوروزستان | سید رسول موسوی پوتین قادر نیست جنبش رهبر مخالفان را خاموش سازد | آندره ئی سولداتوف . ایرینا بروگان (ترجمه: رضا جلالی) جشن آتش‌افروزان | مرتضی رحیم‌نواز عامل قدرت چین نه فناوری که خبرچین ها هستند | مین شی پی (ترجمه: رضا جلالی) جایگاه نقاشی‌خط را اثر مشخص می‌کند تئاتر شهر، حریم ذهنی می‌خواهد نه حریم شهری | مرتضی رحیم‌نواز سنگ زیرین آسیاب | فرشاد مومنی در چشم برادر | محمد کریمی* ماجراهای ما یک نفر | محمد امین کریمی* دنیا یالان دنیادی | الهه کریمی* بابا حسن | الهام کریمی* رویای حزبی از جنس اکثریت مردم، حزب عدالت ایران | بهزاد کاظمی سربلند در عرصه‌های گوناگون | محمود کاشانی چشمی و چراغی که بود| علیرضا فخیمی* جانِ جان برکف ما | طاهره فخیمی* فراتر از وکیل | محمد حسین زارعی مرد خدا، عمل و تواضع | حسین راغفر یکی مرد بود اندر آن روزگار | دادبه دادمهر دوست‌دار دوست‌داشتنی | سیدعلی جزایری حضور سبز حاج آقا | امیرحسین انصاری‌مهر* آرمانگرایی انقلابی | مجتبی امیری زیست رشک برانگیز | محمد اسدی‌نژاد بچه محل | حسن احمدی جوانمردی حاج حسن | نجات‌الله ابراهیمیان*

5

پرنده مردنی است | مرتضی رحیم نواز

  • کد خبر : 4211
  • 09 آبان 1401 - 3:28
پرنده مردنی است | مرتضی رحیم نواز
تلاش انجام گرفته هیچگاه نتوانست مشکل کاهش جمعیت این گونه از پرندگان مهاجر را حل کند، به ویژه آنکه متاسفانه به سبب شکار بی‌رویه و قتل عام غیر اخلاقی پرندگان مهاجر که اکثر آن‌ها را جوجه‌ها و پرندگان نابالغی تشکیل می‌دهند که هیچ تجربه و مهارتی در برابر تورهای هوائی و دام‌های همه گیر منطقه ندارند و به مانند همه گروه بعد از روزها پرواز و صرف انرژی زیاد به شدت ضعیف و گرسنه شده، نیاز به تغذیه فوری دارند.

درنای سیبری (Grus leucogeranus) پرنده‌ای از رسته پانزده‌گانه درنایان است که با قدی نزدیک به یک و نیم متر که فاصله دو بال آن در نوع بالغ به بیش از ۲ متر می‌رسد، در زمره بزرگترین پرندگان موجود بر روی کره زمین است، گونه نر آن اما کمی بزرگتر است. این پرنده بدنی یکدست سفید با پاهای بلند سرخ رنگ دارد و صورت قرمز آن با چشمانی زرد رنگ به همراه منقار بلند سیاه دندانه دار جلوه منحصر بفردی به او می‌دهد.

وابستگی بیشتر این گونه از درناها به نسبت سایر اعضاء خانواده‌شان به آب باعث شده که تالاب‌های ترجیحاً وسیع و کم عمق آب شیرین به عنوان زیستگاه مطلوب آن انتخاب شود. درنای سیبری پرنده‌ای روز فعال است و غذای غالبش از ریشه ها، جوانه‌ها و دانه‌های گیاهان آبزی تامین شود، اما در کنار آن در برخی از موارد از حشرات، ماهی‌ها و جوندگان کوچک نیز تغذیه می‌کند. این پرنده معمولاً در اواخر ماه مه تا اواسط ماه ژوئن دو تخم میگذارد که غالباً یکی آز آن‌ها تبدیل به جوجه می‌شود.

درنا پرنده تک همسری است که هیچگاه از او جدا نشده و در صورت مرگ یکی از جفتها، هیچگاه جفت دیگری انتخاب نمی‌شود، نکته جالب دیگر در مورد این پرنده‌عدم انتخاب همسر از جمع اعضای خانواده است. رفتاری منحصر بفرد که موقعیت بقای آن را با وجود طول عمر نسبتا بالای بیش از نیم قرنی‌اش با خطر مواجه کرده، پراکنش ژنتیکی بالایی را رقم می‌زند.

پراکندگی جمعیت درنای سیبری به سه بخش اصلی شرقی، غربی و مرکزی تقسیم می‌شود. شاخه شرقی که جمعیت آن به بیش از ۳۰۰۰ پرنده تخمین زده شده است، تابستان در شرق سیبری تولید مثل کرده، زمستان را در شرق چین، در دریاچه پویانگ و اطراف آن می‌گذراند.

زیستگاه تابستانی جمعیت غربی و مرکزی به صورت متمرکز در سواحل رود اوب واقع در غرب سیبری و یاقوتستان بود. گونه مرکزی که تنها عضو باقی مانده از آن در زمستان ۲۰۰۲ برای آخرین بار دیده شد زمستان را در هندوستان می‌گذراند.

شاخه غربی اما از نزدیک به ۵۰ سال پیش به شمال ایران می‌آید و تنها پرنده عضو آن زمستان را در تالاب فریدون‌کنار می‌گذراند. عضوی که بیش از ۷ سال است به تنهایی زندگی و مهاجرت می‌کند. این پرنده که ایرانیان به آن «امید» و اهالی روسیه به آن «نادیوژنی» می‌گویند، جنس نر جفتی است که در سال ۱۳۸۷ یکی از آن‌ها در مسیر بازگشت به سیبری در آسمان گیلان هدف گلوله یک شکارچی قرار گرفت.

سال بعد از وقوع این حادثه درنا به ایران نیامد و گمان عمومی بر این امر استوار شد که شاخه غربی درنای سیبری منقرض شده است، اما صبح روز دوشنبه سوم آبان۱۳۸۹ درنای نر پس از طی مسیری ۵ هزار کیلومتری به تالاب فریدون کنار بازگشت و از آن پس هرساله این اتفاق تکرار شد. در سال جاری ورود درنا به تالاب فریدون کنار در صبح روز جمعه نهم آبان ماه ثبت گردید.

تلاش انجام گرفته هیچگاه نتوانست مشکل کاهش جمعیت این گونه از پرندگان مهاجر را حل کند، به ویژه آنکه متاسفانه به سبب شکار بی‌رویه و قتل عام غیر اخلاقی پرندگان مهاجر که اکثر آن‌ها را جوجه‌ها و پرندگان نابالغی تشکیل می‌دهند که هیچ تجربه و مهارتی در برابر تورهای هوائی و دام‌های همه گیر منطقه ندارند و به مانند همه گروه بعد از روزها پرواز و صرف انرژی زیاد به شدت ضعیف و گرسنه شده، نیاز به تغذیه فوری دارند. امروزه این منطقه را در سطح جهانی به عنوان «سیاه چاله پرندگان مهاجر» نامگذاری، حضور این حجم از شکارچی با انواع دام‌های هوایی گروهی، تقریبا هرگونه تلاش بین المللی که از سال ۲۰۰۳ با استفاده از اعتبارات صندوق حمایت بین الملل صورت پذیرفته را عقیم ساخته و تمامی فعالیت‌های جهانی برای حفاظت از این گونه و گونه‌های دیگر در معرض انقراض با رسیدن به ایران ناموفق می‌ماند.

در کنار نا امن بودن مسیر مهاجرت این گونه از پرنده، تلاش‌های دیگر نیز تاکنون بازدهی مناسب را نداشته، پروژه ردگیری ماهواره‌ای که با بستن پابندهای مغناطیسی آغاز شده بود، عملا با اختلال در مسیریابی پرنده مهاجر به مرگ آن‌ها منتهی شد، زنده رهاسازی جوجه‌های پرورش یافته در روسیه و ایالات متحده آمریکا نیز در تالاب فریدون کنار، متأسفانه موفقیت‌آمیز نبوده و این جوجه‌ها علیرغم آنکه مورد پذیرش درنای وحشی قرار گرفته بودند، اما قادر به همراهی با او در مسیر مهاجرت معکوس و در نهایت زادآوری در سیبری نبودند، تا همچنان «امید» به عنوان تنهاترین پرنده جهان زندگی را بدون امید به روزهای روشن پی بگیرد.

لینک کوتاه : https://nimroozmag.com/?p=4211
  • نویسنده : مرتضی رحیم نواز
  • 191 بازدید

ثبت دیدگاه

قوانین ارسال دیدگاه
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.