برای بنزین تصمیمات جدیدی گرفتهاند. میخواهند به خانوارهای بدون ماشین سهمیۀ بنزین بدهند. به ازای هر فرد ۱۵ لیتر. این طرح در کمیسیون تصویب شده و مانده تصویب نهایی. این برداشت پیشپاافتاده در مفهوم عدالت اقتصادی جعبۀ پاندورایی است که روزی روزگار احمدینژاد درِ آن را باز کرد و پایانی هم بر آن نیست.
برای کسی که ماشین ندارد گرفتن بنزین فقط به این معناست که معادل پولی آن را بگیرد.
کسی که ماشین دارد یارانهاش را روی خودِ بنزین مستقیم میگیرد، اما همین الان هم کسی که ماشین شخصی ندارد یارانهاش را غیرمستقیم روی وسایل حملونقل عمومی و هنگام استفاده از خودروی شخصی دیگران دریافت میکند.سوار هر وسیلۀ نقلیه باشید، در همان لحظه دارید از یارانهتان روی سوخت استفاده میکنید؛ چه این خودرو شخصی باشد، چه مال دیگران باشد ــ یارانه روی قیمت کرایه اثر میگذارد ــ و چه وسیلۀ حملونقل عمومی باشد.
کسی که سوار مترو و اتوبوس میشود، از یارانه استفاده میکند. حال کسانی که به هر دلیلی از این وسایل استفاده نمیکنند، میتوانند بگویند ما یارانۀ بیآرتی و مترو را دریافت نکردهایم، یارانۀ ما را جدا بدهید؟ کلاً شما تا به حال کسی را در جامعه دیدهاید ماشین نداشته باشد و اعتراض کند چرا سهمیۀ بنزین ندارد؟ کسی میداند این افکار از کجا، از کدام جامعه وارد برنامههای این دولت و مجلس میشود؟
معادل ریالیِ پانزده لیتر بنزین، هزینۀ یک سفر کوتاه با اسنپ را پوشش میدهد؟ (صحبت از تاکسی نمیکنم). همین یارانه را روی وسایل حملونقل عمومی بدهید، چه فرقی میکند؟ دیده نمیشود؟ وقتی خودِ جامعه درک عمیقتری از مفهوم هزینههای فردی و اجتماعی دارد، شما میخواهید جامعه را به افکار کودکانه عادت دهید؟ میخواهید جامعه حسادت بچگانه داشته باشد و بگوید چون همسایهام ماشین دارد و یارانه بنزین میگیرد، من هم میخواهم یارانهام را مستقیم خودم بگیرم؟
اگر هم قضیه این است که به بخشی از جامعه ــ که ماشین ندارد ــ رشوه دهید تا از گران شدن بنزین در آینده خوشحال شود، این هم فکر پوچی است. با گرانی بنزین تورمی ایجاد میشود که چند برابر این ۱۵ لیتر بنزین را از حلقوم میکشد بیرون.
بس کنید آقایان! وظیفۀ دولت مهار تورم بدون ابزارهای یارانهای است. ۱. مهار تورم (تثبیت قیمتها) ۲. رشد اقتصادی (افزایش درآمد فردی). هر چیز غیر از این، هیچ و پوچ است. روزی که بساط یارانۀ نقدی در ایران راه افتاد با ۵۰ میلیون میشد در تهران آپارتمانی خرید، امروز با ۵۰ میلیون یکونیم متر آپارتمان هم نمیتوان خرید (در حد یک توالت کوچک!)
