یادداشت ذیل دربارۀ رابطۀ حجاب و خشکسالی از نظر قرآن و علما و روشنفکران دینی است.
- ۱️⃣ رابطه ایمان و عمل با حوادث طبیعی در گفتمان دینی
در گفتمان دینی سخن از این است که میان ایمان و عمل دینی، وفور برکات و نعمات رابطه مستقیم برقرار است؛ یعنی ایمان و عمل دینی باعث وفور برکات و نعمات می شود؛ کما این که کفر و گناه هم باعث خشکسالی و قحطی میگردد؛ چنان که در قرآن آمده است: «وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُری آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَیْهِمْ بَرَکاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ اْلأَرْضِ وَ لکنْ کذَّبُوا فَأَخَذْناهُمْ بِما کانُوا یَکسِبُونَ» (اعراف، ۹۶)؛ یعنی اگر مردم حجاز ایمان می آوردند و پرهیزگاری می کردند، برکات آسمان و زمین را بر آنان می گشودیم؛ اما چنین نکردند؛ لذا آنان را گرفتار قحطی و خشکسالی کردیم.
- ۲️⃣ بازتاب گفتمان قرآنی در گفتار ائمۀ جمعه
بر پایه چنین باوری که مذکور افتاد، در دورۀ معاصر برخی از علمای دینی بیحجابی را باعث خشکسالی و نباریدن باران دانستهاند. برای مثال:
🔸الف. آقای کاظم صدیقی، امام جمعه تهران گفته است: «بانوان ما باید بیشتر مسائل مربوط به حجاب را رعایت کنند چرا که بیحجابیهای بانوان موجب لرزش دل جوانان میشود و در نهایت به گناهان کبیره تبدیل میشود و در این صورت است که غضب خداوند حاصل میشود». این گفته ایشان، کارزاری با نام «کارزار ممهلرزه» را در پی آورد. روز ۲۶ آوریل بیش از صد هزار زن تلاش کردند با نمایاندن سینههای خود زلزله ایجاد کنند، اما موفق نشدند.
🔸ب. آقای سید احمد خاتمی، دیگر امام جمعه تهران گفته است: «اقامه نماز باران یکی از ضروریات است… امروز قم پاکترین شهر کشور است؛ چراکه اگر از این شهر بیرون برویم، متوجه خواهیم شد که چه فضای گناهآلودی در برخی از شهرهای حاکم است و بدحجابی غوغا میکند و انسان در دل گناه قرار میگیرد. …. اگر نماز باران هم خوانده شود، این موانع نمیگذارد، دعا مستجاب شود».
🔸ج. نیز آقای حسینی همدانی امام جمعه کرج گفته است: «امروز عدهای با حجاب که فرمان خداوند و عامل حفظ بانوان است، مقابله میکنند…. اگر حجاب برود، عفت میرود…. باید سنگر عفاف و حجاب با قدرت حفظ شود…. کسی که کشف حجاب میکند در زمین دشمن قدم برمیدارد و باید با او مقابله کرد…. وضعیت حجاب افتضاح است …. یکی از دلایل کم شدن برکات زندگی و قطع شدن نزولات آسمانی بیحجابی است».
🔸د. سید یوسف طباطبایی نژاد امام جمعه اصفهان هم گفته است: «در اصفهان وضعیت حجاب بد است. عکسهایی به دفتر من رسیده است که زنان در کنار زایندهرودِ خشک، مثل اروپا عکس گرفتهاند. همین کارها را میکنید، رودخانه که خشک شد، بالا دست آن هم خشک میشود…».
- ۳️⃣ نقد چنین گفتمانی از سوی برخی از علما و روشنفکران دینی
برخی از علما و روشنفکران دینی رابطۀ میان ایمان و عمل دینی و حوادث طبیعی را انکار کردند. برای مثال:
🔸 الف. آیت الله صانعی فرمودند: «میگوید، بیحجابی سبب شده، باران نیامده است. چقدر او نادان و چقدر کسی که به او گوش میدهد نادان است! زمان پهلوی بیحجابی خیلی بیشتر بود. چطور اینقدر باران میآمد؟ بهخاطر یک ذره مو، خدا باران را نفرستاده است؟! خب زمان شاه اینهمه برف و باران بود. راه رو گم میکنیم برای اینکه نفهمند ما چکار میکنیم».
🔸ب. آقای دکتر احمد زیدآبادی هم در یادداشتی نقدهایی را بر سخنان امام جمعه کرج وارد ساخته است. از جمله گفته است: «میتوان از امام جمعۀ کرج پرسید؛ چند درصد زنان ایران به باور او حجابشان “افتضاح” است؟ اگر بگوید، اکثریتشان که در آن صورت معنای روشن حرفش این است که اکثریت جامعه به نظام جمهوری اسلامی پشت کردهاند و این نظام فقط متکی به اقلیتی از مردم است. او قطعاً این حرف را نخواهد زد؛ زیرا چنین حرفی به معنای نفی مشروعیت و یا به قول خودشان عدم مقبولیت نظام از سوی مردم است. اما اگر امام جمعۀ کرج آنچه را “حجاب افتضاح” نامیده است، به اقلیت یا “اقلیت ناچیزی” از زنان ایران نسبت میدهد و قطع و کاهش نزولات آسمانی را هم به رفتار همین “اقلیت” یا “اقلیت ناچیز” مربوط میداند، در آن صورت؛ مگر وی معتقد نیست که خدا رحمتش بر غضبش سبقت دارد؟ خدایی که رحمتش بر غضبش سبقت دارد، چطور “اکثریتِ باحجاب” را به واسطۀ “اقلیت بیحجاب” مجازات میکند و برف و باران را از همگان دریغ میدارد؟»
