قوام‌الدوله وزیر خارجه دوره ناصری بود و هسته اصلی بازارچه‌ای را شکل داد که بعدها به نام خود او قوام‌الدوله مشهور شد. اما این نام در دوره پهلوی اول به بازارچه شاپور تغییر کرد. اما این هم نام ماندگار نبود و پس از انقلاب اسلامی، بازارچه قوام‌الدوله یا بازارچه شاپور نام یکی از شهدای انقلاب یعنی حاج محمد تقی حاج طرخانی بر آن گذاشته شد.
برخی روایتها می‌گویند طراح بازار بزرگ و بازارچه‌ها یک معمار فرانسوی بوده که در زمان ناصرالدین شاه آن را با الهام از الگوی معماری اصیل ایرانی طراحی کرده است. در قدیم هر یک از ورودیهای بازارچه نام خاصی داشت که گذرقلی یکی از آن نام‌هاست. در سال‌های اخیر بازارچه مرمت شده و کفسازی آن موجب ارتقا کیفیت زندگی محدوده شده است. بخش عمده بازارچه امروزه مختص کفاشی‌ها و کفش‌دوزی‌ها است. در این بازارچه و اطرافش، دیدنی‌های منحصر بفردی چون کلیسای گئورگ مقدس و خانه دکتر حسابی قرار دارد. سر در اصلی بازارچه مشرف به میدان وحدت اسلامی یا شاپور سابق است و همانند دیگر مکان‌های تجاری تهران قدیم، مسجد و سقاخانه از ارکان و اجزا تشکیل‌دهنده آن به شمار میرود. آجرهای تراشدار، طاقها و پشت بغلهای آجرکاری شده و قوسهای جناغی، زیبایی و هماهنگی خاصی به بازار بخشیده‌اند. نمای حجرههای بازارچه نیز، با کاشیکاریهای سبک قاجار مزین شده است. در یک نگاه اجمالی، بازار به طور کامل به سبک ایرانی و معماری دوره قاجار بنا شده و نمونه‌های دیگری از این نوع بازارچه‌های سنتی را نیز می‌توان در بازار بزرگ تهران دید.
این بازارچه در تاریخ ۲ بهمن ۱۳۸۲ با شمارهی ثبت ۱۰۸۴۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
