حوادث اخیر در روابط خارجی ایران و شتاب تحولات منطقه خلیج فارس سخنان وزیر خارجه سابق، محمدجواد ظریف را یادآوری می‌کند که به صراحت گفته بود: «دوستان متوجه نیستند جهانِ ۶ ماه بعد با امروز متفاوت است.» گرچه پیش بینی ظریف اندکی بعد و در جنگ اوکراین ثابت شد اما پس از یکسال و نیم، توافق بسیار دورتر از ۲۰۱۵ بنظر می‌رسد.
به همین روال مذاکرات ایران و عربستان با میانجیگری عراق که در بغداد جریان داشت مدتی است متوقف شده.
- «حسن بهشتی‌پور»، تحلیلگر مسائل بین‌الملل در واکنش به ادعای عراق برای ایجاد فضای گفت‌وگو بین ایران آمریکا به دلیل آنکه ناآرامی ایران وضعیت عراق را تحت تاثیر قرار خواهد داد، می‌گوید:
«در ابتدای این بحث باید به این موضوع اشاره کنیم که پیش از اینکه موضوع برجام مطرح شود و ایران و آمریکا رو در روی هم گفت‌وگو کنند و به نتیجه‌ای در یک قالب برسند، در عراق چند دوره گفت‌وگو را پشت سر گذاشتند. این دیدارها در زمان دولت اول «محمود احمدی‌نژاد» برگزار شد ولی موردی که باید اضافه کنیم محور گفت‌وگوها بر سر مسائل مرتبط به عراق بود و ارتباطی با مسائل ایران و آمریکا نداشت. در این رابطه که عراق می‌تواند نقش میانجی را در ادامه مسیر گفت‌وگوی ایران و آمریکا داشته باشد، باید گفت که عراق چنین پتانسیلی را دارد ولی در این رابطه موضوعات و چالش‌های بسیاری وجود دارد.»
- این تحلیلگر مسائل بین‌الملل در همین مورد و با اشاره به توان کنونی دولت عراق برای اجرای نقش میانجی ادامه می‌دهد:
«دولت عراق را نمی‌توانیم یک دولت مقتدر بدانیم زیرا باتوجه به اینکه به تازگی روی کار آمده است و در داخل عراق چالش‌های بسیاری را دارند، به همین دلیل نمی‌تواند در مورد آینده صحبتی کند زیرا دولت‌ها در عراق همواره دستخوش تغییراتی شده‌اند.
همچنین باید به این موضوع هم اشاره کنیم که در حال حاضر عراق بر مناطق شمالی این کشور مدیریتی ندارد و باید بگوییم که «اقلیم کردستان» نه‌تنها از ایران و دولت مرکزی عراق فاصله دارد بلکه به اسرائیل و آمریکا خیلی نزدیک‌تر است و در واقع باید بگوییم که در ارتباط کاملی قرار دارند.
اگر مذاکره‌ای بین ایران و آمریکا در آینده نزدیک شکل بگیرد یکی از مواردی که باید در مورد آن گفتگو شود همین مسائل مربوط به نیروهای مسلح ضد ایرانی حاضر در شمال عراق است. به نظر می‌آید که مذاکره در مورد این نیروها از توان دولت عراق خارج باشد زیرا نه‌تنها دولت این کشور، نفوذی بر این مناطق ندارد بلکه یک چالش اساسی بین ایران و آمریکا محسوب می‌شود.»
او در پاسخ به این سوال که باتوجه به افزایش سطح تنش بین ایران و آمریکا آیا در آینده نزدیک شاهد دور تازه مذاکرات خواهیم بود، می‌گوید:
«توجه داشته باشید که ناآرامی‌های داخل ایران بر فضای دیپلماسی ایران سایه انداخته است. این موضوع را در نظر بگیرید که تا زمانی موضوعات داخل ایران حل نشده است و شاهد ادامه اعتراضات هستیم هیچ دولتی به خصوص آمریکا با ایران وارد گفت‌وگو نمی‌شود.
در مورد شروع شدن دور تازه مذاکرات ایران و آمریکا در ابتدا باید ببینیم موضوعات و ناآرامی‌های ایران تا چه زمانی ادامه خواهد داشت و بعد از آن منتظر شروع مذاکرات فی ما بین خواهیم بود. حالا چه عراق به‌عنوان میانجی این مذاکرات را بر عهده بگیرد یا کشوری دیگر»
