کلیسای صلیب مقدس تهران نیایشگاه کوچکی است که در مجاورت باشگاه آرارات تهران در محدوده ونک احداث شده است. ساخت این کلیسا سالها بعد از ساخت باشگاه یعنی در سال ۱۳۶۴ خورشیدی آغاز شده است. طراحی و ساخت این کلیسا توسط مهندس رستم وسکانیان، از معماران مشهور ارمنی صورت گرفته و به دلیل نقش نماد صلیب در طراحی، این کلیسا صلیب مقدس نامیده شده است. به دلیل همجواری با باشگاه آرارات، این نیایشگاه با عنوان کلیسای آرارات تهران نیز شناخته میشود. گفته میشود مهندس وسکانیان این بنا را به عنوان بنای یادبود شهدای ارامنه طراحی کرده ولی با اصرار مسئولان باشگاه برای ساخت کلیسا این بنا به نیایشگاه تبدیل شده است. مساحت این بنا حدود ۵۰ متر مربع است و برای حضور ۴۰ نفر ظرفیت دارد.
از نماد صلیب که مشخصه این بناست نه تنها در طراحی کلیت آن بلکه در جزئیات بنا نیز استفاده شده است. در نمای بیرونی، چهار صلیب عظیم بخش مرکزی نیایشگاه را احاطه کردهاند. در نمای داخلی طراحی چهار نورگیر باریک در سقف به گونهای انجام شده که با تابش نور، یک صلیب نورانی در سقف ایجاد میشود. نورگیرهای باریک و بلند در دیوارها نیز بخش دیگری از نور مورد نیاز ساختمان را تأمین میکنند. علیرغم این نورگیرهای خاص و محدود فضای داخل کلیسا از نوری مطلوب برای یک فضای معنوی برخوردار است.
قرینهسازی این بنا در پلان و نما از ویژگیهای خاص آن است. نکته قابل تأمل این است که این ظرافت و تقارن با قالبهای چوبی برای بتن به اجرا درآمده و ساخت این بنای بتنی با سه مرحله بتنریزی پی و دیوارهای اصلی، سقف و صلیبهای چهار طرف بنا صورت گرفته است. اجرای چنین کاری در آن زمان نوعی شاهکار محسوب میشود چرا که به جز بتن از هیچ نوع مصالح دیگری برای ساخت این بنا استفاده نشده است. گفته میشود کلیسای صلیب مقدس تهران اولین بنای تمام بتنی ایران است. به هر حال این کلیسا نه تنها در فرم و مصالح که در جزئیات بنا نیز پیشرو محسوب میشود. در واقع وسکانیان تفسیر متفاوتی با استفاده از بتن خالص، از بهترین نمونههای کلیساهای قرون وسطی، که به سیستمی در هم آمیخته از تکیه گاهها، ورودیها و معلقات تبدیل میگردد، طراحی و اجرا کرده است.
مشهور است که او بدون خستگی طی مدت دو سال، بر ساخت و ساز پیچیدهی نیایشگاه نظارت کرد، همانند کاری که وی شخصا برای ورزشگاه انجام داد.
بازدید از کلیسای صلیب مقدس مانند اغلب اماکن مذهبی نیاز به هماهنگی قبلی دارد. همانطور که مجموعه ورزشی آرارات به ارامنه ایران اختصاص دارد حضور در این کلیسا نیز فقط برای ارامنه مجاز است. اما برخی فعالان عرصه گردشگری برای برگزاری تورهای گردشگری مجوزهای لازم برای این اماکن را دریافت میکنند. تور باشگاه آرارات یکی از تورهای تهرانگردی است که در سایتهای اینترنتی ارائه میشود. ظاهراً این برنامه با حضور نماینده ارامنه برای معرفی بنا و تاریخچه آن صورت میگیرد. بنابراین اگر به بازدید از کلیسای صلیب مقدس علاقمندید میتوانید با یکی از شرکتهای برگزارکننده تورهای تهرانگردی تماس بگیرید.