سفر رسمی رییسجمهور ایران به ارمنستان و حضور سیدرضا صالحی امیری، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی افزون بر دستاوردهای سیاسی و اقتصادی، یک نتیجه درخشان فرهنگی نیز در پی داشت: توافق با ژانا آندریاسیان، وزیر آموزش، دانش، فرهنگ و ورزش ارمنستان برای برگزاری کنسرت ارکستر فیلارمونیک ارمنستان در تختجمشید به مناسبت صدمین سالگرد این ارکستر. این رویداد همزمان با پاسداشت میراث جهانی ایران برگزار میشود و پلی است میان تاریخ، هنر و دیپلماسی نرم دو کشور.
زمینه تاریخی و فرهنگی- تختجمشید، پایتخت نامدار هخامنشیان و نگین ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو، جلوهای از شکوه فرهنگ ایرانی است. برگزاری کنسرتی کلاسیک در چنین مکانی، یادآور پیوند هنر با تاریخ کهن است و جایگاه جهانی تمدن ایرانی را بار دیگر برجسته میکند. روابط ایران و ارمنستان نیز پیشینهای چندصدساله دارد. حضور جامعه ارمنی در تاریخ ایران، از دوره صفوی تا امروز، نمونهای روشن از همزیستی فرهنگی و دینی در چارچوب هویت ملی ایران بوده است. همکاری فرهنگی دو کشور همواره ادامه داشته و اکنون در قالب این رویداد هنری بار دیگر جان میگیرد. صدمین سالگرد ارکستر فیلارمونیک ارمنستان، فرصتی است تا موسیقی کلاسیک و آثار برجسته ارمنی برای شنوندگان ایرانی اجرا شود و دو ملت از رهگذر زبان جهانی موسیقی به یکدیگر نزدیکتر شوند.
اهداف دیپلماسی فرهنگی- دیپلماسی فرهنگی امروز یکی از ابزارهای موثر در تقویت روابط ملتهاست. اجرای ارکستر فیلارمونیک ارمنستان در تختجمشید، نمادی از دوستی دیرینه ایران و ارمنستان است و پیام همزیستی و صلح را در سطح منطقهای و جهانی بازتاب میدهد. این توافق، با همراهی ژانا آندریاسیان شکل گرفت و نشاندهنده اراده مشترک دو کشور برای گسترش همکاری فرهنگی است. افزون بر بعد هنری، چنین رویدادی میتواند روابط سیاسی و اقتصادی دو کشور را نیز پشتیبانی کند. اجرای موسیقی در بستر تاریخی و جهانی تختجمشید، ذهنیت جهانیان را نسبت به ایران به عنوان سرزمینی فرهنگی و صلحجو دگرگون خواهد ساخت.
آثار گردشگری و اقتصادی- این رویداد تنها جلوهای فرهنگی نیست، بلکه به رونق گردشگری در استان فارس نیز کمک میکند. برگزاری کنسرت در تختجمشید بیگمان نگاه گردشگران خارجی و رسانههای جهانی را جلب خواهد کرد و فرصت ارزشمندی برای معرفی دوباره ایران به عنوان مقصد گردشگری فرهنگی فراهم میآورد. تجربه ترکیب هنر و میراث تاریخی میتواند الگویی برای «اقتصاد خلاق» باشد؛ مدلی که در آن فرهنگ و هنر افزون بر ارزش معنوی، زمینهساز ثروتآفرینی و اشتغال نیز هستند. فروش بلیت، پشتیبانی مالی، بازتاب رسانهای و افزایش بازدید از محوطههای تاریخی، تنها بخشی از پیامدهای اقتصادی این رخداد است.
پیام موسیقی؛ پیام صلح- فراتر از همه این ابعاد، آنچه این رخداد را برجسته میکند، پیام موسیقی است. موسیقی زبان مشترک بشریت است؛ زبانی که مرز نمیشناسد و همواره حامل پیام دوستی و امید بوده است. اجرای ارکستر فیلارمونیک ارمنستان در تختجمشید، پیامی روشن به همسایگان و جهان است: ایران، سرزمینی فرهنگی و تمدنی، خواهان دوستی و همزیستی است، نه جنگ و دشمنی. همانگونه که تختجمشید نمادی جهانی از میراث ایرانی است، پیام این کنسرت نیز جهانی خواهد بود؛ یادآوری این نکته که تمدنها زمانی شکوفا میشوند که هنر و صلح دست در دست یکدیگر باشند. برگزاری کنسرت ارکستر فیلارمونیک ارمنستان در تختجمشید، رخدادی فراتر از یک اجراست. این برنامه نمادی از پیوند تاریخ و فرهنگ، فرصتی برای رونق گردشگری و ابزاری برای دیپلماسی فرهنگی ایران در جهان است.
پیشنهاد میشود چنین برنامههایی در دیگر مکانهای تاریخی و جهانی ایران، مانند پاسارگاد، میدان نقش جهان، ارگ بم، چغازنبیل و میدان آزادی نیز تکرار شود، چنین رویدادهایی با اجرای ارکسترهای بزرگ کشورها یا اجرای مشترک ارکسترهای ملی یک گام بزرگ برای معرفی تاریخ کهن ایران است تا هم فرهنگ و هنر ایران بیش از پیش به جهان معرفی شود و هم پیام صلح و همبستگی تمدنی ایران تقویت گردد. ایران با میراث درخشان خود و تعامل فرهنگی با همسایگان و جهانیان میتواند پیامآور صلح و دوستی در منطقه و جهان باشد.
