• امروز : جمعه, ۲ خرداد , ۱۴۰۴
  • برابر با : Friday - 23 May - 2025
::: 3427 ::: 0
0

: آخرین مطالب

تصمیم برای تغییر نام خلیج فارس خود تاییدی بر اصالت نام آن است | علی مفتح ظهور استعمار «جهش یافته» در هم آغوشی تاج و تاراج | ابوالفضل فاتح سخنان ترامپ‌ در عربستان | سید محمود صدری پکن چگونه تغییر خواهد کرد؟ | رانا میتر (ترجمه: رضا جلالی) گفتگوهای ایران و آمریکا | سید محمود صدری* شماره جدید نشریه نیم روز منتشر شد فرزند خلیج فارس | محمدجواد حق‌شناس در باب پاسداشت زبان فارسی در میان سیاست‌مداران | محمدجواد حق‌شناس در فضای منافع ملی پیامی که باید از ایران مخابره شود | محمدجواد حق شناس عواقب اقتصادی تسخیر دولت | الیزابت دیوید بارت (ترجمه: رضا جلالی) جنگ یا گفتگو | باقر شاملو* نوروز و تجلی آن در فرهنگ پاکستان | ندا مهیار جشن آتش‌افروزان | مرتضی رحیم‌نواز دوگانگی در مواجهه با مصاحبه رفیق‌دوست | احسان هوشمند حرف‌های بی‌پایه درباره مسائل حساس قومی ـ زبانی را متوقف کنید شماره جدید نشریه نیم روز منتشر شد تلاش تندروها و بی‌ثباتی بازارها نگاهی دوباره به مشکلات روابط آمریکا با چین | جود بلانشت و ریان هاس (ترجمه: رضا جلالی) اهمیت راهبردی گردشگری دریایی در توسعه پایدار | محمدجواد حق‌شناس ایران در محاصره کوریدورهای ترکیه | علی مفتح* شخصی‌سازی حکمرانی یا ناحکمرانی | محمدحسین زارعی* پوتین و ترجیح اوکراین بر سوریه | الکساندر با نوف (ترجمه: رضا جلالی) شماره ۷۱ و ۷۲ | ۳۰ دی ۱۴۰۳ زاکانی پس از شرکت در انتخابات رای اکثریت را از دست داد تصمیمی شجاعانه ققنوس در آتش | مرتضی رحیم‌نواز شمایل یک اسطوره | مرتضی رحیم‌نواز بچه خانی آباد | ندا مهیار کالبد مدنی تهران | بهروز مرباغی* فضاهای عمومی و تعاملات اجتماعی رو بستر تاریخ | اسکندر مختاری طالقانی از تهران چه می‌خواهیم؟ | ترانه یلدا * داستان تولد یک برنامه | حمید عزیزیان شریف آباد* تاملی بر نقش سترگ سیدجعفر حمیدی در اعتلای فرهنگ ایران شبی برای «شناسنامه استان بوشهر» انجمن‌های مردمی خطرناک نیستند به آنها برچسب نزنیم فشار حداکثری فقط موجب تقویت مادورو خواهد شد | فرانسیسکو رودریگرز ناکارآمد‌ترین شورا | فتح الله اُمی نجات ایران | فتح‌ الله امّی چرا یادمان ۱۶ آذر، هویت بخش جنبشِ دانشجویی است؟ در ۱۶ آذر، هدف ضربه به استقلال و کنش‎گری دانشگاه بود یادی از۱۶ آذر | فتح‌ الله امّی وقایع ‎نگاری یک اعتراض | مرتضی رحیم ‎نواز روز دانشجو فرصتی برای تیمار زخم‌ها | محمدجواد حق‌شناس سیاست‌ورزی صلح‌آمیز ایرانی از منظر کنش‌گری مرزی | مقصود فراستخواه* دهه هشتادی‌ها و صلح با طبیعت | علی‌اصغر سیدآبادی* دلایل دوری از سیاست دوستی در جریان‌های سیاسی امروز با رویکرد شناختی | عباسعلی رهبر* شماره ۶۹ و ۷۰ | ۳۰ آبان ۱۴۰۳ دیپلماسی، تخصص دیپلمات‌هاست راه صحیح خنثی نمودن همگرایی اقتدارگرایان جدید | استفن هادلی (ترجمه: رضا جلالی)

7

رحیم قمیشی : آیت‌الله خمینی و نظریه ولایت‌فقیه

  • کد خبر : 12477
  • 16 خرداد 1402 - 0:25
رحیم قمیشی : آیت‌الله خمینی و نظریه ولایت‌فقیه
در اینجا نمی‌خواهم به اثرات مثبت یا منفی انقلاب سال ۵۷ و بنیانگذار نظریه قدرت فقها بپردازم، بلکه می‌خواهم بگویم چه شد که نظریه ولایت‌فقیه ناکام ماند.

نظریه‌پردازان باید انسان‌هایی بزرگ باشند و شکی نیست آیت‌الله خمینی، هم در رهبری مردم و هم در نظریه‌پردازی انسانی بزرگ بود.

همانطور که مائو در چین انسان بزرگی بود، عمر البشیر در سودان و قذافی در لیبی.

در اینجا نمی‌خواهم به اثرات مثبت یا منفی انقلاب سال ۵۷ و بنیانگذار نظریه قدرت فقها بپردازم، بلکه می‌خواهم بگویم چه شد که نظریه ولایت‌فقیه ناکام ماند.

خوبست بدانیم نظریه حاکمیت انسان‌های صالح، ریشه درازی در تاریخ دارد. افلاطون از نامدارترین فیلسوفان یونانی طرفدار این نظریه بوده و در بین متفکران مسلمان و ایرانی هم فارابی. اگر چه آیت‌الله خمینی حکومت فلاسفه و یا حکومت صالحان را با تغییر اندکی به حاکمیت فقها تبدیل کرد. نظریه‌ای که باید در عمل پاسخ می‌داد.

اما این نظریه در عمل با قاطعیت شکست خورد.

– رنگ قدسی و الهی زدن بر نظریه، بدون شک اولین دلیل شکستش بوده. چه کسی حق دارد نظر خدا را نقد کند؟!

مسلماً اعدام، حصر، شکنجه، زندان با اعمال شاقه، کمترین مجازات‌هایی است که خداپرستان افراطی برای مجازات ناقدان نظریه‌های الهی در نظر می‌گیرند.

– هر نظریه‌ای باید در عمل کارایی خود را نشان دهد، وگرنه هرگز نمی‌تواند ادعا کند نظریه موفقی است.

نمی‌شود بعد از چهل سال گفت واضعان این نظریه فرصت پیاده کردن آن را به‌دست نیاورده‌اند.

امروز پس از ۴۴ سال این نظریه در عمل نه تنها دستاوردهای مهمی نداشته، به اعتقاد من در یک ارزیابی علمی می‌توان صادقانه گفت عامل بسیاری از عقب‌افتادگی‌های کشور بوده. هم در زمینه عدالت، هم علمی، صنعتی و رفاهی و هم اخلاقی.

– در دنیایی که تحولات به سرعت رخ می‌دهند، و همه چیز کاملاً تخصصی شده، اساسا نظریه‌های مبتنی بر افراد، ولو صالح، نظراتی که قشری را بخواهد ارجح بر دیگران تشخیص بدهد، آن‌هم روحانیون را، نظریه‌ای شکست خورده است.

شاید افلاطون و فارابی هم امروز زنده شوند با نظر پیشین خود مخالفت می‌کنند.

آیت‌الله خمینی را نمی‌دانم.

– صرفنظر از نظریه مهم ولایت فقیه، چقدر اجازه داده شده سایر نظرات آیت‌الله خمینی مورد نقد قرار گیرد؟

شعار ادامه جنگ تا رفع فتنه در عالم، اعدام‌های اول انقلاب و سپس دهه ۶۰، تغییرات در دانشگاه‌ها تحت عنوان انقلاب فرهنگی، حمایت از اشغال سفارت امریکا، ترکیب شورای انقلاب، برکناری نخستین رئیس جمهور انتخابی کشور، موافقت با الزام پوشش اجباری بانوان، عدم رعایت قانون اساسی به بهانه شرایط خطیر کشور، موارد مهمی هستند که باید آزادانه نقد شوند. اما وقتی علاوه بر نظریه ولایت فقیه، شخصیت ایشان و همه تصمیمات‌شان نیز، قدسی می‌شود، مشکلات چند برابر می‌شوند.

برای ایجاد تنفر از کسی و نظراتش همین بس که بگوییم او قابل نقد نیست!

که گفته‌ایم.

– عقل بشری طی چند صد سال اخیر، به نظریه‌ای با ارزش و بزرگ دست یافته به نام دمکراسی و حاکمیت سکولار، که دقیقا منطبق است بر دولت‌های شکل گرفته در قرن‌های اخیر.

نمی‌شود با چسباندن این لفظ به هر چیزی، آن را باارزش کرد.

“سیستم دمکراتیک ولایت‌فقیه!” “جمهوری سکولار اسلامی!” تنها به تمسخر بیشتر این نظریات می‌انجامد.

نظریه ولایت فقیه باید خود را در معرض نظریات موفق دوران عرضه کند؛ او در برابر دمکراسی سکولار چه ویژگی‌های قابل عرضه‌ای دارد؟

این را باید اندیشمندان آزادانه بررسی کنند و نهایتا مردم بتوانند انتخاب‌شان را بکنند.

اگر چه نظریه ولایت فقیه عملا ارزشی برای انتخاب‌های مردم در میدان‌های بزرگ قائل نیست.

بر خلاف بسیاری که نام آوردن از آقای خمینی را مترادف با واپسگرایی و عقب‌ماندگی و دیکتاتوری می‌دانند، من همچنان به بزرگی شخصیت ایشان معتقدم، ولی نظریه ولایت‌فقیه ایشان را در دوره معاصر به هیچ‌وجه قابل دفاع نمی‌دانم.

در ضدیت این نظریه با توسعه کشور همین بس که امروز راندن بسیاری از دلسوزان کشور از عرصه خدمت، عدم اعتقادشان به این نظریه بوده است.

در ضدیت این نظریه با توسعه کشور همین بس که امروز همچنان تلاش می‌شود آیت‌الله خمینی و نظریه ولایت‌فقیه، مقدس جلوه داده شود.

و هنوز تلاش می‌شود هر نقدی را در این زمینه‌ها با بهانه ضدیت با امنیت ملی یا اسلام، در نطفه خفه کنند.

ایران نیازمند توسعه به موازات توسعه جهان است. مردم ایران حق دارند مانند سایر مردم جهان حق انتخاب داشته باشند. نظریات مبتنی بر خواست الهی و مرتبط با آسمان، سال‌هاست به تاریخ پیوسته‌اند.

امروز مردم خواهان زندگی بر اساس عقل و منطق هستند.

بین نظریه ولایت فقیه

و نظریه دمکراسی واقعی

باید امکان انتخاب وجود داشته باشد

این حق مردم است!

لینک کوتاه : https://nimroozmag.com/?p=12477
  • نویسنده : رحیم قمیشی
  • 46 بازدید

برچسب ها

ثبت دیدگاه

قوانین ارسال دیدگاه
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.