خانم جاسیندا آردن چهلمین نخست وزیر کشور نیوزیلند روز پنجشنبه ۱۹ ژانویه از منصب خود استعفا داد و روز چهارشنبه ۲۵ ژانویه رسما از منصب خود کناره گیری کرد.
خانم آردن ۴۲ساله که در ۱۵۰ سال گذشته جوانترین نخستوزیر کشورش بوده به دلایل متفاوتی چون، سن کم، تمرکز بر «سیاست مهربانی»، شخصیت متفاوت با بسیاری از سیاستمدارهای دنیا، و عملکرد خوبش در مدیریت بحران جایگاه خاص بین المللی پیدا کرده است.
دوره پنج سال و نیمه خانم نخستوزیر بیشتر در حل و فصل، و مواجه با شرایط بحران ملی و بینالمللی گذشت. آردن به دلیل عملکرد منحصر به فردش در این حوزهها تصویر مثبتی از خود به جا گذاشت. وقایعی چون حادثه تروریستی مارچ سال ۲۰۱۹ در شهر کرایستچرچ که منجر به کشته شدن ۵۱ نفر شد، فوران آتشفشان در یکی از جزایر نزدیک جزیره شمالی کشور نیوزیلند، و رویارویی با پاندمی کرونا و بردن کل کشور به شرایط قرنطینه کامل در ماه مارچ سال ۲۰۲۰ و بستن کامل مرزهای کشور از جمله مسایل او در دوران نخستوزیریش بود. ارتباط مستقیم و مستمرش با مردم و در جریان قرار دادن عموم از تصمیمهای اتخاذ شده در مواجه با کرونا در ابتدای پاندمی، و اینکه او همواره مردمش را «تیم پنجمیلیون نفری» خطاب میکرد، او را به چهره بینالمللی و مدل موفق مدیریت بحران تبدیل کرد.
گرچه به درازا کشیده شدن این سیاستها تاثیرات مخرب بسیاری بر اقتصاد کشور گذاشت و برخیعدم توانایی او در مقابله با این خسارتها را از دلایل مهم استعفای وی میدانند. در نهایت طرح واکسیناسیون اجباری، خیل مخالفان این طرح را در مقابل خانم نخستوزیر قرار داد و هجمههای متفاوتی چون، نقض حقوق بشر و … به سمت او سرازیر شد و برخی از منتقدین او، آردن را به دو دسته کردن جامعه محکوم کردند.
از دیگر حرکتهای متفاوت آردن میتوان به حضورش در سازمان ملل با نوزاد چند ماهش درسال ۲۰۱۸، اعلام سال نوی بومیان کشور (مآوریها) به عنوان تعطیل رسمی کل کشور برای اولین بار، و همچنین راههای مقابلهاش با موضوع کلایمت چنج اشاره کرد.
من با خانم جاسیندا آردن سه بار در محفل کاری بودهام.
اولین بار که او را دیدم برای دیدار با خانوادههای قربانیان حادثه تروریستی مسجد النور به شهر کرایستچرچ آمده بود، با حجاب وارد سالن شد که به سر داشتن حجاب و همدردیش با قربانیان تصاویر تاثیرگذاری از او به یادگار گذاشت، بعد از جلسه نیز با عموم مسلمانان، خانوادهای قربانیان، و تیم ما در وزارت خانه اقوام و ملل متفاوت گفتگوی دوستانه داشت.
نوبت دوم جلسهای بود که مشخصا در وزارت خانه اقوام و ملل متفاوت برای خانمهای داغ دیده حادثه تروریستی تدارک دیده بودیم و خود من میزبان ایشان بودم. وارد سالن شد مرا به نام کوچک خطاب کرد، احوالپرسی گرمی کرد و با هم وارد جلسه شدیم، جلسهای غیر رسمی و خصوصی که بیشتر در آن شنونده خانوادههای داغدار بود.
بار سوم در مراسم بسیار رسمی با ایشان بودم که خوب به دلیل فضای سنگین و رسمی مراسم، ارتباط بیشتری برقرار نشد.
در منصبهای کاری متفاوت با چندین وزیر ایشان کار مستمر و نزدیک کردهام و در دورهای با دفتر نخست وزیری ایشان کار شبانهروزی و فشرده و سفرهای مداوم. تیم انتخابی ایشان که به زعم من بازنمایی شخصیت خود خانم نخست وزیر هم بود، تیمی کاری، فکور و مهمتر از همه آماده برای ایجاد تغییر در زمان لازم بود. موضعگیری ایشان در حوادث اخیر کشورمان را نتیجه اصرار شبانهروزی و شدید ایرانیان مقیم نیوزیلند میدانم و البته که سیاستهای خارجی ایشان از سیاست غرب در مقابل خاورمیانه چندان جدا نیست. لازم به ذکر است که سیاستهای داخلی و خارجی آردن کاملا جدا از هم میباشد و گرچه که رویکردش در سیاست داخلی مبنی بر مدارا و گفتگوست، در سیاست خارجی دنبالرو سیاست کلی غرب در خاورمیانه است.
کناره گیری ایشان از بلندترین مقام کشور حالا نام و رسم ایشان را دوباره بر زبانها انداخته و در محافل بین المللی صحبت از مدل خاص و شاید بتوان گفت جدید ایشان در کشورداری است. ایشان در صحبتهای خود در روز پنج شنبه ۱۹ ژانویه گفت که رهبر (مدیر) خوب کسی است که بداند کی توان کامل برای خدمت را دارد و کی این توان را ندارد. با اشاره به این نکته ایشان با بغض استعفای خود را اعلام کرد و روز چهارشنبه رسما منصب پیشین خود را ترک کرد.
محبوبیت شخص ایشان و حزب سیاسیش رو به افول است و یکی از دلایل اصلی آن (همانطور که پیشتر گفته شد) تورم بیسابقه و گرانی در کشور نیوزیلند است. بعضی از مشاغل خاص نیز از خانم نخست وزیر گلههای صنفی دارند که مجال بحث آن اینجا نیست. با همه نارضایتیهای داخلی از ایشان و حزبش محبوبت ایشان در سطح بین الملل انکار ناپذیر است.
و حالا منصب بعدی جاسیندا آردن کجاست؟ شاید منصبی بین المللی!
آقای کریس هاپکین که قبل از این وزیر علوم بود، حالا به عنوان رهبر گروه کارگر و به عنوان نخست وزیر به کشورش خدمت خواهد کرد. چهارشنبه ۲۵ ژانویه هیپکینس به عنوان چهل و یکمین نخست وزیر این کشور قسم یاد کرد و رسما سکانکشور را به دست گرفت.
* مشاور ارشد وزارت علوم کشور نیوزیلند