میراث

منشور کوروش، راهنمای حکمرانی | محمدجواد حق‌شناس

بازخوانی میراث کوروش، امروز بیش از هر زمان دیگر ضرورتی فرهنگی و ملی است. در جهانی که بی‌اعتمادی و خشونت، گفتمان غالب سیاست شده، ما نیازمند بازسازی چهره‌ای اخلاقی از قدرت هستیم.

یادداشتی درباره ثبت جهانی سه روستای ایرانی در سال ۲۰۲۵:

روستاهای ایرانی، بربام گردشگری جهان | محمدجواد حق شناس

مهرگان؛ آیین مهرورزی ، سپاس یزدان و پاسداری از زمین | محمدجواد حق شناس

ثبت جهانی دره‌های خرم‌آباد، گامی بزرگ در مسیر انسجام ملی و توسعه پایدار | محمدجواد حق‌شناس

نقش بسته‌بندی فرهنگ محور صنایع دستی در حفظ و تقویت هویت‌های ملی | روح الله رحمانی *

بسته‌بندی فرهنگ‌محور، نوعی بسته‌بندی است که با بهره‌گیری از عناصر بصری، نمادها، رنگ‌ها، الگوها، خطاطی، داستان‌ها و حتی مصالح بومی، به بازنمایی فرهنگ، تاریخ، سنت و هویت ملی یک کشور می‌پردازد. این بسته‌بندی نه‌تنها کالایی را محافظت می‌کند، بلکه خود به‌عنوان یک رسانه فرهنگی عمل می‌نماید.

ایران کجاست؟ ایرانی کیست؟ | حمید عزیزیان شریف آباد*

هویت مشترک، مهم‌ترین خروجی نهاد تمدن برای اعضاء خود است. تمدن‌ها با اتکا به حافظه تاریخی بلندمدتِ خود، تنش‌های قبلی پیش آمده را با شبکه‌ای از منش‌های معنادار در سطح فرهنگی، برچسب‌گذاری نموده و به عنوان دستنامه چاره‌جویی و مقابله با تنش به نسل‌های بعدی منتقل می‌کنند.

لنج‌های چوبی، نماد هویت فرهنگی | محمدجواد حق‌شناس

لنج، نماد هویت فرهنگی- لنج‌های چوبی، نه تنها وسایل حمل و نقلند، بلکه نمادهایی از هویت فرهنگی منطقه هستند. ساخت این لنج‌ها، مستلزم دانش و مهارت‌های خاصی است که از نسلی به نسل دیگر منتقل شده است.

خردادگان، بیداری طبیعت و انسان | ندا مهیار

خرداد یکی از هفت امشاسپند در دین زرتشتی است که همراه امرداد، نگهبان آب‌ها و گیاهان محسوب می‌شود. این دو امشاسپند، نماد همکاری عناصر طبیعی برای شکست دادن گرسنگی و تشنگی و نمادهای اهریمنی هستند.

نوروز و تجلی آن در فرهنگ پاکستان | ندا مهیار

نوروز در پاکستان، با حفظ هسته اصلی خود (تجدید حیات و امید)، تحت تأثیر مذهب، تاریخ، و جغرافیا به شکلی منحصربه‌فرد تکامل یافته است. این جشن، علیرغم چالش‌های مذهبی و سیاسی، به نمادی از مقاومت فرهنگی و پیونددهنده ملت‌ها تبدیل شده است و نوروز با جشن‌هایی مانند کریسمس یا عید بهار چین مقایسه می‌شود.

جشن آتش‌افروزان | مرتضی رحیم‌نواز

برگزاری این جشن را می‌توان در همه شهرها و روستاهای ایران سراغ گرفت، ایرانیان در این شب بر این باورند که با افروختن آتش و پریدن از روی آن، بیماری، ناراحتی و نگرانی‌های سال کهنه را به آتش می‌سپارند و سال نو را با آسودگی و شادی آغاز می‌کنند

تهران؛ گنجینه‌ای از میراث فرهنگی ناملموس ایران | سیما حدادی

تاکنون حدود 63 عنصر از استان تهران در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس ایران به ثبت رسیده است. به‌عنوان نمونه می‌توان از تعزیه‌خوانی در تکیه‌های تجریش و نیاوران، نقاشی روی چرم، پشت و روی شیشه، گویش کنی، عروسک نخودی، طب سنتی مهرت مُشَمَع‌گذاری و جبیره کردن، مهارت پخت والک پلو، شاتوت پلو و ... نام برد.

میراث تهران | رضا دبیری‌نژاد

میراث‌ها وقتی جاری نشوند از دست می‌روند و نقش فرهنگی خود را از دست می‌دهند و شهر در واقع هویت خود را از دست می‌دهد و دچار یک هرج و مرج می‌شود. هرج مرج هویتی شهروندان را دچار گسست و اغتشاش می‌کند. از این رو تهران باید میراث خود را، ویژگی‌های این میراث را بشناسد و میان این میراث‌ها و زیست جامعه خود پیوند برقرار سازد،

با حضور حجت کمالی صورت پذیرفت:

رونمایی از بزرگترین شهاب سنگ آهنی در مجموعه برج آزادی

این شهاب سنگ که از دسته شهاب سنگی‌های آهنی می‌باشد با وزنی حدود ۱۰۰ کیلوگرم، بزرگترین شهاب سنگی است که تا کنون از این دسته شهاب سنگ‌ها رونمایی شده است.

گفتمان صلح و سیاست همسایگی | ماندانا تیشه‌یار*

همین دور افتادگی از آشنایی با زبان‌های این حوزه تمدنی، سبب شده که کمتر به پیوندهای ادبی میان جوامع‌مان توجه داشته باشیم. مثنوی معنوی و گلستان و دیوان حافظ اگرچه هنوز خوانندگان پرشماری در سراسر این منطقه دارد، اما ما چقدر با آنها در ارتباط و گفتگو هستیم؟

صحافی سنتی | مجید فیضی‌راد*

تاریخ صحافی در فرهنگ پیشین ایرانی و اسلامی، بخشی از هنر و پیشه ورّاقی بوده است. بدین معنی که ورّاقان در قرون نخستین اسلامی معمولاً خود به صحافی و مجلدگری اشتغال داشته‌اند. هنر جلدسازی ایرانیان میان اروپاییان از مقام خاص برخوردار است، و در تعدادی از کتب فرهنگی ذکر آن آمده است.

صنایع دستی توصیف گذشته ضرورت آینده | محمدحسین عسکرپور

هنرهای سنتی هر کشور، معرف هوش تاریخی مردم در پهنه جغرافیایی آن سرزمین است. صنایع دستی ریشه در هنرهای سنتی داشته و دستاوردهای آن، هم دارای ارزش اقتصادی و هم دارای ارزش فرهنگی و هویتی است که می‌توان آن را اقتصاد هویت بنیان نام‌گذاری کرد. (جلالی ۱۴۰۱). بر اساس تعریف ارایه شده توسط یونسکو، صنایع […]

گفتگوی مهدی عسگری با دکتر مریم جلالی (معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کشور):

ادبیات توسعه در صنایع دستی مایه تقویت شود

اقتصاد هویت بنیان بخشی از پیکره اقتصاد سنتی است که متکی بر کسب و کارهای قبل از شکل گیری زندگی ماشینی است و حداقل ره آورد آن میتواند شناخت شیوه زندگی نیاکانمان، رسیدن به آرامش درونی و حفظ پیوندهای سنتی خانواده‌های ایرانی باشد

نقش آموزش و پرورش دراحیاء و حمایت از صنایع دستی | مریم محمدی حبیب*

نقش محوری نظام آموزش و پرورش در معرفی، تقویت و تعمیق رابطه جامعه با مواریث و دارایی‌های فرهنگی و صنایع دستی کشورمان مبرز است و ارتقاء عمومی برای افزایش سرمایه اجتماعی بخش صنایع دستی و هنرهای ملی، دانش سنتی، فناوری بومی و نهادینه‌سازی و استمرار حیات پویایی صنایع دستی بواسطه آموزش از سنین کودکی امکان‌پذیر است.

هنرهای دستی جایگزین‌های ماندگار | مرضیه ترکمانیان*

تکیه بر فردیت انسان‌ها و عامل تضاد از دیگر عوامل تاثیر گذار در گرایش به هنرهای دستی و اشیاء دست ساز است. هنگامیکه انسانی در جهانی مدرن و عصر حاکمیت تکنولوژی چیزی را می‌سازد عمل او اقدامی اعتراض‌آمیز در دنیای فن آوری است.

آرامگاه فردوسی | محمد رسولی

هر ملتی مکلف است که نسبت به مفاخر تاریخی خود ابراز علاقه‌مندی کرده و از بروز قدردانی خودداری نکند. قدر و رتبه‌ حکیم ابوالقاسم فردوسی که مایه فخر ایران تنها نبوده، بلکه یکی از مفاخر بشریت محسوب است، بر کسی مستور نیست و سزاوار نخواهد بود که مدفنش در حال حالیه، تقریباً از بین رفته و محو شود و با سایر خرابه‌های شهر طوس تفاوتی نداشته باشد.

گزارش مراسم رونمایی ویژه‌نامه شکوه هرات در دایره‌المعارف ایرانشناسی:

هرات روح پرنشاط ایران فرهنگی | فرزانه قاضی‌زاده*

روزی که قرار شد ویژه‌نامه «شکوه هرات» برای نوروز ۱۴۰۳ با همکاری مشترک «انستیتوی مطالعات استراتژیک افغانستان» و هفته‌نامه «نیم‌روز» چاپ و منتشر شود، کمتر کسی خبر داشت که در پشت این همکاری مشترک بین پژوهشگران افغانستان و روزنامه‌نگاران ایران ایده «هفت شهرعشق» مطرح است.

وطن فارسی | محمدکاظم کاظمی*

هرات این بخت و خوشبختی را دارد که آرامگاه یکی‌از شاعران بزرگ زبان فارسی در آن‌جا است؛ علاوه بر خواجه‌عبدالله انصاری که نقش عرفانی دارد و آرامگاه او هم در گازرگاه شریف هرات است.

گزارش یک نشست:

شبی با هرات

نخستین نشست مشترک «شب هرات» عصر سه‌ شنبه ۲۶ دی‌ماه ۱۴۰۲ با همکاری «انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان»، «انجمن علمی صلح ایران»، «موزه تاریخ معاصر» و «کافه تاریخ» در خیابان بلوار کشاورز، خیابان وصال، کوچه دکتر شیرین بیانی برگزار شد. آنچه در پی می‌آید گزارشی از چگونگی برگزاری این نشست فرهنگی – علمی است که باتوجه […]

جشنواره بین‌المللی فیلم زنان هرات | الکا سادات*

برگزاری این جشنواره برای اعتراض بر وضعیت بی‌توجهی به هنر و سینما در شهر بی‌سینما برگزار می‌شد و مهمان‌ها از همان «جاده‌ سینما» عبور می‌کردند که سینمایش را علم برداران جهل و نادانی نابود کرده بودند.