به گفته یک جمعیتشناس، تا سال گذشته یکمیلیون و ۴۰۰هزار مرد و ۸۳۰هزار زن دهه شصتی (۳۰ تا ۴۰ساله) مجرد بودهاند.
شهلا کاظمیپور، جمعیتشناس درباره آمار موجود در خصوص ازدواج جوانان دهه شصتی اظهار کرد: طبق آمار موجود در سال ۹۵، حدود ۸.۵ملیون مرد و حدود ۸میلیون و ۳۰۰هزار زن دهه شصتی در کشور وجود داشته که مجموع جمعیت زنان و مردان دهه شصتی تا آن زمان حدود ۱۶میلیون و ۸۰۰هزار نفر بوده است.
این جمعیتشناس با اشاره به آمارهای موجود در سال گذشته، ادامه داد: در سال ۱۴۰۰ تعداد مردان دهه شصتی مجرد یکمیلیون و ۴۰۰هزار نفر بود؛ یعنی حدود ۷میلیون نفر از مردان مجرد دهه شصتی تا سال قبل ازدواج کردهاند. همچنین تعداد زنان دهه شصتی مجرد در سال ۱۴۰۰ حدود ۸۳۰هزار نفر بوده و در واقع حدود ۷میلیون و ۳۰۰هزار نفر از زنان مجرد دهه شصتی نیز تا سال قبل ازدواج کردهاند.
- بسیاری از آقایان بالای ۴۰ سال ازدواج میکنند
وی با یادآوری اینکه دهه شصتیها امسال ۳۱ تا ۴۱ساله شدهاند اما آمار ذکرشده متعلق به سال گذشته است که در آن زمان متولدین این دهه سنی بین ۳۰ تا ۴۰ سال داشتند، اظهار کرد: میتوان گفت تا سال گذشته تقریباً ۷۰ تا ۸۰ درصد مردان دهه شصتی ازدواج کردند. البته باید در نظر گرفت که سن ازدواج مردان الزاماً در بازه سنی ۳۰سالگی نیست و بسیاری از آقایان بالای ۴۰ سال ازدواج میکنند و میتوان گفت تقریباً باقی مردان دهه شصتی نیز در این بازه سنی ازدواج خواهند کرد.
- ۳۰سالگی و کاهش فرصت ازدواج برای زنان
کاظمیپور در عین حال با اشاره به شانس کمتر زنان برای ازدواج پس از ۳۰سالگی خاطرنشان کرد که فرصت ازدواج برای زنان پس از ۳۰سالگی کمتر میشود و این در حالی است که برای آقایان این محدودیت وجود ندارد و ازدواج خواهند کرد.
این جمعیتشناس همچنین درباره تجرد قطعی متولدین دهه شصت بر اساس آمارهای موجود در سال گذشته، افزود: ما معمولاً سن تجرد قطعی را برای مردان ۵۰سالگی و برای زنان ۴۵سالگی در نظر میگیریم و اگر تا این سنین ازدواج نکردند، به تجرد قطعی میرسند و در واقع میل به ازدواج یا شانس ازدواج آنها کاهش پیدا میکند. بنابراین چون هنوز زنان و مردان دهه شصتی به سنین یادشده نرسیدهاند، نمیتوان درباره تجرد قطعی آنها آماری داد.
- در بازههای اخیر تجرد قطعی زنان افزایش داشته است
این جمعیتشناس همچنین درباره تجرد قطعی متولدین دهه پنجاه نیز عنوان کرد: تا به حال آمار تجرد قطعی برای مردان ۲ درصد و برای زنان ۱.۸ درصد بود؛ اما در بازههای اخیر تجرد قطعی زنان مقداری در حال افزایش بوده است. برای مثال در خصوص تجرد قطعی متولدین دهه ۵۰ آمار وجود دارد. تجرد قطعی مردان دهه پنجاهی ۲ درصد است و تجرد قطعی زنان دهه پنجاهی نزدیک ۵ درصد است. در عین حال باید این را هم در نظر گرفت که این درصد تجرد قطعی برای زنان دائمی نیست و برای مثال این آمار تجرد قطعی در زنان دهه هفتادی از بین میرود.
این دانشیار دانشگاه در پاسخ به این سؤال که آیا از منظر جمعیتشناختی نگرانی نسبت به، به تعویق افتادن ازدواج دهه شصتیها وجود دارد، توضیح داد: میتوان گفت این نگرانی قدری برای زنان دهه شصتی که ممکن است به تجرد قطعی برسند، وجود دارد. شاید حدود ۳۰۰ یا ۴۰۰هزار زن دهه شصتی به تجرد قطعی برسند اما آنچه تجربه در خصوص تجرد قطعی مردان به ما نشان میدهد، این است که حدود ۲ درصد از مردان در تجرد قطعی باقی خواهند ماند و باقی مردان ازدواج میکنند.
به گفته کاظمیپور، گرچه در حال حاضر تعداد زنان مجرد دهه شصتی از مردان مجرد دهه شصتی کمتر است، اما نباید فراموش کرد که مطابق با هنجارهای موجود در جامعه ما معمولاً پنج سال اختلاف سنی برای ازدواج بین زن و مرد در نظر گرفته میشود و ازاینرو طبیعتاً مردان مجرد دهه شصتی که سنینی در حدود ۳۰ تا ۴۰ سال دارند، با زنان مجرد ۲۵ تا ۳۵ساله ازدواج خواهند کرد.
- با بخشنامه و دستورالعمل نمیتوان گفت ازدواج کن
این جمعیتشناس درباره اظهارنظر اخیر یکی از نمایندگان مجلس در خصوص ارائه راهکاری برای کاهش تجرد قطعی و جلوگیری از خروج دهه شصتیها از چرخه باروری، که گفته بود «باید کاری کنیم دهه شصتیها با یکدیگر ازدواج کنند»، پاسخ داد: احتمال ازدواج دهه شصتیها با یکدیگر وجود دارد اما نباید آن بازه سنی پنجساله که مطابق با هنجارهای جامعه ما معمولاً اختلاف سن پنجسالهای میان دختر و پسر برای ازدواج در نظر گرفته میشود را فراموش کرد. برای مثال فردی که سال ۶۰ به دنیا آمده، در سال گذشته ۴۰ساله شده است. اما این مرد چهلساله دهه شصتی اگر تصمیم به ازدواج بگیرد با خانمی حدوداً ۳۳ساله و نه دختر ۴۰ساله ازدواج میکند. بنابراین نمیتوان با بخشنامه و دستورالعمل به مرد دهه شصتی ۴۰ساله گفت که با خانمی ۴۰ساله ازدواج کن.
- نگرانی در خصوص زنان مجرد ۳۵ساله به بالا
این جمعیتشناس با بیان اینکه اساساً با توجه به توضیحات یادشده، نگرانی چندانی در خصوص ازدواج مردان دهه شصتی وجود ندارد، بیان کرد: شاید بهدلیل مشکلات اقتصادی تأخیر در ازدواج مردان دهه شصتی اتفاق افتاده باشد اما این تأخیر دائمی نیست و بالاخره اینها ازدواج میکنند. به بیانی دیگر شاید در حال حاضر بهدلیل تغییرات رخداده در جامعه مردان دهه شصتی تجرد زیستی را ترجیح دهند اما بالاخره ازدواج برای عمده این مردان اتفاق میافتد. نگرانی موجود در خصوص آن دسته از زنان دهه شصتی است که به سنین بالای ۳۵ سال رسیدهاند.
این دانشیار دانشگاه به ارائه راهکارهایی برای کاهش تجرد در بین جوانان دهه شصتی پرداخت و اظهار کرد: برای افزایش ازدواج در بین آقایان دهه شصتی باید مسائل و مشکلات اقتصادی، امنیت اجتماعی و فرهنگی و بهطور کلی نگرانیهای موجود را رفع کرد. در خصوص زنان دهه شصتی نیز علاوه بر لزوم رفع مشکلات و مسائل یادشده فرهنگسازی بسیار اهمیت دارد.
کاظمیپور با تأکید بر اینکه «هم کفو بودن» در ازدواج فقط معطوف به سن دختر و پسر نمیشود، خاطرنشان کرد: فقط بحث «سن» برای ازدواج مهم نیست. فرهنگسازی بسیار مهم است. عمده مطالعات ما نشان میدهد که اغلب زنان تحصیلکرده و دارای مشاغل سطوح بالا ازدواج خود را به تأخیر انداختهاند. در چنین شرایطی دایره همسرگزینی این زنان محدود میشود؛ بهطوری که این خانم تحصیلکرده بهدنبال مرد تحصیلکرده همرده خود و با شغلی سطح بالا برای ازدواج میگردد که در آن صورت شانس انتخاب او خیلی کم میشود. ازاینرو باید افراد را به سادهزیستی ترغیب کنیم تا در کنار مسائل مادی یادشده به «انسانیت» طرف مقابل هم توجه کنند.