بقعه بی بی زبیده (س) در تهران

بقعه بی­بی زبیده یکی از بقعه ­های متبرکه شهر ری است که حال و هوایی متفاوت و منحصر به فرد دارد. بقعه­ای که با گنبد طلایی رنگ و درخشانش در میان انبوهی از درختان کهنسال قرار گرفته و روحی تازه به اطراف خود بخشیده است. اهالی محل و قدیمی­تر­ها، ایشان را دختر امام حسین (ع) می­دانند و از همین نظر جایگاه ویژه­ای در قلب اهالی دارد.

ساخت بنای اصلی بقعه، حدودا به ۴۰۰ سال پیش باز می­گردد. گفته می­شود که شاه سلطان حسین دستور ساخت آن را صادر کرد و از آنجا که تکمیل بنا به مرور زمان و مرحله­ای انجام شده است، قسمت­هایی از آن به دوران صفویه و قسمت­هایی دیگر به دوران قاجار مربوط می­شوند. ناگفته نماند که این بنا تا به امروز چندین مرتبه مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته تا به شکل امروزین خود درآمده است.

سردر طلایی رنگ بقعه که نام مقدس بی­بی زبیده بر رویش حک شده است، در میان دو گلدسته طلایی رنگ خودنمایی کرده و هر رهگذری را به سمت خود جذب می­کند. پس از گذر از سردر، وارد مسیری سرسبز با درختان کهنسال می­شویم. درختانی که زائران و میهمانان را به سایه خود دعوت کرده تا نفسی تازه کنند و برای ساعتی هم که شده آنان را از هیاهو و شلوغی شهر دور می­کنند. اما این مسیر به بنای اصلی بقعه منتهی می­شود که در مقابل آن حوضی هشت ضلعی نمایان است. حوضی با صفا، که بنا بر رسم هر ساله اهالی، میزبان ماهی ­های قرمز شب عید است و همچون دوستی قدیمی آنان را در آغوش خود نگه می­دارد. بقعه دارای دربی چوبی و قدیمی است که با هنر خاتم­ کاری تزئین شده است. این درب متعلق به سال ۱۲۷۱ ه.ق است و بر روی آن ابیاتی از مرثیات محتشم کاشانی دیده می­شود. مزار ایشان که درون ساختمان اصلی قرار گرفته، با ضریح ساده و بی آلایشی پوشیده شده است. داخل ضریح با چراغ سبز رنگ منور شده است و فضای داخل را معنوی­تر کرده است. دیوارهای گچی اطراف مزار با نقاشی ­های قاجاری نظر هر بیننده­ای را به خود جلب می­کنند. در این میان لوحی قدیمی متعلق به سال ۱۲۶۸ ه.ق دیده می­شود که به دستور مادر ناصرالدین شاه، با خط زیبای نستعلیق نوشته شده است. محتوای این لوح مربوط به سفر بی­بی زبیده (س) و مادرش بی­بی شهربانو به همراه امام­زاده قاسم (ع) “همسر بی­بی زبیده” به شهر ری و شرح وقایع آن دوران است.

اما از دیگر ویژگی­های این بقعه می­توان به وجود آرامگاه خانوادگی کریم­خان زند در آن اشاره کرد. آرامگاه ­های خانوادگی دیگری نیز در این محوطه قرار گرفته­ اند که متعلق به عموم مردم هستند.