• امروز : دوشنبه, ۱۰ اردیبهشت , ۱۴۰۳
  • برابر با : Monday - 29 April - 2024
::: 3309 ::: 1
0

: آخرین مطالب

درباره پوشش و لباس زنان در جزیره کیش | مرتضی رحیم نواز جهانی شدن و نقش ژئواکونومیکی منطقه خلیج فارس | مهدی حسین‌پور مطلق خلیج فارس، آبراه صلح و گفتگو | فریدون مجلسی خلاء قدرت و ابهام چهره ژئوپلیتیکی در خلیج فارس | نصرت الله تاجیک درباره روز ملی خلیج‌فارس | محمدجواد حق‌شناس موزه ملی هرات | مرتضی حصاری کتیبه‌های فارسی مسجد ‌جمعه (جامع) هرات | مرتضی رضوانفر مسجد جامع هرات میراثی ماندگار در تاریخ معماری جهان اسلام | علیرضا انیسی معماری در خراسان بزرگ عهد تیموری | ترانه یلدا از چهارسوی هرات تا چهار مرکز دیپلماسی جهان | سروش رهین هرات و نقطه‌ ‌عطف رهبری | ظاهر عظیمی هرات و توسعه‌ سیاسی | سید نایل ابراهیمی حوضه آبریز هریرود؛ چالش‌ها و راهبردهای مشارکتی و بومی | عبدالبصیر عظیمی و سیدعلی حسینی موقعیت استراتژیک هرات | فریدریش انگلس (ترجمه‌: وهاب فروغ طبیبی) نقش هرات در همگرایی منطقه‌ای | ضیاءالحق طنین درخشش تاریخی هرات | سید مسعود رضوی فقیه دیدار سروان انگلیسی با یعقوب‌خان در هرات | علی مفتح ایستاده بر شکوه باستانی* | محمدجواد حق‌شناس سیاست‌گذاری «همگرایی منطقه‌ای» در حوزه تمدنی ایران فرهنگی هرات در عهد ایلخانی، آل کرت و تیموری | شیرین بیانی گزارش سفر محمود افشار به افغانستان تحولات افغانستان و قیام ۲۴ حوت (اسفند) ۱۳۵۷ مردم هرات | محسن روحی‌صفت* هرات، شهر عشق، دانش و هنر | سید رسول موسوی* دلبسته این مردم مهربان هستم تقابل نظامی اسرائیل و ایران: پیامدها و راه حل‌ها | سید حسین موسویان آیین نوروز دوای درد افغانستان | حسین دهباشی ردپای نوروز در ادبیات داستانی | محمد مالمیر سبزی پلو با ماهی | مرتضی رحیم‌نواز بهداشت و تغذیه در تعطیلات مراسم نوروز باستانی | گلبن سهراب شهر نوروزانه | بهروز مرباغی تئاتر و بهار، تلاشی برای زدودن زشتی و پلشتی | مجید گیاه‌چی نوروز در رادیو ایران زمستان به پایان رسیده است… | محمود فاضلی اهمیت پاسداری از جشن نوروز در افغانستان | محمدصادق دهقان پارسه، تخت‌گاه نوروز | مرتضی رحیم‌نواز نوروز، جشن بیداری | جعفر حمیدی بازشناسی نمادهای انسانی نوروز | مرتضی رحیم‌نواز آن روزگاران | ساناز آریانفر سیمای جهانی نوروز ایرانی | مرتضی رحیم‌نواز آداب و رسوم نوروزیِ تاجیکان | دلشاد رحیمی* نظام اسطوره‌ای نوروز | مرتضی رحیم‌نواز نوروز در هرات؛ بقای زندگی | مینو سلیمی نوروز و دیپلماسی میراث فرهنگی | رضا دبیری نژاد تحویل سال و تغییر احوال | محمدجواد حق شناس نمادشناسی سفره هفت‌سین و نوروز | مرتضی رحیم‌نواز حال و هوای عید در تاجیکستان | عباس نظری کارت تبریک عید | مجید جلیسه نوروز، فرهنگِ هویت‌ساز | فریدون مجلسی شکوهِ هرات، در فراسوی گستره ایران فرهنگی نوروز، جشن رستاخیز

4
در سالروز اعدام شهلا جاهد فرازدیلی یادداشتی به قلم مهسا امرآبادی منتشر کرد که در ادامه می‌خوانیم

خاطره‌ای از زندان اوین در سالگرد اعدام شهلا جاهد

  • کد خبر : 6108
  • 11 آذر 1401 - 19:22
خاطره‌ای از زندان اوین در سالگرد اعدام شهلا جاهد
فکر کردم این تنها فرصتی است که می‌توانم جاهد را ببینم. شهلا جاهد را همه می‌شناختند. از پرونده‌اش پرسیدم و گفت می‌دانم که اعدام نمی‌شوم. پرونده‌ام را طولانی می‌کنند تا ناصر رضایت بگیرد

او در چشم ما قربانی بود. قربانی عشق خودآزار و دگرآزارش به مردی که دو زن به پایش فدا شدند. اما هم‌بندی‌هایش نظری دیگر داشتند. با گردنی برافراشته و غرور راه می‌رفت. وقتی از ناصر درباره بخشش یا اعدام پرسیدند و پاسخ ناصر اعدام بود، شهلا فروریخت. شهلا زمان اعدام کشته نشد، وقتی مُرد که «ناصرش» خواستار اعدامش شد. پاهایش لرزید، زانوهایش سست شد و فرو ریخت. تاکنون فروریختن انسان را دیده‌اید؟

هنگامی که در بزرگ آهنی باز شد، نگاهی به آسمان تفتیده بامداد ۲۴ خرداد انداحتم و فکر کردم دیگر کی می‌توانم آزادانه به آسمان نگاه کنم.  هوا هنوز تاریک بود و برای نخستین بار به عنوان زندانی به زندان بزرگ اوین یا بهتر بگویم، ندامتگاه اوین گام گذاشتم.

تجربه زندان به ویژه اولین بار بسیار عجیب و آمیخته با احساس‌های متناقض است. از خانه و دوستان و بستگان جدا می‌شوی و یکباره خود را در بین غریبه‌هایی می‌بینی که هیچ آشنایی با آن‌ها نداری اما آن‌ها به مثابه دشمن به تو می‌نگرند و غریبه‌ها تبدیل به خصم می‌شوند.

از دنیایی پر از هیایو پرت می‌شوی به دنیایی پر از سکون و در عین حال پویا، از محیطی آشنا به محیطی غریبه اما به شدت هم شناسا. نمی‌دانی چه در انتظارت است و فکرش را هم نمی‌کنی چقدر سرنوشتت می‌تواند تغییر کند.

ساعت ۴ بامداد ۲۴ خرداد سال ۸۸ و پس از انتخابات مناقشه برانگیز ریاست جمهوری دهم نقطه عطف زندگی من بود. در آهنی بزرگ باز شد و زندان من را در خود بلعید. پس از گذراندن روال معمول زندان و کمی هم معطلی برای هماهنگی‌های مرسوم، به انفرادی بند عمومی زندان اوین منتقل شدم. آن زمان هنوز بند زنان اوین برقرار بود و زنانی با جرایم مختلف در این زندان نگهداری می‌شدند.

نمی‌دانم مساله چه بود که از همان ابتدا به بند امنیتی ۲۰۹ منتقل نشدم. شاید نگهبانان آنجا خواب بودند و ترجیح دادند در آن روزهای شلوغ و پر ازماجرا خواب‌ نگهبانان ۲۰۹ را برهم نزنند. به بند عمومی بند نسوان وارد شدم. از کریدور گذشتم و نگهبانان آنجا من را به زنی دیگر تحویل دادند. زنی با موهای بلوندی که با کلیپس مرتبشان کرده بود، لباسی شیک و چهره‌ای زیبا. نشناختم! از اتهامم پرسید و بی‌حوصله پاسخ دادم روزنامه‌نگارم. گفت زندانی‌های تازه ورود را باید بگردم. نامم را پرسید و خیلی فرمالیته و نمایشی شروع به بازرسی بدنی کرد. خیره به او نگاه می‌کردم و متعجب از این نگهبان خوش‌پوش و خوش برخورد تا معما را برایم حل کرد.

وکیل بند بود. (وکیل بند به فردی گفته می‌شود که برای ارتباط زندانی‌ها با زندان‌بان انتخاب می‌شود)

– من را شناختی؟

چه انتظاری از من داشت! در میانه‌ی نگرانی و بهت و ترس چطور باید او را می‌شناختم!

-شهلا جاهد هستم.

برق و ترس و نگرانی از سرم پرید و در همان لحظه برق زندان که هیچ وقت قطع نمی‌شود، قطع شد. کمی ترسیدم. در تاریکی مطلق بود و با کسی که متهم به قتل است تنها بودم.

خودم را جمع و جور کردم. فکر کردم این تنها فرصتی است که می‌توانم جاهد را ببینم. شهلا جاهد را همه می‌شناختند. از پرونده‌اش پرسیدم و گفت می‌دانم که اعدام نمی‌شوم. پرونده‌ام را طولانی می‌کنند تا ناصر رضایت بگیرد.

از اوضاع بیرون پرسید و برایش کمی توضیح دادم و شماره‌ای از خانواده‌ام گرفت و گفت: «اگر اینجا ماندگار شدی و چیزی خواستی صدایم کن. اینجا زورم میرسه» در سلول را بست و رفت.

این اولین و آخرین باری بود که شهلا جاهد متهم یکی از جنجالی‌ترین پرونده‌های جنایی ایران را دیدم. اما به همین ختم نشد.

شهلا جاهد زنی پر از هیاهو، حاشیه و جسارت بود که حتی تا سال‌ها بعد از اعدامش هم حرفش در بین نه تنها زندانیان که در بین نگهبانان هم بود.

او در چشم ما قربانی بود. قربانی عشق خودآزار و دگرآزارش به مردی که دو زن به پایش فدا شدند. اما هم‌بندی‌هایش نظری دیگر داشتند.

داستان من با جاهد به آن دیدار ختم نشد. داستان من با جاهد تا بعد از اعدامش هم کش داشت. هم‌بندی‌اش در بند عمومی اوین، هم‌سفره من در بند زنان سیاسی اوین بود و در روزهای کش‌دار زندان از خاطراتش با شهلا می‌گفت. اینکه او بازیچه دست برخی از مسئولین وقت زندان شد. اینکه چند «موادی» با حکم ۵ سال آمدند و شهلا باعث حکم اعدامشان شد. اینکه دختران زیبا و بی‌کس‌وکار چگونه بازیچه دست شهلا و … شدند. اینکه شهلا چقدر با «سیاسیا» خوب بود و سعی در کمک به آن‌ها داشت. اینکه پس از اعدامش «موادی‌ها» در بند شیرینی پخش و پایکوبی کردند.

روزهای بلند زندان و عادت به مصاحبه باعث می‌شد بیشتر و بیشتر از خاطراتش با شهلا بپرسم.

تعریف می‌کرد: «دل خوشی از شهلا هیچ وقت نداشتم. دوست داشت به «سیاسیا» نزدیک باشد که هوایش را بیرون از زندان داشته باشند و اتفاقاً برایش خوب بود. همه روزنامه‌ها تیتر با عکس بزرگ از او می‌زدند و پایش در زندان سفت‌تر می‌شد. اما میان بقیه زندانی‌ها اصلاً طرفداری نداشت. کارهای کثیفی کرد تا اعدامش را عقب بندازد. شب آخر که برای اجرا صدایش کردند، موهایش را رنگ، ابروهایش را مرتب کرد و بند انداخت. آرایش کرد و بهترین لباسش را پوشید. اتاق به اتاق شیرینی پخش کرد و حلالیت طلبید. می‌گفت فردا آزاد می‌شوم و کنار عشقم می‌روم. دوران زندان تمام شد…»

می‌توان حدس زد که شب پیش از اجرای حکم «ناصرش» پشت تلفن چه به او گفته بود که اینقدر شاد و خوش‌خیال به دنبال «چیتان‌پیتان» کردن خودش بود. تا به حال کسی را دیده یا از کسی شنیده‌اید که برای اجرای حکم بخوانندش و شاد باشد و پر از امید برای زندگی؟

باز هم داستان من با جاهد به همینجا ختم نمی‌شود.

خانم … نگهبان بند وقتی حوصله‌اش سر می‌رفت یا شاید هم برای نشان دادن دوستی، با ما همکلام می‌شد.

خانم … نگهبانی بود که شهلا را برای اجرای حکم به پای چوبه دار بوده بود. از گریه‌های نگهبانان پای چوبه دار تعریف می‌کرد.

هرچقدر شهلا در بین زندانیان جرایم غیر سیاسی منفور بود، در بین نگهبانان مطلوب بود.

خانم نگهبان می‌گفت صبح زود که شهلا را برای اجرا حکم می‌بردیم، خواهش کردیم، با گریه و زاری التماسش کردیم که از خانواده سحرخیزان عذرخواهی کند. نکرد! معتقد بود ناصر رضایتشان را گرفته و نیازی به عجز و لابه نیست. باور داشت! به ناصر باور عجیب و عمیقی داشت.

با گردنی برافراشته و غرور راه می‌رفت. وقتی از ناصر درباره بخشش یا اعدام پرسیدند و پاسخ ناصر اعدام بود، شهلا فروریخت. شهلا زمان اعدام کشته نشد، وقتی مُرد که «ناصرش» خواستار اعدامش شد. پاهایش لرزید، زانوهایش سست شد و فرو ریخت. تاکنون فروریختن انسان را دیده‌اید؟ به چشم می‌بینی کمر کسی خم می‌شود، زانوهایش دیگر تحمل وزن بدن را ندارند و فرو میریزد. توگویی از درون انسان چیزی بیرون می‌آید که نامش را می‌توان «جان» گذاشت. «جان» شهلا هم همان لحظه از بدنش بیرون آمد و روحش بعد از اعدام!

بقیه‌ و جزییاتش بماند برای دورانی بهتر! جزییاتی رعب‌انگیز و البته احتمالاً تکراری که از چشم‌ها دور است و در اذهان ماندگار! از آن دست جزییاتی که بسیاری از آن مطلع هستند اما فعلاً زمان مناسبی برای عنوان کردنش نیست.

شهلا جاهد تنها، قربانی ناصر نبود. او قربانی مسئولین وقت زندان اوین هم بود. شاید هم می‌توان او را نمونه‌ای از فردی نامید که قدرت رسانه را بیش از حد باور کرد. کسی که صدر اخبار بودنش را حاشیه امنی برای خودش تعریف کرده بود.

می‌توان او را اول قربانی عشق بی‌منطقش و بعد قربانی ناصر، مسئولین زندان و رسانه نامید.

تابستان ۸۸ بعد از ۷۵ روز از بند امنیتی زندان اوین آزاد شدم. مادرم پرسید چگونه توانستی خبر بدهی که اوین هستی؟

گیج و مبهوت نگاهش کردم.

– تا دو هفته زندان قبول نمی‌کرد آنجا هستی و نامت در بین زندانیان اوین نبود. همان روز اول بازداشتت زنی زنگ زد و گفت به اوین منتقل شده‌ای و خیالمان کمی راحت شد.

لینک کوتاه : https://nimroozmag.com/?p=6108
  • نویسنده : مهسا امرآبادی
  • منبع : مستقل آنلاین
  • 219 بازدید

ثبت دیدگاه

قوانین ارسال دیدگاه
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.