جنگها فرزندان زیادی را از پدر و مادرشان گرفتند و یاد آنها همیشه در خانواده باقی ماند. «فیروز بهرام بیکاجی» یکی از پسرانی بود که یادش نه فقط برای عزیزانش که روی مدرسهای در تهران همیشه زنده است. دبیرستان فیروز بهرام یکی از دبیرستانهای تاریخیِ تهران است که در سال ۱۳۱۱ به دست زرتشتیان تأسیس شد. هزینه ساخت این دبیرستان را معادل هفتاد هزار روپیه، «بهرامجی بیکاجی» که از زرتشتیان سرشناس هند بود پرداخت و به یاد فرزند مرحومش که در تاریخ هشتم دیماه ۱۲۹۴ و در جریان جنگ جهانی اول، هنگام سفر در دریای مدیترانه با اصابت اژدر جنگی غرق شده بود؛ «فیروز بهرام» نامگذاری کرد. در آن زمان، این دبیرستان از لحاظ علمی با دبیرستان البرز رقابت میکرد و طی این سالها، چهرههای شاخص علمی و سیاسی در آن تحصیل کردهاند.
مراسم کلنگ زنی این دبیرستان در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۱۱ خورشیدی با برپایی جشنی در اراضی انجمن زرتشتیان تهران برگزار شد و سنگ بنای آن به دست «نیرالملک هدایت» وزیر معارف وقت گذاشته شد. در این مراسم «دینشاه ایرانی» (رئیس وقت انجمن زرتشتیان ایران بمبئی) و «رابیندرانات تاگور» (شاعر و فیلسوف هندی) و چند تن از بزرگان زرتشتی حضور داشتند.
این بنا به سرپرستی اردشیر کیامنش و با راهنمایی ارباب کیخسرو شاهرخ در کمتر از ۹ ماه ساخته شد و در دوم دی ۱۳۱۱ درهایش را گشود. دبیرستان فیروز بهرام در آغاز دخترانه بود اما پس از ساخته شدن دبیرستان انوشیروان دادگر و انتقال دانشآموزان دختر به آن محل، تبدیل به دبیرستان پسرانه شد.
سهراب سفرنگ، نخستین مدیر این دبیرستان بود که یازده سال مدیریت آن را به عهده داشت. در نخستین دوره ۵۷۵ نفر در آن تحصیل کردند که ۱۵۴ تن از آنان زرتشتی بودند.
معماری این دبیرستان متعلق به دورهی پهلوی اول است. ویژگیهای معماری این دبیرستان همچون ساختمان کتابخانه مجلس و ساختمان مرکزی بانک ملی نشان از سرپرستی «کیخسرو شاهرخ» بر ساخت آن را دارد. معمار دبیرستان فیروز بهرام، «جعفرخان معمارباشی» بود که در طراحی آن از اسلوبهای هخامنشی استفاده کرد. این بنای تاریخی همچون کاخ شهربانی و سردر باغ ملی تلفیقی از معماری نئوکلاسیک اروپایی و معماری کهن ایرانی است. قرینهسازی در سه نمای شمالی، جنوبی و شرقی بنا به چشم میخورد. نمای آجری ساختمان به پیروی از بدنه ساختمان کاملاً متقارن است. قوسهای بکاررفته در پنجرهها، نشانگر بهرهگیری از عناصر معماری قاجاری است. علاوه بر آجر، از مصالحی چون کاشی، سنگ و گچ نیز در طراحی نمای ساختمان استفاده شدهاست. گچبریهای بکار رفته در سقف این دبیرستان از جمله موارد ارزشمند معماری آن شمرده میشود.
ساختمان اسفندیار در این دبیرستان هم نام فرزند دیگری را زنده میکند. ساختمانی ۲ طبقه با ۴ اتاق در ضلع غربی دبیرستان که اردشیر آذرگشسب آن را در سال ۱۳۲۵ به یاد فرزندش اسفندیار که در ۱۴ سالگی بر اثر حادثه فوت کرد، ساخت تا برای آموزش دانشآموزان به کار گرفته شود. این بنا جزئی از دبیرستان فیروز بهرام و به آن متصل است.
در ورودی راهروی دبیرستان، سنگ بنایی به طول تقریبی ۱/۵ متر و عرض ۱ متر از جنس مرمر نصب شده و در آن متن زیر از قول کیخسرو شاهرخ با خط نستعلیق حک گردیدهاست:
- اهورا
این دبیرستان که از دهش رادمنش بهرامجی بیکاجی به یادگارِ فرزند روانشادش فیروز که در آغاز شهریور ۱۲۷۴ خورشیدی برابر ۲۲ اوت ۱۸۹۵ میلادی در بمبئی زاییده شده و در هشتم دیماه ۱۲۹۴ برابر با ۲۹ دسامبر ۱۹۱۵ جهان را بدرود گفته است، بنام دبیرستان فیروز بهرام در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۱۱ خورشیدی بر روی زمین انجمن زرتشتیان پایهگذارده شده و به سرپرستی نیکاندیش اردشیر کیامنش ساخته و به رهنمونی و دستیاری این بنده آغاز و انجام و در دوم دیماه ۱۳۱۱ خورشیدی گشایش یافته برای برخورداری نونهالان و پاس و پایندگی جاویدانی به انجمن زرتشتیان تهران برگزار شد.
نخستین بار در سال ۱۳۷۷ خورشیدی، ساختمان این دبیرستان با یاری دو برادر به نامهای فریدون و مهربان زرتشتی، و با همت رستم فرخنده و همیاری انجمن زرتشتیان تهران، زیر نظر سازمان میراث فرهنگی کشور بهطور کامل مرمت و نوسازی شد. در این پروژه سقفها، دیوارها، کاشیکاری و کتیبههای نما، گچکاریها و فرش کفها و در و پنچرههای چوبی به طور اساسی بازسازی شدند. در سال ۱۳۹۱ خانواده آرش جاماسبنژاد به یاد فرزند مرحومشان آزمایشگاه شیمی دبیرستان را بازسازی کردند. سال ۱۳۹۲ کارگاه رایانه فیروز بهرام با تلاش و هزینه فرزندان بهرام بهرامی به یاد او بازسازی و بازگشایی شد. این دبیرستان در تاریخ ۲۶ آبان ۱۳۷۸ با شمارهی ۲۴۹۴، در فهرست آثار ملی قرار گرفت و در ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۶ به عنوان دبیرستان ماندگار شناخته شد.
