رئیس مرکز پژوهش های مجلس: با اینکه یک درصد از جمعیت دنیا را داریم اما دو درصد از تولید علم دنیا در دست ماست. رتبه ۱۵ تولید علم را در اختیار داریم؛ دستاوردی بزرگی است.
در ابتدا یادآوری به مسئولان، که نمی شود رتبه بندی در مورد وضعیت حقوق بشر، آزادی اندیشه و … ایرانیان را که توسط نهادهای بین المللی ارایه می شود و مطلوبشان نیست را رد کرد و آنچه به نفعشان است را قبول کرد.
در ادامه اما، سال هاست تولید مقالات علمی و رتبه بالای ایران در آن، برای مسئولان تبدیل به مبنایی برای مانور و نشان افتخار شده است؛ بدون اینکه پاسخ گو باشند، خروجی این مقالات برای ایران چه بوده است؟ این پرکردن قفسه کتابخانه های دانشگاه ها و بارگذاری مقالات در سایت های علمی، که بیشتر در جهت رزومه سازی برای مهاجرت یا ارتقای درجات دانشگاهی انجام شده، کدام درد و رنج از مشکلات بی شمار ایرانیان را گره گشایی کرده است؟
مثلا بخش مهمی از این مقالات و کتاب ها هر ساله در ارتباط با مسائل مربوط به موضوع: آب، هوا، خاک و در یک کلام محیط زیست انجام می شود. ولی کدام یک از این مقالات ذره ای از این هوای آلوده و خفه کننده این روزهای کشور را کم کرده است؟ کدام یک در جهت بهینه کردن موتور وسایل نقلیه، کیفیت بخشی به سوخت، کنترل تولید دی اکسید کربن و… را موجب شده که ایران، کشور جهان سومی را در رده کشورهای صنعتی چون چین، آمریکا، هند و… در رده ده کشور آلاینده جهان در زمینه تولید گازهای گلخانه ای قرار داده است؟
در زمینه خاک، رتبه اول در بیشترین فرونشست، فرسایش خاک و بیابان زایی داریم. در زمینه آب همچنان کشاورزی به شیوه سنتی دوره هخامنشیان انجام و سهم کشاورزی از برداشت آب، بیش از نود درصد است که باعث ته کشیدن سفره های آب زیرزمینی در کنار خشک شدن دریاچه ها، تالاب ها و سدها، خود گویای کاربردی بودن این تولیدات علمی است!
یا در بخش صنعت و خدمات، با بودن در جمع چند کشور اول دارای تعداد مهندس در جهان، دچار چنان عقب ماندگی شدید، حتی در مقایسه با همسایگان، هستیم که خود گویای عیار و فخر برای این تولیدات علمی و مقالات است! خاصه وقتی اعلام می شود جز ده کشور با بیشترین میزان سرقت، کپی و تخلف علمی هستیم.
در خور تامل، برخلاف کشور ما، در کشورهای توسعه یافته ارتباط عمیقی بین دانشگاه با بخش های صنعت، خدمات و کشاورزی برقرار است. به گونه ای که بیشتر تولیدات و مقالات علمی آن ها به صورت تجاری و عملی در این بخش ها استقبال و به کار گرفته می شود. به گونه ای دانشگاه ها خود یک نوع بنگاه تولیدی محسوب و از بابت این تولیدات بیشتر هزینه ها و مخارج خود را تامین کرده و تولید کنندگان مقالات علمی نیز با انتفاع مالی مناسب انگیزه بالایی برای تولیدات باکیفیت و کاربردی دارند.
چکیده کلام: اگر با یک درصد جمعیت جهان، سهم دو درصدی از تولید مقالات علمی جهان را داریم که خروجی آن بایستی در رفاه و توسعه ایرانیان نمود یابد، ولی در مقابل سهم اقتصاد ما از دنیا زیر نیم درصد است. پس زمانی این تولیدات قابل افتخار است که خروجی آن در کشور، به صورت عملی و کاربردی پیاده و گره گشایی کند، نه در جهت رزومه سازی صرف یا مهاجرت نخبگان و استفاده دیگر کشورها نمود داشته باشد.
