(فرمانده پیشین نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، قائم مقام وزیر دفاع و رئیس پیشین ستاد مشترک سپاه)
از نیروهای مسلح غالباً به عنوان مهمترین ابزار هر کشور برای دفع تهدید و نیل به بازدارندگی یاد می‌شود. اما در واقع قدرت نیروهای مسلح هر کشور در کنار سایر قدرت‌ها از جمله وفاق اجتماعی و قدرت مردمی و توان اقتصادی مهمترین مولفه جهت جلوگیری از وقوع جنگ و برقراری صلح هستند.
نیروهای مسلح در ایران با تکیه بر آیه «وَ أَعِدّوا لَهُم مَا استَطَعتُم مِن قُوَّهٍ وَ مِن رِباطِ الخَیلِ تُرهِبونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَ عَدُوَّکُم وَ آخَرینَ مِن دونِهِم لا تَعلَمونَهُمُ اللَّهُ یَعلَمُهُم وَ ما تُنفِقوا مِن شَیءٍ فی سَبیلِ اللَّهِ یُوَفَّ إِلَیکُم وَأَنتُم لا تُظلَمونَ» خود را موظف به آمادگی در بالاترین سطح ممکن برای حمایت از ملت ایران می‌دانند. نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران پیرو منطق فکری امام خمینی هستند. ایشان در پیام نوروزی به مناسبت حلول سال ۱۳۶۵ در این باره می‌فرمایند: «انبیاء نمی‌خواستند که جنگی باشد و نمی‌خواستند که دعوتی باشد به غیر از این دعوت (معرفت حق)، دعوت به گرفتن کشور و دعوت به اینها، هیچ وقت در آنها نبوده است». بنابراین تلاش برای دوری از جنگ یکی از گفتمان‌های نیروهای مسلح است. بر همین اساس است که امام خمینی طی مصاحبه‌ای در ۱۷/۷/۱۳۵۹ یعنی کمتر از سه هفته پس از شروع جنگ تحمیلی، دیدگاه‌های خود را نسبت به جنگ و صلح این گونه بیان کرده‌اند: «ما به تبع اسلام با جنگ همیشه مخالفیم و میل داریم که بین همه کشورها آرامش و صلح باشد. لکن اگر جنگ را بر ما تحمیل کنند، ما و تمام ملت‌مان جنگجو است و با تمام قوا مقابله می‌کنیم، ولو اینکه همه ابر قدرت‌ها هم دنبال او باشند. برای اینکه ما شهادت را یک فوز عظیم می‌دانیم و ملت ما هم شهادت را به جان و دل قبول می‌کند. از جنگ نخواهیم هراسید و مرد جنگ هستیم، لکن مایل نیستیم به اینکه جنگ واقع بشود.»
اما خواست یک کشور برای برقراری صلح به تنهایی نمی‌تواند موجب برقراری صلح و امنیت شود، زیرا همواره در دنیا رژیم‌هایی مانند اسرائیل و صدام حسین وجود دارند که زندگی خود را در نا امن‌سازی محیط زندگی برای دیگران و سایر کشورها می‌دانند. در چنین وضعیتی و در دنیای پرتنش امروزی برای ایجاد محیط امن بین‌المللی، دیپلماسی سنتی به تنهایی نمی‌تواند تهدیدها را کنترل و کاهش دهد و نیاز به قدرت موثر دفاعی است. بر همین اساس است که دولت‌ها با تکیه بر قدرت نظامی، اجتماعی و اقتصادی خود از ابزار دیپلماسی دفاعی و مذاکره برای نیل به صلح و برقراری امنیت بهره می‌گیرند. زیرا هدف غایی نیروهای مسلح در ایران، تأمین صلح و پرهیز از جنگ، برقراری نظم و امنیت منطقه‌ای و سپس ایجاد صلح و آرامش و امنیت بین‌المللی و مدیریت کاهش خصومت‌ها و منازعات است.
وجود دولت‌های ضعیف در برخی از کشورهای همسایه ایران و ناتوانی آنها در تأمین امنیت پایدار و ظهور گروه‌هایی مانند داعش، موجب انتقال نا امنی به درون مرزهای ایران شده است. بنابراین تقویت قوای دفاعی از مهمترین شرایط برقراری امنیت پایدار و تأمین صلح و آرامش در کشور است.
به هر حال مردم ایران با انتخاب رئیس جمهور جدید که دارای گفتمان صلح، عدالت و امید به آینده است بر ضریب امنیت ملی کشور افزودند.
اعتقاد رئیس جمهور جدید به مذاکره و تعامل سازنده با دنیا بر اساس سند چشم‌انداز می‌تواند مبنای جدیدی جهت تلاش جمهوری اسلامی ایران برای کاهش تشنج در خاورمیانه و منزوی کردن اسرائیل در نسل کشی فلسطینیان باشد.
بنابراین راهبرد دفاعی جمهوری اسلامی ایران در دوره پزشکیان، راهبردِ سازماندهی «قدرت هوشمند» است. با تکیه بر این راهبرد می‌توان به وضعیت مطلوب یعنی برقراری «امنیت هوشمند» و صلح رسید. یعنی قدرت و امنیتی که حاصل ترکیب دو رویکرد سخت افزاری و نرم افزاری است و منجر به صلح در منطقه خواهد شد.
در دین مبین اسلام و نیز در قانون اساسی ایران که نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران خود را تابع آنها می‌دانند، اصل بر «صلح»، «همزیستی مسالمت آمیز»، «اجتناب از جنگ ابتدایی»، «سازگاری» با دیگران و سایر کشورها و نیز «کاهش تخاصم» در بین افراد و جامعه و کشورهاست.
در این رابطه خداوند متعال در قرآن مجید می‌فرماید: وَاللَّهُ یَدْعُوا إِلی دارِ السَّلامِ وَ یَهْدِی مَنْ یَشَاءُ إِلَی صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ یعنی: خداوند همگان را به سر منزل صلح دعوت می‌کند.
به هر حال سیاست جمهوری اسلامی ایران همواره همان گفتمان سعدی در بوستان است که می‌فرماید:
اگر پیل زوری وگر شیر جنگ
به نزدیک من، صلح بهتر که جنگ
اگر صلح جوید عدو، سر مپیچ
وگر جنگ جوید، عنان بر مپیچ
