دفتر نمایشگاههای بین المللی (Bureau International des Expositions (BIE) ) در پاریس، در روز ۲۷ نوامبر سال ۲۰۱۳ میلادی دبی را به عنوان میزبان نمایشگاه بین المللی اکسپو ۲۰۲۰ معرفی کرد. تا به امروز ۳۵ نمایشگاه مشابه در جهان برگزار شده، اما این اولین بار است که یک کشور در خاورمیانه میزبانی این رویداد مهم جهانی را بر عهده میگیرد.
امارات با نزدیک به یک دهه برنامهریزی و بعد از یک سال تاخیر به علت پاندمی کووید ۱۹، دربهای این نمایشگاه را در روز یکم اکتبر ۲۰۲۱ به روی عموم گشود.
این نمایشگاه که شش ماه به طول خواهد انجامید تا تاریخ ۳۱ مارچ ۲۰۲۲ میزبان بازدیدکنندگان از سرتاسر دنیا خواهد بود. نمایشگاه در یک محوطه ۴۳۸ هکتاری در مرز جنوبی دبی و نزدیک به ایالت ابوظبی دایر شده و دارای ۲۰۰ غرفه (Pavillon) میباشد که ۱۹۲ غرفه آن متعلق به کشورهای مهمان از جمله میهن عزیزمان ایران میباشد.
جدا از رباتهای میزبان و دریافت سرویس در رستوران توسط پهباد، نکات چشمگیری در ارتباط با برنامهریزی کشور امارات برای تبدیل شدن به یک کشور فوق پیشرفته از لحاظ علمی، تکنولوژیک و انرژیهای نو به چشم می‌آید. یکی از نقاط تمرکز این نمایشگاه نمایان کردن تصویری از جهانی آینده محور در ذهن بازدیدکنندگان است. این به طور قطع اولین اقدام امارات متحده عربی برای سرمایهگذاری در تکنولوژی و نوآوری نبوده است. پس از اقامتی کوتاه در این کشور به وضوح میتوان فهمید که این تنها بخشی از سیاستی بزرگتر و دراز مدت برای تبدیل شدن به قطب علمی و تکنولوژی در منطقه و جهان است.
تبدیل کردن خطر به فرصت همواره اصلی مهم در امر سرمایهگذاری اقتصادی است و یک سرمایهگذار همواره باید بدان بیاندیشد که چگونه میتوان از شرایط سخت برای افزودن به سرمایه خود استفاده ببرد. این اصل سرمایهگذاری به طور دقیق در نمایشگاه اکسپو دبی به شهود میرسد و میتوان از آن به عنوان نمونهای منحصر به فرد و بسیار موفق یاد کرد.
همزمان با شیوع ویروس کووید ۱۹ و عواقب سنگین اقتصادی آن برای جامعه بینالملل، امارات متحده عربی توانست با استفاده از نمایشگاه اکسپو، حجم عظیمی از توریسم و سرمایهگذاری خارجی را وارد کشور کند. به گزارش عرب نیوز این نمایشگاه به تنهایی باعث افزودن رشد مستقیم ٪۲ به اقتصاد کشور امارت شده است. بنا به پیشبینی شرکت ارنست‌اند یانگ نمایشگاه اکسپو همچنین ارزش خام افزوده ۳۳.۴ میلیارد دلاری را برای کشور امارات به ارمغان خواهد آورد.
ارنست‌اند یانگ در گزارش اقتصادی خود پیشبینی ۲۵ میلیون بازدیدکننده از ۱۹۰ کشور را کرده بود که ۷۰ درصد آن‌ها از خارج از امارات برای دیدار از نمایشگاه به آن وارد خواهند شد. این پیشبینی هم‌اکنون فاصله زیادی تا واقعیت ندارد. این در حالی بود که آقای ناصر سعیدی وزیر پیشین اقتصاد و صنایع لبنان و متخصص امور اقتصادی خاورمیانه، تحقق ۲۵ میلیون توریست در ۶ ماه در میان پاندمی کورونا را امری دور از دسترس و انتظار خوانده بود.
بنا به گزارش صندوق بین‌المللی پول، امارات رشدی بالغ بر ٪۳.۵ را در سال ۲۰۲۱ تجربه کرده که فاصله زیادی تا رکود اقتصادی ٪۶ سال ۲۰۲۰ دارد. این امر خود بیانگر سیاستهای موفق اقتصادی امارات برای خروج از بحران پساکرونایی بوده که در نوع خود منحصر به فرد و قابل توجه است.
شایان ذکر است که سوالی بزرگتر برای اذهان عمومی پیرامون سرنوشت سازههای عظیم این‌نمایشگاه پیش آمده است که سرانجام آن‌ها چیست؟
در حال حاضر برنامه دبی بر آن است که سازهها و زیرساختهای این نمایشگاه را به منظور برپایی منطقهای وسیع به نام منطقه ۲۰۲۰ (District ۲۰۲۰) استفاده کند. این منطقه تمام هوشمند از واحدهای تجاری و مسکونی تشکیل خواهد شد و برای تامین مصارف خود از انرژیهای نو استفاده خواهد برد. این شهر هوشمند نمونه منحصر به فرد از شهرهای جهان آینده خواهد بود.
به نظر میرسد امارات متحده عربی به ویژه دبی توانست از بحران اقتصادی پسا کورونا خود را نجات دهد و خطرهای پیش رو را تبدیل به فرصت و سرمایه کند و در این راه با برنامهریزی دقیق و درست گامی به سوی آینده بردارد. امارات به جهان ثابت کرد که بر خلاف تصور اکثریت یک کشور نفت‌خیز در خاورمیانه میتواند وابسته به نفت نباشد و خود نمونه روشنی باشد برای گرایش بشر به سمت انرژیهای نو و تکنولوژیهای آینده محور.
در حقیقت همین آیندهنگری اقتصادی است که امارات را تنها طی چند دهه از بیابانی خشک و سوزان به یک قطب بزرگ سرمایه‌داری در دنیا تبدیل نموده است. همزمان منتقدان زیادی وجود دارند که از سیاستهای خارجی، قوانین کار، حقوق حداقل کارگران و بعضی از قوانین و مقررات جنجال برانگیز این کشور میگویند. برای مثال به منظور هماهنگی بیشتر با دنیای غرب، اخیرا دولت امارات تعطیلات آخر هفته خود را به روزهای شنبه و یکشنبه تغییر داد. این رویدادهای جنجال برانگیز به طور یقین منتقدانی هم دارد، اما حقیقت غیر قابل انکار این است کشور امارات توانسته با استفاده از سیاستهای آیندهنگرانه خود موفقیتهای چشمگیری را از آن خود کند.
