ولایت هرات در غرب افغانستان،آریانا، قرار دارد و با ایران و ترکمنستان دارای مرزهای مشترک است. به واسطه وجود تنوع زیست محیطی، فرهنگ‌های پیش و بعداز اسلام در این سرزمین شناخته شده است. افغانستان باوجود تحمل جنگ‌های خونین چندین دهه با استعمارگرایان قدیم و جدید، از تحقیق، مرمت و نگهداری آثار فرهنگی و بناهای تاریخی خود، با تمام کمبودهای مادی و انسانی، غفلت ننموده است. چنین مطالعات با ارزشی را در آثار تحقیقاتی مجموعه‌های ارزشمند این سرزمین در موزه ملی هرات و نیز کابل می‌توان مشاهده کرد. در پی مطالعات ملی و بین‌المللی، اهمیت فرهنگ‌های با شکوه و عظمت پیشینیان، ولایت‌هرات در مطالعات باستان‌شناسی و تاریخ هنر کشورهای جنوب غرب آسیا دو چندان شده است.
هرات، سومین شهر بزرگ افغانستان و دومین شهر پر جمعیت افغانستان است. هرات در مرز اسلام قلعه، مسیر شاهراه فرهنگی – اقتصادی به ایران است.
ساخت موزه ملی هرات درسال ۱۳۰۶، دربنایی از دوره تیموری، در چهارباغ آغاز شد. در سال ۱۹۳۴ میلادی موزه هرات به واسطه توسعه شهری، ویران و به مکان هتل پشتون، در مسیر فرودگاه امروزی هرات منتقل شد. در سال ۱۹۹۴، دوباره موزه ملی هرات در قلعه اختیارالدین (تصویر۲) بعداز احیا آن فعال شد.
پیشینه تاریخی ساخت قلعه اختیارالدین به خوبی مستند نیست. آندرا برونو، مجموعه فضاهایی را مستند کرد که در دوره تیموریان تاریخ‌گذاری شده است. مطالعات جدید مشترک افغانستان و آلمان، احتمال قدمت بیشتری از دوره تیموری درخصوص زمان احداث این قلعه را بیشتر کرده است.
آثار پیش‌از اسلام هرات، مجموعه فرهنگی خراسان بزرگ می‌توان نام برد. آثاری که در استان‌های خراسان رضوی، شمالی، کرمان و سیستان و بلوچستان به‌دست آمده است.
این یافته‌های فرهنگی بخشی‌از فرهنگ معروف بلخی است که امید است با آغاز همکاری‌های مشترک در افغانستان، به‌ویژه هرات، پیشینه فرهنگی مشترک خراسان بزرگ متمرکز و هدفمند آغاز شود.
