حادثه زندان اوین در شرایط پیش رو و وجود اعتراضات قابلتأمل است. آتشسوزی زندان در زندان در این برهه اتفاقی عجیب و بیسابقه است. اوین زندان امنیتی کشور است. نهادهایی مثل وزارت اطلاعات، حفاظت اطلاعات سپاه و دادگاه ویژه روحانیت در این زندان بند اختصاصی دارند.
ازاینرو توقع میرود که زندان اوین به دلیل اهمیتی که دارد از حوادثی نظیر ماجرای هولناک آتشسوزی شب شنبه، در امان باشد.
بخصوص در پی اعتراضات اخیر و بازداشتهایی که صورت گرفته و بیاطلاعی برخی خانوادهها از محل نگهداری افراد وابسته به خود، انتشار خبر آتشسوزی وضعیتی در بیرون از زندان ایجاد کرد که خانوادهها نگران حال و سلامتی وابستگان خود شدند.
زندان بنا به تعریفی که دارد محل نگهداری متهمین و محکومین هست. تنها دغدغه اصلی زندانی بیرون رفتن از زندان است. چون زندانیان در محیطی محدود و بسته نگهداری میشوند طبیعتاً در هنگام وقوع آتشسوزی امکان دفاع از خود را ندارند.
وقتی حوادثی ازایندست پیش میآید زندانی را موجودی تنها و گرفتار در محیطی در بسته در نظر بگیرید که هر آن منتظر آوار شدن حوادث بر روی خود است. ابعاد آتشسوزی اوین وقتی برجسته و هولناک است که بهتنهایی زندانی و غربت غریبانه شبهای زندان فکر کنیم، این هراس قابل وصف نیست. کسانی که تجربه زندان داشتند متوجه این مهم هستند.
زندانی موجودی مسلوب الاختیار است. تمام مقدرات زندانی در دست زندانبانان است. وقتی حادثهای از جنس آتشسوزی در اوین رخ میدهد با انواع مسائل ازجمله موضوع انسانی و حقوق بشری روبرو هستیم.
این حادثه از این منظر که گرفتاران در آتش زندانیانی بدون اختیار و اراده جابجایی و خروج از زندان بودند، قلوب بسیاری را به درد آورد و چشمان شنوندگان و مطلعین را گریان کرد.
نخستین وظیفه زندانبانان محافظت از جان زندانی است که برابر با قانون این مسئولیت در مورد زندانیان گرفتار در آتشسوزی بر عهده زندان اوین است. جان و سلامت زندانی که اراده، اختیار و ابزاری برای حراست از خود ندارد در حادثه شنبهشب بر عهده مسئولین زندان اوین است. عدم اطلاعرسانی سریع موجب پریشانی خانوادهها شده که و همانطور که این خانوادهها را به محل حادثه کشاند که میتوانست موجب بروز حوادث ناگوار دیگری شود.
بهتر این بود که مسئولین بهسرعت ترتیبی اتخاذ میکردند و شماره تلفنهایی را برای پاسخگویی به سؤالات وابستگان زندانیان در نظر میگرفتند و اعلام میکردند. باید شرایطی فراهم میشد تا زندانیان با تماس تلفنی خانوادههای خود را از سلامتی خود باخبر میکردند. عدم اطلاعرسانی به خانواده زندانیان و بیخبری از وضعیت داخلی زندان و اخبار نگرانکنندهای که منتشر شد میتوانست عواقب به دنبال داشته باشد.
در شرایط حساس کشور رأفت اسلامی و وظیفه انسانی و عقلانیت بشری ایجاب میکند دغدغهمندی خانواده زندانیان و حساسیتهای جامعه مدنظر قرار گیرد و به هر طریق ممکن ارتباط بین زندانی و خانوادهاش را برقرار شود تا آرامش به خانوادهها بازگردد.