درخواست ایران برای عضویت دائم در بریکس در نشست اخیر سران کشورهای عضو این نهاد بینالمللی در آفریقای جنوبی به همراه ۵ کشور دیگر پذیرفته شد و قرار است این کشورها از ابتدای سال ۲۰۲۴فعالیت خود را در این سازمان آغاز کنند.
بریکس در سال ۲۰۰۹ توسط برزیل، روسیه، هند و چین فعالیت خود را با عنوان بریک آغاز کرد و در سال ۲۰۱۰ با عضویت آفریقای جنوبی به بریکس تغییر نام داد. این نهاد بینالمللی در طول فعالیت ۱۵ساله خود و حتی مذاکرات طولانی تاسیس در دهه ۱۹۹۰ و دهه نخست قرن ۲۱ تلاش کرده بهعنوان نماد و نماینده کشورهای نوظهور اقتصادی در اقتصاد جهانی تبدیل شود.
اثرگذاری نهادهایی مانند گروه ۲۰ در تحولات و ساختار نظام اقتصادی و حتی سیاسی بینالمللی بیش از بلوکهایی مانند بریکس و شانگهای است. علاوه بر این با تأمل در عملکرد ۱۵ ساله بریکس، نمیتوان به سیاست یا اقدام قابلتوجهی در جهت تقابل با نظام حاکم بر اقتصاد بینالمللی یا شکلگیری روندی جدید و منحصربهفرد در این زمینه، اشاره کرد. بریکس با وجود اینکه حدود یکچهارم اقتصاد دنیا، ۴۰ درصد جمعیت جهان و یکچهارم مساحت خشکیهای جهان را در اختیار دارد اما اختلافاتی همچون تفاوت سطح قدرت اقتصادی و اختلافات سیاسی مانع از شکلگیری مناسبات نهادینهشده مبتنی بر منافع اقتصادی مشترک شده است.
با وجود همه ملاحظات بالا، عضویت ایران در بریکس یک دستاورد خوب دیپلماتیک است؛ تحرکی که بعد از یک دهه سیاست تقابلی با جهان و انزواگرایی ارادی در عرصه بینالمللی صورت میگیرد. این اتفاق در سیاست خارجی دولت سیزدهم که بعد از ۲ سال هنوز دستاوردی در عرصه بینالمللی نداشته، اتفاق مهمی است که میتواند سرآغاز روندهای مؤثر و بزرگی آنهم در چارچوب همکاری با قدرتهای نوظهور اقتصادی ارزیابی گردد.