حضور لباس‌شخصی‌ها در دانشگاه و ضرب‌وشتم آنها، ممنوع‌الورود کردن دانشجویان و بازداشت‌های گسترده آنها در این دو ماه اهمیت این سوال را هر روز بیشتر و بیشتر می‌کند که در این شرایط برای دانشگاه چه می‌توان کرد؟ انصاف نیوز در جست‌وجوی پاسخ این سوال با اشخاص متفاوتی گفت‌وگو کرده و اینبار با یکی از استادانی که در جریانات دو ماه گذشته از کرسی دانشگاه کنار گذاشته شده است، صادق زیباکلام، این سوال‌ها را در میان گذاشته است.
دکتر زیباکلام در پاسخ به این پرسش که چه راهکاری برای بازگشت آرامش به دانشگاه‌ها به نظرش می‌رسد، گفت: من فکر می‌کنم اولین اقدام می‌تواند این باشد که به نهادهای امنیتی، اطلاعاتی و لباس شخصی اجازه دخالت در امور دانشگاه داده نشود. دانشگاه جبهه جنگ نیست که از بیرون لباس شخصی می‌آورند.
او افزود: اساسا چرا در داخل دانشگاه حراست برای تمام امور دانشگاه تصمیم می‌گیرد. این تاسف‌آور است. دو ماه پیش به من گفتند دیگر اجازه تدریس ندارم یعنی یک استادتمام سی‌ساله که برای او یک واحد درسی قرار داده‌اند؛ عده زیادی هم این واحد را اخذ کرده‌اند حراست به یکباره به او می‌گوید حق کلاس رفتن ندارد.
زیباکلام می‌گوید: معلوم نیست دانشگاه را رئیس دانشگاه، رئیس دانشکده، مدیر گروه و گروه‌های آموزشی اداره می‌کنند یا یک نهاد امنیتی به نام حراست؟! این‌ها با ابتدایی‌ترین اصول مدیریت دانشگاه در تضاد است.
آقای زیباکلام در ادامه راهکارهایش برای آرامش دانشگاه گفت: گام بعدی این است که تمام دانشجویان بازداشتی چه در محیط دانشگاه و چه در محیط خوابگاه آزاد شوند. اینکه قید کفالت بگذاریم یا اینکه کسی باید ضمانت آنها را برای آزادی کند بی‌معنی است؛ مگر این‌ها سرقت کرده بودند یا خرید و فروش مواد مخدر کرده بودند؟! تمام دانشجویان باید آزاد شوند.
او معتقد است: مسئولین وزارت علوم، شورای عالی انقلاب فرهنگی، دانشگاه‌ها، نمایندگان رهبری در دانشگاه‌ها باید این واقعیت ساده را بپذیرند که دانشگاه یک جزیره آرام و دورافتاده از جامعه وسط اقیانوس آرام نیست. دانشگاه به اشکال مختلف با جامعه در پیوند است. وقتی جامعه برای دو ماه به این شکل در التهاب است نمی‌توان از دانشجوها انتظار داشت هر روز آرام سر کلاس‌ها بیایند؛ آزمایشگاه بروند و مشغول کارهای علمی و پژوهشی خود باشند. دانشگاه هم مانند سایر نهادهای اجتماعی مثل بازار به جامعه متصل هستند. چطور می‌شود انتظار داشت دانشگاه به جامعه پشت کند و کاری به آن نداشته باشد؟!
زیباکلام در پاسخ به این که سرمنشا اعتراضات دانشگاه را از درون دانشگاه می‌بیند یا خیر و این که سرکوب دانشگاه را حتی در پایان دادن به اعتراضات خود دانشگاه چقدر موثر می‌داند، گفت: بله بیرون از دانشگاه است و قطعا روی دانشگاه موثر است. اگر با سرکوب، بازداشت و ضرب‌وشتم دانشجویان توسط لباس‌شخصی‌ها و حراست دانشگاه این امر ممکن بود که الآن درست شده بود. چندبار به دانشگاه حمله کردند؟! چقدر دانشجو بازداشت کردند؟! ولی خب چه اتفاقی افتاد؟! آیا دانشگاه‌ها ساکت شدند؟!
او گفت: آخرین نکته‌ای که باید در مورد دانشگاه‌ها بگویم این است که اگر دانشجویان ما فعالیت‌هایی در جهت حکومت داشته باشند می‌گویند چقدر دانشجویان ما فهیم و آگاه هستند و چقدر فکر درستی دارند اما اگر فعالیت دانشجویی هم‌سو با حکومت نباشند می‌گویند دانشگاه حزب سیاسی نیست؛ دانشجویان باید درس بخوانند؛ نباید تحت تاثیر احزاب و تشکل‌های سیاسی باشند.
زیباکلام افزود: بلاخره نظام باید تکلیف خود را با دانشگاه و دانشجویان روشن کند. نمی‌شود وقتی فعالیت دانشجویی هم‌جهت با حکومت باشد بگوییم دانشجو فهیم، آگاه و مسئولیت‌پذیر است و زمانی که فعالیت دانشجویی هم‌جهت با حکومت نبود بگوییم دانشجو اغتشاشگر است یا تحت تاثیر احزاب و تشکل‌های سیاسی است.
زیباکلام در پاسخ به این پرسش که اثرگذاری جامعه بر دانشگاه بیشتر است و یا برعکس، معتقد است: قطعا تاثیر جامعه. اثرگذاری جامعه بیشتر است. آخرین یادی که ما از جنبش دانشجویی در خاطر داریم سال ۸۸ بود. تعدادی از دانشجویان دفتر تحکیم وحدت و انجمن‌های اسلامی در ستاد آقای میرحسین موسوی یا آقای کروبی فعالیت می‌کردند و در اعتراضات بعد از انتخابات سال ۸۸ حضور فعال داشتند. از سال ۸۸ به بعد ما دیگر واقعا چیزی به عنوان جنبش دانشجویی به آن صورت نداشتیم ولی الآن چرا دانشگاه‌ها جلودار اعتراضات شده‌اند؟! دلیل همان است که گفتم دانشگاه به اشکال مختلف با جامعه در ارتباط است.
او در پایان گفت: وقتی دو ماه جامعه در تب‌وتاب است نمی‌شود انتظار آرامش از دانشجو و دانشگاه داشت. این مختص ایران نیست در سایر کشورها نیز چنین است.
