جای ادبیات جنسیت زده اعم از شوخی با هویت جنسی نه تنها روی آنتن برنامه زنده بلکه هیچ کجا نیست اما آنچه پرداختن به چرایی بیان سخنان جنسیت زده در رسانه را حائز اهمیت می کند آن است که گاه خواسته و ناخواسته رسانه می تواند به عنوان یک ابزار آموزشی به بازتولید این ادبیات کمک و حتی به کار بردن این عبارات را تطهیر کند.
به گزارش ایسنا، طی چند روز اخیر نوع ادبیات و کلماتی که در مورد زنان و در یکی از قسمتهای اخیر برنامه هفت بیان شد، واکنشهای متفاوتی را در بر داشت. به اعتقاد تهیهکننده «هفت» موضوع آن قسمت از برنامه که ۱۶ بهمن روی آنتن رفت؛ «عِرق ملی» بود اما حرفهای مهمان (ابوالقاسم طالبی، کارگردان) از جایی به بعد با موضوع مد نظر برنامه متفاوت شد و قاعدتا مسئولیت صحبتهای مهمان نیز با خودش است.
اما در آن قسمت از برنامه هفت با موضوع «عِرق ملی» چه مطالبی بیان شد؟ گرچه آن قسمت از برنامه با مبحث عِرق ملی و مشخصا عرق ملی سلبریتیها آغاز شد اما در ادامه مجری (بهروز افخمی) مثال جنبش me too (جنبش “من هم” که در آن قربانیان آزار یا تعرض جنسی روایت خود را بیان می کنند) را به میان بحث آورد و با بیان اینکه «می تو آنقدر مضحک بود که به سرعت تبدیل شد به کمدی» مسیر بحث را به سمت موضوع دیگری هدایت کرد.
در همین ابتدا جای سوال دارد که چرا بحث از مسیر عرق ملی منحرف شده و به جنبشی می پردازد که زنان قربانی آزار و خشونت جنسی از طریق آن سکوت خود را شکسته و تجربیات خود را پس از چندین سال بازگو می کنند و فراتر از آن اینکه مجری برنامه این جنبش را «مضحک» و «کمدی» میپندارد.
کما اینکه بازداشت “کیوان امام وردی” متهم به تجاوز دهها زن در پی افشاگری قربانیان پرتعداد از طریق همین جنبش اتفاق افتاد و حداقل میتوان گفت این جنبش فرصتی برای شکستن سکوت چندین ساله زنان قربانی خشونتهای جنسی و جلوگیری از جری شدن خاطیان شد، بنابراین زیر سوال بردن نفس این جنبش و صحت ادعای تمام راویان آن با لفظ «مضحک» و «کمدی» خود جای نقد دارد.
کارگردان اما در پاسخ به مجری به بیانیه زنان سینماگر ایرانی علیه آزارگران جنسی این حرفه که توانست ۸۰۰ امضاء را با خود همراه کند اشاره کرد و با بیان اینکه من قبول دارم ممکن است در سینما همانند هر صنف دیگری ناهنجاریهایی باشد، گفت: «نمی دانم گفتنش در آنتن زنده درست است یا خیر ولی اصلا انگار برخی زنان سلبریتی یائسه شدن را تقصیر جمهوری اسلامی می دانند» و این جمله که به زعم مجری «شوخی» بیش نبوده است با صدای خنده مجری برنامه نیز همراه می شود.
کارگردان اما ادامه می دهد:«این طبیعی است و اگر شما در آمریکا هم بودی این اتفاق برایت میافتاد. تا دیروز جوان تر و در بورستر بودی. هر کسی یک دورهای دارد و می رود عقب و جوان دیگری می آید. اینکه فحش دادن به جمهوری اسلامی ندارد که نهضت تشکیل دهی و مبارزه کنی. چه خبره؟. هیچ خبری نیست».
طی دو روز اخیر این سخنان با انتقادات بسیاری از هنرمندان و فعالان حوزه زنان همراه شد. در همین راستا پیمان جبلی، رئیس صداوسیما در پاسخ به پرسشی دربارهی اظهارات ابوالقاسم طالبی در برنامه زنده «هفت»، گفت که «بعضی از این نظرات با ادبیات بهتری میتوانست بیان شود، شاید با ادبیات مناسبی بیان نشد».
اما ابوالقاسم طالبی، نویسنده کارگردان وتهیه کننده تلویزیون و سینما درباره نوع واژگان به کار برده در آن برنامه به شبکه شرق گفته است: «من حرف بدی علیه زنان مطرح نکردم. ظاهرا انتظار هزاران جمله رکیک از اعضای بعضی انجمنها، کانونها و اتحادیهها طبیعی بوده اما یک واژه پزشکی را از من زشت انگار کردهاند لذا بدین وسیله اعلام میکنم آری به قول آقای دکتر جبلی بهتر بود واژه دیگری میگفتم».
این کنشگر اجتماعی تصریح کرد: روشن تر از همیشه ببینیم که جامعه ایرانی با همه فشارها و بازداریها و انکارها با موضوع آگاهانه و کنشگر روبرو شده است. یائسگی بخشی از روند رشد تن آدمی است. بنابراین سرافکندگی و شرمساری ندارد. بلوغ و آغاز چرخههای زیستی دختران و پسران بخشی از فرایند رشد تن است و از این رو پنهان کردن و ترس ندارد.
این روانشناس با بیان اینکه بزرگسالی و روندهای زیستشناختی و روانشناختی، واقعیت هستی انسان هستند، عنوان کرد: تفاوتها میان زنان و مردان، نوسانها و فراز و فرودهای تنی و روانی همه واقعیتهای ارزشمند زیستی انسان هستند. آگاهی نسبت به آنها کمک میکند سالمتر و بهتر و سازنده تر تجربه شوند. کسی با بینشی که یائسگی را دستمایه تحقیر قرار داده از جنس کسانی است که برای نمونه فراز و فرودهای روانشناختی را یا زن بودن را مسخره میکنند.
این فعال حوزه علوم تربیتی افزود: نه جامعه چشم و گوش بسته و توسریخور است، نه امثال چنین کسانی اعتبار علمی و حرفهای یا اجتماعی دارند و نه دیگر زمانه سکوت در برابر سخنان بیپایه است. کنشگری افراد مختلف در برابر چنین سخنان بیپایه و سخیفی هم نشانهی پویایی و آگاهی جامعه و چهرههای برجسته و اجتماعی ایرانی است.