شهریار صحاف : خانه موسیقی در پی‌گیری مطالبات اهالی موسیقی چقدر جدی و صادق است؟

پس از اعتراضات اخیر و دستگیری و بازداشت برخی از اهالی موسیقی، نهاد خانه موسیقی به‌عنوان نهادی که مدعی دفاع از حقوق اهالی موسیقی است و می‌خواهد کار صنفی انجام دهد، تلاش‌هایی را صورت داد تا این ادعا را در عمل هم اثبات کند. فهرستی از افراد بازداشتی منتشر کرد و در کنار آن روی سایت خود نوشت که کمیته‌ای به همراه اهالی سینما و تئاتر در خانه هنرمندان تشکیل دادند و از وکلای مبرز هم دعوت کردند که این فعالیت را به پیش ببرند. گزارش‌هایی هم دادند و ادعاهایی هم مطرح کردند که در آزادی فلان موزیسین نقشی داشتند اما برخی خبرها و ادعاهای خانواده یا وکلای بازداشتی‌ها به همراه گذشته غیرشفاف این نهاد و بی‌اعتمادی بخشی مهم از منتقدان خانه و دیگر اهالی موسیقی نسبت به رفتارهای آنها، فضا را به سمتی برد که صداقت و جدیت آنها در کاری که مدعی آن هستند، مورد تردید قرار گیرد. درحالی‌که در کار صنفی، جدای از آنکه ترجیح منافع صنف و جمع بر منافع شخص، باید در اولویت قرار گیرد، صداقت و جدیت هم فضیلت‌های اخلاقی مهمی‌اند که یک فعال صنفی باید واجد آنها باشد تا بتواند اعتماد قاطبه صنف را به خود جلب کند.
گذشته خانه موسیقی نشان داده است که نه با اعضای خود صادق بودند و نه در کار خود جدی، تقاضاهای مکرر منتقدان و برخی از اعضا در انتشار گزارش مالی سالانه (برابر قانون حق دسترسی آزاد به اطلاعات) و نیز برخی ابهامات نسبت به فعالیت‌های آنها، که هیچ‌گاه شفاف نشد، نمونه‌ای از کم‌صداقتی آنهاست. درباره جدیت هم تقریبا ماجرا بسی آشکارتر از آن است که بتوان حتی اثباتش کرد. البته شاید در این دوره که دو سه نفر تازه به هیئت‌مدیره اضافه شدند تحرکاتی را شاهد بودیم و باشیم که حداقل در بخش جدیت ماجرا، اندکی تامل کنیم، اما صداقت یک نهاد صنفی نشانه‌‌هایی دارد که با یکی دو فعالیت جزئی و مقطعی نمی‌توان تثبیتش کرد. مصداق آن تمثیل مولاناست از مردی که مدعی نیکوکاری بود و در هر کوی و برزنی آن را فریاد می‌زد. زیدی به او گفت:
صد علامت هست نیکوکار را/صد نشان باشد درون ایثار را
آدم نیکوکار و ایثارگر به این دلیل واجد چنین صفتی می‌شود که در یک فرآیند و با ده‌ها و صدها نشانه نیکوکاری‌اش را اثبات کرده است و کار نیکوکارانه را از برای نمایش و به‌عنوان رزومه و کارنامه‌کاری ارائه نمی‌دهد و حتی در آن صورت هم با یکی دو کار نمی‌توان نیکوکار نامش نهاد.
در مرحله دوم که انتقادات بالا و تاثیر خانه موسیقی و فعالیت‌هایش در زمینه آزادی زندانیان مورد تردید‌های جدی قرار گرفت، ‌آنها فراخوانی دادند تا منتقدان با آنها به گفت‌وگو بنشینند و دیدگاه‌هایشان را مطرح کنند. گروهی از منتقدان، که تقریبا در زمره شاخص‌ترین منتقدان خانه هستند و نقد‌های مشفقانه‌ای داشتند و در چند ماه گذشته به دعوت یکی دو تن از اعضای تازه هیئت‌مدیره جلساتی را برای نزدیک کردن دیدگاه‌های خانه موسیقی با آنها انجام داده بودند، پس از مدت‌ها به این جمع‌بندی رسیدند که یا این افراد در هیئت‌مدیره در اقلیت هستند یا اینکه خود آنها هم در آن مجموعه حل شدند و لذا هرگونه تغییری در این مجموعه، ثمری ندارد و به پیدا کردن سوزن در انباه کاه شبیه است.
اکنون اما یک آزمون تازه پیش روی خانه موسیقی نهاده شده است. آزمون شرکت اهالی موسیقی در جشنواره موسیقی فجر که با دعوت وزیر ارشاد وارد مرحله‌ تازه‌ای شده است. طبیعی است که عده‌ای از اهالی موسیقی مخالف شرکت در این جشنواره‌ امسال‌اند و فضا نیز به اندازه‌ای رادیکال است که در عمل کسی را یارای مخالفت نیست. پرسش اینجاست که خانه موسیقی در این وضعیت چه واکنشی نشان خواهد داد؟ آیا راهی در پیش خواهد گرفت که در این بین ضامن رشد وتوسعه موسیقی کشور باشد؟
مولانا در تمثیلی دیگر و برای افراد مدعی، می‌نویسد:
صد هزاران امتحانست ای پسر
هر که گوید من شدم سرهنگ در
گر نداند عامه او را ز امتحان
پختگان راه جویندش نشان
چون کند دعوی خیاطی خسی
افکند در پیش او شه اطلسی
که ببر این را بغلطاق فراخ
ز امتحان پیدا شود او را دو شاخ