سردر قورخانه در تهران

آنچه از اسلحه‌خانه دوران ناصری یا قورخانه باقی مانده، امروز بخشی از تهران است، بخشی از مترو امام‌خمینی. قورخانه یک واژه ترکی و در لغت به معنی کارخانه اسلحه‌سازی است که در قسمت شمالی دارالخلافه ناصری یا خیابان جلال‌آباد (خیام امروزی) قرار داشت. عمارت قورخانه در دوره قاجار و به دستور ناصرالدین شاه قاجار ساخته شد اما شواهدی نشان می‌دهد در زمان فتحعلی شاه قاجار هم محلی در تهران با عنوان قورخانه مبارکه در حال فعالیت بوده است. در زمان قاجار در قورخانه علاوه بر سلاح و مهمات جنگی، وسایل آتش‌بازی هم برای نمایش شب‌های اعیاد و جشن‌های مذهبی و ملی تهیه می‌شد. قورخانه در عصر ناصری استفاده‌های دیگری هم داشت. مجسمه معروف ناصرالدین‌شاه در باغشاه تهران هم در همین محل ریخته شد، مجسمه‌ای که او را سوار بر اسب قوی هیکل و تنومندی که یک دستش از زمین بلند شده بود نشان می‌داد. پس از انتقال دستگاه‌ها و ماشین‌آلات موجود در قورخانه به منطقه سرخه حصار، زمین و عمارت قورخانه تهران هم در اختیار شهرداری تهران قرار گرفت. امروزه از این بنای تاریخی سر در قورخانه به جا مانده که در ورودی مترو امام خمینی است و به بخشی از مترو تهران تبدیل شده است. این اثر در تاریخ ۱۱ مرداد ۱۳۷۶ با شماره ثبت ۱۹۱۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.