خانه موزه دکتر شریعتی یکی از خانههای تاریخی ایران به شمار میرود که ویژگی خاصی از منظر معماری ندارد. اما اهمیت آن از این بابت است که خانه محل زندگی یکی از متفکران انقلاب اسلامی بود و درنتیجه به رفتوآمد بسیاری از مشاهیر و انقلاببون کشور تبدیل شد.
دکتر شریعتی به علت دستگیریهای فراوان، در مجموع ۲ سال در این خانه زندگی کرد. حضرت آیتالله خامنهای، رهبر معظم انقلاب، یکبار پس از آزادی از زندان، برای دادن خبر سلامتی دکتر شریعتی، که ایشان نیز در همان زندان بودند، به این خانه رفتند و با خانواده دکتر شریعتی گفتوگو کردند. این خانه در فاصله سالهای ۱۳۳۵ تا ۱۳۴۰ ساخته شده است.
این خانه که در ۲ طبقه ساخته شده، حیاط آن در سمت جنوب قرار گرفته است. در طبقه اول، آشپزخانه، سرویسها، اتاق پذیرایی قرار دارد و طبقه دوم نیز به همین شکل طراحی شده است. در قسمت شمالی طبقه دوم، اتاق کار و کتابخانه شخصی دکتر شریعتی قرار داشته است. از جمله آثاری که در این بنا نگهداری میشود میتوان به اسناد و مدارکی از دوران تحصیل، مکاتبات محرمانه ساواک درباره فعالیتهای او و نیز بازنشستگی اجباری شریعتی با سمت معلم اشاره کرد. در کتابخانه موزه، آثار او و نیز کتابهایی که درباره دکتر شریعتی نوشته شده، جمعآوری شده است. در داخل حیاط خانه شریعتی اتومبیل سرمهای رنگ «مسکوویچ» او با شماره شهربانی ۳۲۲۵۹ـ مشهد پارک شده است.
وارد ورودی خانه که میشوید، در رختکن خانه، کفشها، لباسها و کراواتهای دکتر شریعتی را خواهید دید. بخشی از اشیا و لوازم موجود خانه موزه دکتر شریعتی همان لوازمی است که همسر دکتر از مشهد به این خانه منتقل کرده بود. فرشها، تلویزیون، تخت یک نفره روسی، ضبط صوت، پشتیها، تشک و لحاف دکتر، سماور، اشیای عتیقه، تختههای کتابخانه عکسها و ماشین تحریر.
اما درباره ماشین تحریر باید گفت که دکتر شریعتی آن را اوایل دهه ۶۰ میلادی از فرانسه خریداری کرد. پایان نامههای دکترای شریعتی و همسرش با همین ماشین تایپ شده است. پنجره دسترسی سالن با آشپزخانه، هنگام مقاومسازی پوشانده شده است. برای رسیدن به آشپزخانه باید از کنار اتاق استراحت مهمانها واقع در ضلع جنوبی خانه بگذرید.
به غیر از سه مبل با روکش زرشکی باقیمانده اشیا از اشیای خانه موزه دکتر شریعتی، از جمله وسایلی است که توسط «پوران شریعت رضوی» همسر دکتر در تهران خریداری شده است. از جمله مبلمان، لوسترها، میز تحریر، تخت دو نفره، پردهها، فرشها و کمدها؛ البته غیر از لوسترهای اتاقهای پذیرایی، ناهارخوری و اتاق دکتر، باقی لوسترها از اشیای افزوده شده توسط موزه بر مبنای لوسترهای مشابه زمانی است که دکتر در خانه سکونت داشتند. نمونههایی از دست نوشتههای دکتر شریعتی، اشیای شخصی و برخی از کتابها نیز در سالن اصلی قرار دارند.
خانه دکتر شریعتی در سالهای اول پس از انقلاب، هر دوشنبه محل مباحث فرهنگی سیاسی و تردد سیاستمداران بود. این خانه که در سال ۵۲ توسط همسرشریعتی خریداری شده بود، در سال ۱۳۷۶ از سوی شهرداری تهران خریداری شد و در نهایت پس از بازسازی و ضدزلزله شدن، در تاریخ هفتم اسفند ۱۳۸۵ بازگشایی شد. این خانه سال ۱۳۸۲توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره ۹۷۱۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.