میراث فرهنگی ناملموس، بخش غیرمادی از فرهنگ هر گروه، قوم و جامعه‌ای است. میراث ناملموس یا زنده مهم است زیرا به افراد و جوامع احساس هویت و تداوم می‌دهد و این احساس منجر به انسجام اجتماعی، احترام به تنوع فرهنگی و ارتقای خلاقیت انسانی می‌شود. و در نتیجه جوامعی انعطاف‌پذیر و صلح طلب می‌سازد.
تهران، به عنوان پایتخت ایران، یکی از بزرگترین و پرجمعیت‌ترین شهرهای خاورمیانه است. و از تنوع فرهنگی و اجتماعی بی‌نظیری برخودار می‌باشد. این شهر، نه تنها مرکز سیاسی و اقتصادی کشور است. بلکه به عنوان یک کانون فرهنگی و محل تلاقی فرهنگ‌ها و اقوام مختلف نیز شناخته می‌شود. مهاجرت‌های گسترده از نقاط مختلف ایران و همچنین ورود افراد از کشورهای همسایه به غنای فرهنگی این شهر افزوده است. این شهر با تاریخ طولانی و تنوع قومی و فرهنگی، مجموعه‌ای غنی از آداب و رسوم، هنرها، زبان‌ها و باورها را درخود جای داده و محل اجتماع اقوام مختلفی از جمله فارس، ترک، لر، بلوچ، عرب و … است. هر قوم با خود میراث ناملموس خاص خود را به ارمغان آورده که در زندگی روزمره، جشن‌ها، غذاها، مراسم، مناسبت‌های مذهبی و …. نمود پیدا می‌کنند. این تنوع قومی باعث شده که فرهنگ تهران بسیار رنگارنگ و متنوع باشد.
تنوع فرهنگی در تهران نه تنها موجب غنای فرهنگی و اجتماعی این شهر شده است؛ بلکه به‌عنوان یک منبع الهام برای خلاقیت و نوآوری عمل می‌کند. شناخت و احترام به این تنوع می‌تواند به همبستگی اجتماعی و توسعه پایدار شهر کمک کند. برگزاری رویدادهای فرهنگی و مذهبی به صورت ملی در تهران، تأثیر قابل توجهی بر انسجام اقوام دارد. این تأثیرات را می‌توان در چند بُعد، از جمله تقویت هویت ملی، تقویت روابط اجتماعی، ترویج همزیستی مسالمت‌آمیز، حفظ و انتقال ارزش‌ها و سنت‌های فرهنگی و ایجاد حس مسئولیت اجتماعی مورد بررسی قرار داد. در واقع میراث ناملموس به‌عنوان پلی برای ارتباطات انسانی و فرهنگی عمل کرده و زمینه‌ساز همبستگی در جامعه است.
هرچند تنوع فرهنگی در تهران غنیمتی بزرگ است، اما چالش‌هایی نیز وجود دارد. تضادهای فرهنگی، مشکلات اجتماعی و اقتصادی و نیاز به همزیستی مسالمت‌آمیز میان اقوام مختلف از جمله مسائلی هستند که باید مورد توجه قرار گیرند. آموزش همگانی و ترویج فرهنگ گفت و گو می‌تواند به کاهش این چالش‌ها کمک کند.
نتیجه آنکه میراث ناملموس که به‌عنوان ابزاری پراهمیت جهت ایجاد و پایداری وحدت و انسجام اقوام ایرانی شناخته می‌شود، نیازمند پاسداری است و این مقوله، امر پیچیده و جندجانبه‌ای است که در دنیای امروز حمایت دولت‌ها را می‌طلبد و در موارد بسیاری، بدون حمایت دولت‌ها امکان حیات، استمرار، انتقال و آموزش آن با موانع و اشکالات عدیده‌ای مواجه خواهد شد. با توجه به اینکه پدیدآورندگان، مجریان و حاملان میراث ناملموس مردم هستند، بنابراین کلید پاسداری از این میراث در دست مردم است. میراث فرهنگی ناملموس می‌باید توسط مردم و با حمایت دولت پاسداری و ترویج شود. پاسداری و ترویج این میراث، یک مسئولیت ملّی و وظیفۀ همگانی است و آحاد جامعه نقش مسئولانه‌ای در پاسداری از این میراث دارند و موفقیت در این زمینه نیازمند تعامل و همدلی مسئولان و دستگاه‌های اجرایی به عنوان پشتیبان، در زمینه آگاه‌سازی و جلب مشارکت عمومی و استفاده بهینه از ظرفیت و امکانات سازمان‌های مردم‌نهاد است.
تاکنون حدود ۶۳ عنصر از استان تهران در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس ایران به ثبت رسیده است. به‌عنوان نمونه می‌توان از تعزیه‌خوانی در تکیه‌های تجریش و نیاوران، نقاشی روی چرم، پشت و روی شیشه، گویش کنی، عروسک نخودی، طب سنتی مهرت مُشَمَع‌گذاری و جبیره کردن، مهارت پخت والک پلو، شاتوت پلو و … نام برد.
