تشدید درگیری و بحران میان روسیه و اوکراین می‌تواند برای خاورمیانه و شمال آفریقا عواقب جدی برای منافع اروپا داشته باشد. این امر باعث اختلال بیشتر در تامین انرژی، تشدید ناامنی غذایی و کمک به دولت‌های منطقه می‌شود تا بر آمریکا و اروپا نفوذ کنند. تجدید دیپلماسی بین‌المللی امیدها را برای راه‌حلی از طریق مذاکره تقویت می‌کند، اما شبح جنگ همه‌جانبه همچنان گسترده است. اگر روسیه تهاجم جدیدی را علیه اوکراین آغاز کند، اثرات آن برای منافع اروپا فراتر از این دو کشور خواهد رفت و خاورمیانه نیز احتمالا تحت تأثیر قرار خواهند گرفت. کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا نمی‌توانند به تنهایی جایگزین روسیه به‌عنوان تامین کننده اصلی انرژی اروپا شوند.
این می‌تواند مانعی برای تلاش‌های دولت بایدن برای تغییر تمرکز خود از خاورمیانه و آسیا باشد، اما می‌تواند فرصت‌های جدیدی را برای دیپلماسی اروپایی مانند تلاش‌های میانجی‌گری بین الجزایر و مراکش برای باز کردن خطوط لوله انرژی ایجاد کند. افزایش تنش‌ها بین غرب و روسیه احتمالاً به تلاش‌های ثبات منطقه‌ای، به‌ویژه در لیبی و سوریه آسیب می‌رساند.
جنگ روسیه و اوکراین می‌تواند باعث افزایش شدید قیمت جهانی انرژی و گندم شود.
جنگ در اوکراین بر خطرات وابستگی اروپا به گاز روسیه تاکید دارد. تنش‌های کنونی ترس از اختلال در جریان گاز روسیه را برانگیخته است. این امر کمبود انرژی موجود را تشدید می‌کند و حتی به قیمت‌های بالاتر برای مصرف‌کنندگان اروپایی که با بحران شدید هزینه‌های زندگی مواجه هستند، می‌انجامد.
در این زمینه، جایگزینی گاز روسیه با گاز خاورمیانه راه جذابی به نظر می‌رسد. قطر، به‌عنوان دومین تولید کننده بزرگ گاز طبیعی مایع(LNG) در جهان، تاکنون تمرکز اصلی تلاش‌ها برای یافتن منابع انرژی جایگزین بوده است. از اواخر ژانویه، واشنگتن دوحه را برای تغییر مسیر صادرات گاز به اروپا تحت فشار قرار داده است. تولید قطر نزدیک به حداکثر ظرفیت است و بیشتر عرضه آن در قراردادهایی با مشتریان کلیدی در آسیا بسته شده است.
تشدید درگیری‌ها باعث تشدید مطالبات غرب خواهد شد. ریاض تحت فشار قابل توجهی از سوی آمریکا برای افزایش تولید نفت خود برای کاهش قیمت‌ها قرار دارد. تاکنون از انجام این کار خودداری کرده است .
عربستان همچنین ممکن است فرصتی را برای به چالش کشیدن تسلط روسیه بر بازار نفت اروپای شرقی حس کند و از این بحران برای تصاحب سهم بیشتری از بازار جهانی استفاده کند. هم قطر و هم عربستان احتمالاً به‌دنبال استفاده از پویایی انرژی برای تقویت مواضع خود خواهند بود. به نظر می‌رسد تعیین قطر به‌عنوان متحد اصلی غیر ناتو توسط آمریکا در ژانویه ۲۰۲۲ یکی از ژست‌های این مسیر به شمار می‌رود.
اردوغان، رئیس جمهور ترکیه توسط اروپا و دولت بایدن طرد شده است. اما درگیری در اوکراین باعث افزایش اهمیت ترکیه و جایگاه اردوغان خواهد شد. روسیه و غرب اکنون در حال رقابت هستند تا آنکارا را به‌سمت مواضع مربوطه خود در مورد اوکراین بکشانند، در حالی که واشنگتن مایل است آنکارا به فروش تسلیحات خود به کیف ادامه دهد. با توجه به روابط پیچیده ترکیه با روسیه، بعید است که به‌طور کامل با غرب در برابر روسیه همسو شود. این تحولات می‌تواند منجر به اعتماد به نفس بیشتر ترکیه (به‌ویژه در دریای مدیترانه و سوریه) و انتقاد خفیف غرب از رفتار داخلی اردوغان شود. اولویت غرب در کنار نگه داشتن ترکیه و سایر کشورهای منطقه احتمالاً نگرانی‌ها در مورد ارزش‌ها و حقوق‌بشر را تحت الشعاع قرار می‌دهد.
این احتمال وجود دارد که اسرائیل نیز موضع مشابهی اتخاذ کند. اسرائیل، آمریکا را به‌عنوان متحد اصلی بین‌المللی خود می‌داند. با این حال، از زمانی که مسکو ارتش خود را در سوریه مستقر کرد، مقامات اسرائیلی روسیه را همسایه جدید خود در شمال می‌دانند. آن‌ها به همکاری روسیه برای انجام حملات هوایی علیه اهداف مرتبط با ایران در سوریه متکی هستند.
احتمال درگیری در اوکراین بازارهای نفت را تحت تاثیر قرار داده است. بحران روسیه و اوکراین باعث افزایش قیمت نفت شده و این موضوع باعث جسارت بیشتر پوتین شده است. درگیری‌های گذشته نشان دهنده همبستگی قوی بین قیمت بالای نفت و تمایل روسیه برای حمله به همسایگانش است. در میان تنش‌های تاریخی بین روسیه و اوکراین و موضوعات ژئوپلتیکی که بین مسکو و غرب در حال آشکار شدن است، نقش نفت خام در درگیری غیرقابل انکار است. اقتصاد به‌شدت تحت تاثیر هر نوع تنشی چه در داخل و چه در خارج قرار دارد، بنابراین اگر بازارهای اقتصادی، سرمایه‌گذاران و مصرف‌کنندگان احساس کنند که در آینده ممکن است تنشی ایجاد شود، قیمت‌ها نوسانی و یا کمبودی شکل بگیرد مطمئناً واکنش‌های متفاوتی نشان خواهند داد.
با افزایش خطر درگیری میان روسیه و اوکراین در مرز دو کشور، قیمت اونس طلا افزایش یافت. گروهی بر این باورند این امر ناشی از افزایش تنش‌ها در مرز اوکراین است و می‌تواند بر بازار طلای ایران و به‌دنبال آن دیگر بازارهای اقتصادی تاثیراتی را به‌همراه داشته باشد. اما در مجموع اقتصاد ایران به لحاظ اینکه درهم تنیده با اقتصاد جهانی نیست ، آسیب جدی نخواهد دید. تنش میان روسیه و اوکراین مستقیماً به لحاظ سیاسی نمی‌تواند در اقتصاد ایران تاثیرگذار باشد. اگر این تنش ادامه پیدا کند و دامنه این تنش به کشورهای اطراف کشیده شود بازارهای اقتصادی ایران هم به‌دلیل نزدیکی به روسیه می‌تواند تحت تاثیر قرار بگیرد و نگرانی‌هایی را نسبت به آینده ایجاد کند.
چنین چالش‌هایی می‌تواند فرصتی باشد تا مسائل سیاسی ایران به خصوص موضوع برجام در کوتاه‌مدت به یک سرانجام برسد چرا که معمولاً وقتی تنش در دنیا افزایش پیدا می‌کند و قدرت‌های بزرگ را رو در روی یکدیگر قرار می‌دهد بخش اصلی قدرت‌ها و برنامه‌هایشان صرف آن درگیری و تنش خواهد شد. اگر غربی‌ها مشغول تنش و بحران میان روسیه و اوکراین برای مقابله‌های سیاسی و اقتصادی شوند برخی‌ها احتمال می‌دهند که این مسئله در مذاکرات هسته‌ای ایران تا حدودی تاثیرگذار باشد و وضعیت را به نفع ایران تغییر دهد. اگر تنش‌ها ادامه‌دار باشد کشورهای غربی ترجیح می‌دهند که مذاکرات برجام را سریع‌تر به نتیجه برسانند تا بتوانند به مسئله اصلی رسیدگی کنند.
شواهد نشان می‌دهد روسیه و اتحادیه اروپا تمایل ندارند به‌خاطر بحران اوکراین مواضع خود را تغییر دهند. در مارس ۲۰۱۴ یعنی در شرایطی که مذاکرات برجام با جدیت در جریان بود، بحران مشابهی در حمله روسیه به اوکراین رخ داد، اما تاثیر محسوسی بر مذاکرات برجام نگذاشت، چرا که روسیه مواضع مشخص و در مواردی اشتراک منافع مشخصی با دیگران دارد. این احتمال وجود دارد،که در صورت حمله تمام عیار روسیه به اوکراین، منافع غرب ایجاب کند که مشکلات کم اهمیت‌تر را با سرعت بیشتری حل وفصل کند تا بتواند بسیج لازم را برای تمرکز بر مسئله اوکراین فراهم کند.
نظریه دیگری مدعی است اگرچه روسیه با همکاری نزدیک با بازیگران غربی برای بازگرداندن ایران به تعهدات خود، نقش سازنده‌ای در مذاکرات اخیر ایفا کرده اما بحران اوکراین می‌تواند مسکو را به‌سمت رویکرد مخرب‌تر برای کاهش فشار بر تهران سوق دهد. ایران ممکن است احساس کند که افزایش تنش‌های آمریکا و روسیه و افزایش قیمت نفت به آن فضای تنفسی می‌دهد و اهرم خود را در مذاکرات افزایش می‌دهد.
ایران تاکنون سعی کرده از حمله‌ای که روسیه در سال ۲۰۱۴ به اوکراین داشت، و عواقب آن یعنی اشغال شبه جزیره کریمه و ایجاد جمهوری خودخوانده در شرق اوکراین، حمایت نکند. مشخصا در جریان قطعنامه مجمع عمومی که سال ۲۰۱۴ تصویب شد و علیه اشغال کریمه و رفراندومی بود که رو‌س‌ها برای انضمام آن برگزار کرده بودند و بر تعلق کریمه و مناطق شرقی کشور به اوکراین تاکید داشت، حمایت نکرده و در رای‌گیری غایب بود. ایران یک موضع توام با احتیاط در مورد مسئله اوکراین اتخاذ کرده است. در میانه تنش‌های دیرین غرب و شرق، ایران چنین ماهیت و وجهه‌ای از خود نشان نداده که دیگران بخواهند و بتوانند آن را وجه‌المصالحه قرار دهند. ایران در سیاست خارجی خود، به‌دنبال تامین منافع ملی خود بوده و دستگاه دیپلماسی از گفت‌وگو با طرف غربی گرفته تا گسترش تعامل با روسیه و چین، از ظرفیت‌های بالفعل و بالقوه ملی خود بهره می‌برد.
