ستاد ملی مقابله با کرونا به ستاد ملی مقابله با تهدیدات زیستی تبدیل میشود، تا براساس تجربهای که پاندمی کووید-۱۹ برجای گذاشت، آمادگی برای مقابله با تهدیدات زیستی وجود داشته باشد. ستاد ملی مقابله با کرونا اوایل اسفند ۱۳۹۸ در پی ورود ویروس کرونا به ایران با مصوبه شورایعالی امنیت ملی و تأیید رهبر انقلاب تشکیل شد. نخستین جلسه آن هم ۶ اسفند همان سال برگزار شد و همه تصمیمها و اقدامات ضروری برای مقابله با بیماری کرونا از جمله اعلام تعطیلیها از سوی این ستاد انجام میشد.
حالا نزدیک به ۳ سال از شیوع ویروس کرونا در جهان میگذرد و بیش از ۶۰۰ میلیون نفر در جهان به این بیماری مبتلا شدهاند و نزدیک به ۶.۵ میلیون نفر هم جان خود را از دست دادهاند. اما امروز شدت بیماریزایی این ویروس در بسیاری از کشورهای جهان کاهش پیدا کرده و کرونا دیگر به مانند ماههای ابتدایی مرگبار نیست. اما به اعتقاد کارشناسان حوزه بهداشت و درمان، پاندمی کووید-۱۹ برای جامعه جهانی یک تجربه ارزشمند به جا گذاشته؛ اینکه تهدیدات زیستی قابل پیشبینی نیستند و باید بهطور مداوم آمادگی برای مقابله با آنها وجود داشته باشد. بر این اساس و با موفقیت رئیسجمهور، از این پس ستاد ملی مقابله با کرونا به ستاد ملی مقابله با تهدیدات زیستی تبدیل میشود.
حمید سوری، رئیس کارگروه بهداشت و پیشگیری ستاد ملی مقابله با کرونا درباره ضرورتهای تداوم فعالیت این ستاد در قالب ستاد ملی مقابله با تهدیدات زیستی به خبرنگاران میگوید: «پاندمی اخیر یک تذکر جدی به جامعه بشری داشت؛ اینکه جوامع آسیبپذیر هستند و تهدیدات زیستی هم هیچ برنامه از پیش تعریف شدهای ندارند و باید بهصورت مستمر و مرتب آمادگی برای مقابله با این تهدیدات وجود داشته باشد. در پاندمی کووید-۱۹ هم کشورهایی که آمادگی و مدیریت بیشتری برای مقابله با اپیدمی داشتند، بار ناشی از پاندمی در این کشورها بسیار کمتر بود.»
او با بیان اینکه تهدیدات زیستی یک مقوله ملی، همهجانبه و چند بخشی است، ادامه میدهد: «با وجودی که سازمانها و وزارتخانههای مختلف نقشهای متفاوت دارند اما در مقابله با تهدیدات زیستی مثل کووید-۱۹ ثابت شد که یک مجموعه جامعتری با هدایت مدیریت ارشد اجرایی کشور نیاز است تا برای این تغییرات زیستی برنامهریزی شود و همه سازمانها و وزارتخانههای مرتبط به آن تمکین کنند. به همین دلیل ستاد ملی مقابله با تهدیدات زیستی ادامه ستاد ملی مقابله با کروناست اما ماموریتی جامعتر خواهد داشت که علاوه بر کووید-۱۹، تمام تهدیدات مشابه در آینده را مدیریت کند.»
بهگفته سوری فعالیت این ستاد برای کشور ایران اهمیت زیادی دارد چرا که در منطقهای پرآشوب و آسیبپذیر به لحاظ مسائل زیستمحیطی و زیستی قرار گرفته است: «در این قرارگاه علاوه بر رصد آمادگی کشور برای مقابله با تهدیدات زیستی، مکانیسمهای دفاعی هم مدیریت خواهد شد. در حقیقت نقش نظارت در پایش، برنامهریزی برای این اقدامات و هماهنگی بین بخشی از سوی این ستاد انجام میشود تا آمادگی برای مقابله با تهدیدات زیستی را فراهم کند.» بهگفته سوری در تهدیدات زیستی ۲نکته اهمیت دارد؛ آماده بودن و واکنش سریع: «تأخیر در واکنش بهدلیل پیچیدگی و زمانبر بودن نظام ادارای کشور میتواند آسیبزا باشد. از سوی دیگر درباره مقابله با تهدیدات زیستی چند بخش در کشور وجود دارد که بهصورت جزیرهای عمل میکنند و این قرارگاه میتواند هارمونی و هماهنگی بین این بخشها را ایجاد کند.»
رئیس کارگروه بهداشت و پیشگیری ستاد ملی مقابله با کرونا تأکید میکند: «این ستاد نه در صدد گسترش تشکیلات است و نه بهدنبال ایجاد سازمانی با بودجه و منابع گسترده. تلاش این است که با حداقل بضاعت، هماهنگیها ایجاد و اقدامات لازم انجام شود. قرار هم نیست تداخلی با سازمانهای دیگر باشد یا بار مالی جدی به دولت تحمیل شود. ایجاد این ستاد ضرورت دارد و تداوم فعالیت آن میتواند به نفع کشور باشد، چرا که براساس نگرش بینالمللی، آینده بیش از اینکه از سوی عوامل فیزیکی مثل جنگ تهدید شود، بیشتر تحتتأثیر عوامل بیولوژیک خواهد بود. طبیعی است که مدیریت این مسائل در آینده با استفاده از روشهای جدید و مطالعات علمی نوین صورت بگیرد. این در حالی است که اوایل پاندمی کرونا یک بلاتکلیفی و سردرگمی در کشور وجود داشت و تا زمانی که ستاد ملی شکل نگرفته بود هماهنگی بین سازمانها بسیار دشوار صورت میگرفت. در اینباره با وجود اینکه وزارت بهداشت متولی سلامت کشور بود اما نمیتوانست درباره اقداماتی که دیگر سازمانها باید انجام میدادند، دستوری صادر کند. اما در ستاد ملی مقابله با کرونا که در راس آن رئیسجمهوری حضور دارد، این هماهنگیها به راحتی انجام شد و همه سازمانها و وزارتخانهها پای کار آمدند.» او تأکید میکند: «درسهایی که طی این مدت از قرارگاه ستاد ملی کرونا بهدست آمد کمک میکند که نگاه جامعتر و کم اشکالتری نسبت به تهدیدات زیستی شکل بگیرد. اهمیت این مسئله برای دولت تبیین شده و سازوکار این ستاد هم بهزودی اعلام خواهد شد.»