این آرامگاه متعلق به میرزا یوسف آشتیانی مستوفیالممالک، صدراعظم ناصرالدین شاه قاجار است. میرزا یوسف فرزند میرزا حسن مستوفیالممالک (میرزا حسن اول) در دورۀ سلطنت محمد شاه قاجار لقب پـدرش ــ مستوفیالممالک ــ را دریافت کرد و به گفتۀ خودش مورد لطف و اعتماد خاص امیرکبیر بود.همچنین ناصرالدین شاه توجهی خاص به او داشت تا جایی که او را «آقا»، و در اواخر عمر «جناب آقا» خطاب میکرد.
از مستوفیالممالک بهعنوان مردی نیکوکار یاد شده که در انجامدادنِ امور عامالمنفعه همچون آبادکردن روستاها و مزارع، احداث قنوات و حفر انهار اهتمام داشته است. وی در باغ ونک، در آرامگاهی که خود ساخته بود، به خاک سپرده شد. از دیگر شخصیتهای مهم مدفون در آرامگاه مستوفیالممالک فرزند او، میرزا حسن آشتیانی (میرزا حسن دوم) است.
آرامگاه خاندان مستوفی با مساحتی بالغ بر ۵۰۰ مترمربع، در نیمۀ جنوبی عرصۀ دانشگاه الزهرا قرار دارد. این بنا در ۱۲۸۶ قمری به دستور میرزا یوسف خان صدراعظم در باغ شخصی وی ساخته شد. این باغ که وسعتی نزدیک به سه هزار هکتار دارد، انواع درختان میوه و تزئینی آن عمری ۱۵۰–۲۰۰ساله دارند. آرامگاه در زمین مستطیلشکلی واقع شده است که دو ضلع بلند آن در جبهۀ غربی و شرقی قرار گرفتهاند. بنای آرامگاه شامل ساختمان بیرونی (فضای ورودی و سرای خدمه) در جبهۀ شمالی، و حیاط مرکزی و ساختمان مقبره در جبهۀ جنوبی است؛ این ساختمانها در راستای شرقی ـ غربی گسترش یافتهاند. محوطۀ باغ دارای شیب شمالی ـ جنوبی است، ازاینرو، بنای آرامگاه نسبت به کف عرصه اختلاف سطح دارد. بنا از ۳ جبهۀ جنوبی، غربی و شمالی آزاد، و از جبهۀ شرقی محدود به یکی از ساختمانهای دانشگاه است.
در محدودۀ مقابل ورودیِ آرامگاه در جبهۀ شمالی، حوضی مستطیلشکل و تااندازهای بزرگ، و دو باغچه در طرفین آن وجود دارد. بنای آرامگاه مستوفیالممالک با آنکه متعلق به دو تن از رجال طراز اول ایران در دورۀ قاجار است، تزیینات آن در نمای بیرونی و درونی متکلف و مفصل نیست، و سادگی و اصالت آن روحیۀ صوفیانۀ مستوفیالممالک را در اواخر عمر به نمایش میگذارد. این بنا تاکنون (۱۳۹۰ ش) مرمت نشده است و ازاینرو، آثاری از فرسودگی در ساختمان بخش شمالی و تزیینات کاشی دیوارهای حیاط آن به چشم میخورد. بهطورکلی تصرفات انجامگرفته در بنا ازجمله رنگآمیزی آجرهای ساختمان شمالی و جنوبی (نمای مقبره از داخل حیاط) بسیار اندک است، اما این دخالتها اصالت نمای آرامگاه را خدشهدار کرده، و زیبایی عاری از تکلف آجر را زیر لایههای رنگ پوشانده است. مالکیت بنا خصوصی و در انحصار نوادگان میرزا یوسف مستوفیالممالک است. این آرامگاه در ۱۳۸۴ ش، از سوی سازمان میراثفرهنگی واجد ارزش تاریخی ـ فرهنگی شناخته، و گزارشی نیز بهمنظور ثبت آن در فهرست آثار ملی تهیه شد، اما تاکنون به ثبت نرسیده است. معماری زیبا و ساده با الهام گرفته از سبک سنتی، بینندگان را به خود جذب میکند.
اما این بخش اعظم ملک باغ است، با درختانی انبوه. خانه مستوفیالممالک در محله قدیم ده ونک به باغ مستوفیالممالک معروف بود و حالا تبدیل به باغ ایرانی شده که در فصل رویش گل لاله بهخاطر وجود انبوه لالههای رنگارنگ بازدیدکنندگان زیادی دارد. از کل مساحت سه هکتاری این باغ، دو و نیم هکتار به فضای سبز اختصاصدادهشده و با وجود بازسازی این فضای سبز، درختان تنومند قدیمی همچنان در ترکیب اصلی باغ باقی هستند. عمارتهای قدیمی باغ نیز مرمت شده و به زیبایی این باغ افزودهاند.
