مردم شهرستان تیران در استان اصفهان در دهه نخست محرم در حسینیه و مساجد گرد هم می‌آیند. رسم معمول عزاداری در این ایام اینگونه است که مراسم با برگزاری نماز جماعت آغاز می‌شود. سپس روحانی محل به ایراد سخنرانی پرداخته و بعد از آن، مداحان اهل بیت به ذکر مصائب پرداخته و عزاداران به سینه‌زنی و سوگواری می‌پردازند. عده‌ای نیز بعد از این مراسم برای زنجیرزنی به خیابان می‌روند.
غذاهایی که در ده شب اول محرم پخته می‌شود عبارتند از: برنج عدس (عدس پلو)، خورش لپه (قیمه)، خورش قورمه سبزی، وگاهی نیز کباب، جوجه کباب و زرشک پلو. در این میان از خورش لپه (قیمه) باید به عنوان غذای معمول عزاداری نام برد. در روستاهای اطراف تیران بیشتر آب گوشت نذری می‌دهند. علاوه بر غذاهای اشاره شده، آش رشته، حلوا، خرما، نان و پنیر، شیر، شله زرد، چایی نیز بین عزاداران توزیع می‌گردد.
در حسینیه‌های خانگی علاوه بر شام، نهار نیز می‌دهند.
در ۵ کیلومتری شهرستان تیران در شهر رضوانشهر علاوه بر مراسم عزاداری مراسم تعزینه نیز وجود دارد. در تیران تعزیه‌ها تا قبل از روز عاشورا در محله‌ها برگزار می‌شود، ولی در رضوانشهر تعزیه مخصوص روز عاشورا است.
در روز تاسوعا حدود ساعت یک بعدازظهر همه هیئت‌های تیران دسته جمعی و با نظمی خاص به سر مزار شهدا و درگذشتگان می‌روند. صبح عاشورا دسته‌های عزاداری از هر مکانی که در تیران هستند، وارد میدان شهرداری شده و طبق رسمی کهن همگی آنها به سمت حسینیه محله بالا می‌روند و از آنجا دوباره دور می‌زنند و به میدان شهرداری باز می‌گردند. نماز ظهر عاشورا نیز در مساجد و هیئت‌های محلی اقامه می‌شود.
در بعداظهر عاشورا، مراسم خیمه سوزان و تعزیه برگزار می‌شود. در این آئین خیمه‌ها را آتش می‌زنند و به صورت نمایشی فرزندان امام حسین را به اسیری می‌برند تا ظلم‌های آن زمان را تداعی کنند. این تعزیه جزء بزرگترین تعزیه‌هایی است که در شهر تیران برگزار می‌شود و بیش از دو تا سه هزار نفر برای تماشای آن حضور پیدا می‌کنند.
در شب شام غریبان شمع روشن کرده و تقریباً فضای مساجد و حسینیه‌ها با شمع تزئین می‌شود. عده‌ای از افراد نیز با گرفتن شمع در دستشان نشان می‌دهند که عزادار امام حسین (ع) هستند. در این شب هیئت‌ها به امامزاده تیران می‌آیند و در آنجا سینه زنی کرده و بعد به حسینیه و مساجد خودشان باز می‌گردند.
از جمله مهم‌ترین هیئت‌های تیران می‌توان به حسینیه محله بالا (ارشاد)، هیئت امام سجاد (ع)، حسینیه قدیم، هیئت امامزاده عبدالله (ع) اشاره نمود.
رسم دیگری که در تیران معمول است، علم کشی است. در جلوی تمام هیئت‌ها یک علامت حرکت می‌کند. (علامت را با کمربند مخصوص جابجا می‌کنند و جابجایی آن نیاز به افراد قوی هیکل و نیرومند دارد). در هیئت امام سجاد (ع) علاوه بر علامت، تعدادی اسب و شتر نیز تزئین شده و به حرکت در می‌آورند. زمانی که دو هیئت به هم برخورد می‌کنند علامت‌ها را سه مرتبه به نشان احترام خم و راست می‌کنند و به اصطلاح «سلام» می‌دهند. هر هیئتی که کوچکتر باشد، باید اول سلام کند و علامت‌ها را بالا و پایین کند. بعد از خم و راست کردن علامت‌ها آنها را به هم می چسبانند. این حرکت به منزله این است که همدیگر را بوسیده‌اند. سپس هر هیئت به حرکت خود ادامه می‌دهد.
همچنین مرسوم است که هیئت‌ها، گهواره‌ای شبیه به گهواره حضرت علی اصغر (ع) و حجله‌ای به نام حجله حضرت علی اکبر (ع) درست می‌کنند. عده‌ای که نذر و نیازهایی دارند بر روی گهواره و یا حجله مقداری پول با سنجاق می‌بندد. در انتهای مراسم این پول‌ها برای امر خیر یا برای هزینه‌های هیئت عزاداری استفاده می‌شود.
در تمامی هیئت‌های عزاداری تعدادی علم نیز دیده می‌شود. علم چوبی بلند و قطور به ارتفاع تقریبی سه تا پنج متر است. در نوک علم تعداد زیادی پارچه سبز رنگ و انواع روسری و شال گره خورده است. این اقلام را کسانی به علم گره می‌زنند که حاجتی داشته باشند.
در تیران سقاخانه‌های زیادی وجود دارد که در ایام محرم فعال می‌شوند. در حسینیه قدیم سقاخانه‌ای وجود دارد که این سقاخانه پر از قفل‌های رنگارنگی است که به آن آویزان شده است. هر یک از این قفل‌ها بر اساس حاجت فردی به سقاخانه بسته شده است. علاوه بر قفل، پارچه‌های سبزی نیز به سقاخانه گره می‌زنند و معتقدند که بعد از برآوردن حاجت، آن گره باز خواهد شد.
علاوه بر تیران در نقاط مختلف استان اصفهان مراسم‌های ویژهای برای پاسداشت شهدای کربلا برپا است. مسجد سنگی در رضوانشهر از جمله این مکان‌ها است. قدمت ساخت این مسجد به بیش از یکصد سال پیش باز می‌گردد. فضای کوچک مسجد، گنجایش جمعیت عزادار را ندارد. از این رو همزمان با افزایش جمعیت در رضوانشهر، در سال ۱۳۷۳، حسینیه جدیدی در جوار مسجد بنا شد. در این حسینیه برنامه عزاداری از روز اول محرم شروع می‌شود.
مراسم تعزیه در سه منطقه محله پائین، محله میان و ارون در رضوانشهر برگزار می‌شود. تنها در روز عاشورا است که تعزیه اختصاصا در مصلای شهر برگزار می‌شود و جمعیتی فراوانی از عزاداران به تماشای آن می‌نشینند. در این روز، دسته‌های عزاداری به هم پیوسته و در میدان شهر به عزاداری می‌پردازند. یکی از آداب عزاداری در این روز «گل مالی» است. عزاداران با مالیدن گل به سر و بدن خود، در عزای خاندان اهل بیت خود را سهیم می‌دانند. در صبح روز عاشورا نیز پس از برگزاری زیارت عاشورا، صبحانه‌ای به تمامی عزاداران داده می‌شود.
از دیگر رسوم اهالی این شهر، مشارکت آنها در تهیه وعده‌های غذایی شب تاسوعا، ظهر عاشورا و شام غریبان است. غیر از این وعده‌ها، در باقی ایام افراد به صورت فردی ادای نذر می‌کنند.
در روستای جاجا دو مسجد و یک حسینیه وجود دارد. در مراسم عزاداری عاشورا، عزاداران از مسجد حرکت کرده و پس از دور زدن در روستا به حسنیه رفته و در آنجا به عزاداری خود ادامه می‌دهند.
در روستای ورپشت از قدیم مراسم تعزیه انجام می‌شد. بنا به گفته اهالی قدمت تعزیه در روستای ورپشت به حدود ۱۵۰ سال می‌رسد. تعزیه در میدان امام حسین برگزار می‌شود. به این میدان در گذشته «تکیه» می‌گفتند.
حسینیه شهدا، حسینیه اعظم، حسینیه چهارمعصوم (چشمه ماه‌رو)، هیئت ابوالفضل، هیئت علی اکبر، هیئت اباصالح، هیئت چهارده معصوم و هیئت ابوالفضل از جمله اماکنی است که مجلس عزای حسینی در آنها برپا می‌شود. غذاها و نذری محرم در این روستا شامل خورش قیمه، خورش سبزی، استانبولی، آب گوشت و… است. در روز عاشورا و شام غریبان آب گوشت تدارک می بینند. تا شب هفت امام حسین (ع) در این روستا مراسم برگزاری و عزاداری ادامه پیدا می کند .از نذری‌های دیگر حلوا با شیرینی انگور است. برای تهیه حلوا رسمی است که مردم باید از روغن حیوانی استفاده کنند و با ذکر و دعا، حاجات خود را در حین پخت آن طلب کنند. یک شب بعد از شام غریبان نیز کاچی پخته می‌شود.
