پرونده

تصمیم برای تغییر نام خلیج فارس خود تاییدی بر اصالت نام آن است | علی مفتح

دونالد ترامپ، با زبان معامله‌گر خود، شاید می‌خواست با واژه‌ای تازه به دل دولت‌های عربی راه یابد. اما در این کنش، حقیقتی نهفته است که ناخواستهآشکار می‌شود: او چیزی را نامید که پیش از آن، نامی دیگر داشت. و این یعنینام اصلی، هنوز زنده است!

کالبد مدنی تهران | بهروز مرباغی*

فضاهای عمومی و تعاملات اجتماعی رو بستر تاریخ | اسکندر مختاری طالقانی

از تهران چه می‌خواهیم؟ | ترانه یلدا *

داستان تولد یک برنامه | حمید عزیزیان شریف آباد*

شهر؛ در حقیقت یک کلان سیستمِ انسانی است که در دل آن، خرده سیستم‌های مختلفی در حال تعامل پویا هستند. رفتار و کردارهای انسانی در شهر، تابع قواعد و اعتباریات مورد وفاقی است که به زندگی اجتماعی نظم بخشیده و شهر را برای ساکنان آن معنادار و قابل فهم و پیش بینی می‌سازد

گفتگوی مرتضی رحیم نواز با احسان شریعتی:

چرا یادمان ۱۶ آذر، هویت بخش جنبشِ دانشجویی است؟

بهانه گفتگو با دکتر احسان شریعتی بسیار است. نگاه ژرف و جامع او به مسائل باعث شده تا در حوزه‌های مختلف و گاه متفاوت بتوان پای صحبت‌های او نشست. دیدار و گفتگو با ایشان برای من همواره ارزشمند و مغتنم است به ویژه وقتی سخن از جنبش دانشجویی به میان آید. دکتر احسان شریعتی به سبب نسبتی که با یکی از شهدای واقعه ۱۶ آذر ۱۳۳۲ دارد، بیش از هر کس دیگر به منابع دست اول دسترسی دارد. خوانش او از این ماجرا نیز بایستی مهم قلمداد شود. با او گپی کوتاه در باره این روز و ماجراهای پس از آن داریم.

گفتگوی مرتضی رحیم نواز با محمد ترکمان

در ۱۶ آذر، هدف ضربه به استقلال و کنش‎گری دانشگاه بود

نگاه محمد ترکمان به وقایع تاریخی به ویژه تاریخ معاصر و نهضت ملی ایران، نگاهی ژرف و موشکافانه است. با او درباره هر موضوعی که سخن بگویید، بدون شک در یافت‌هایی خواهید داشت که تا پیش از آن گفتگو به آن دست نیافته بودید. گفتگو از ۱۶ آذر بهانه‌ای بود تا ضمن تجدید دیدار، با نقطه نظرات چالشی او در این زمینه بیشتر آشنا شویم

یادی از۱۶ آذر | فتح‌ الله امّی

اولین صدای اعتراض علیه رضا خان دیکتاتور وقت در سال ۱۳۱۶ در این مکان بهمت ۵۳نفر از روشنفکران مشهور آن زمان مثل تقی ارانی ،انور خامه ای،بزرگ علوی و خلیل ملکی بلند شد و همه در زندان قصر محبوس شدند.

گذری کوتاه بر وقایع ۱۶ آذر ۱۳۳۲

وقایع ‎نگاری یک اعتراض | مرتضی رحیم ‎نواز

حدود چهار ماه پس از وقوع کودتای ۲۸ مرداد، در آذر ۱۳۳۲ دانشجویان دانشگاه‎های مختلف کشور در اعتراض به روند حاکم و در واکنش به دادگاه دکتر محمد مصدق و همزمانی آن با از سرگیری روابط سیاسی و اقتصادی ایران با بریتانیا، به مجموعه تجمع‌هایی در کشور دامن زدند که تبعات سیاسی فراوانی به همراه داشت.

روز دانشجو فرصتی برای تیمار زخم‌ها | محمدجواد حق‌شناس

مردم ايران از صميم قلب خواستار حفظ حرمت دانشگاه و دانشجو هستند و حفاظت از اين فضا را از مسوولان طلب مي‌كنند. اما طي ماه‌ها و هفته‌هاي اخير رفتارهاي نامناسب و رويكردهاي غلط در مواجهه با مطالبات دانشجويان و دانشگاهيان در پيش گرفته شده است

تهران؛ گنجینه‌ای از میراث فرهنگی ناملموس ایران | سیما حدادی

تاکنون حدود 63 عنصر از استان تهران در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس ایران به ثبت رسیده است. به‌عنوان نمونه می‌توان از تعزیه‌خوانی در تکیه‌های تجریش و نیاوران، نقاشی روی چرم، پشت و روی شیشه، گویش کنی، عروسک نخودی، طب سنتی مهرت مُشَمَع‌گذاری و جبیره کردن، مهارت پخت والک پلو، شاتوت پلو و ... نام برد.

تهران، شهرخلاق | مرتضی رحیم نواز

نیروی انسانی متخصص و تحصیل‌کرده، هنرمندان، اساتید دانشگاه، مخترعین، مبتکران و کارآفرینان در حکم سرمایه اجتماعی برای گام برداشتن در مسیر شهرخلاق نقش کلیدی ایفا می‌کند.

نگاهی به جریان پایتخت‌گزینی در تاریخ ایران | غلامحسین تکمیل همایون

با حمله اعراب به ایران و انقراض سلسله ساسانی، دو اتفاق مهم به وقوع پیوست. نخست آنکه تیسفون عظمت و شکوه خود را از دست داد و دوم آنکه ایران تا قرن‌ها از داشتن پایتختی یگانه و ملی محروم ماند.

در پایتخت‌ گزینیِ تهران | مرتضی رحیم‌نواز*

حضور تهران در مرکز سیاسی سه دوره مهم تاریخی قاجاریه، پهلوی و جمهوری اسلامی چهره این شهر را دستخوش تغییرات عمده‌ای نموده، به‌گونه‌ای که هم‌ می‌توان در آن سراغ آثار و بناهای تاریخی را گرفت و هم در سطحی وسیع شاهد ساختمان‌ها و عمارت‌های مدرنی بود که نظیرشان در هیچ نقطه دیگری از کشور دیده نمی‌شود.

تهران و چالش انتقال پایتخت | عبدالمحمد زاهدی*

نمونه هائی در برخی کشورهای جهان یافت می‌شوند که به جای اختصاص یک شهر به مرکزیت سیاسی و اقتصادی، این دو مقوله در دو کلانشهر جدا تمرکز یافته‌اند که از آن جمله شهرهای واشنگتن و اسلام‌آباد، مرکزیت سیاسی ایالات متحده‌ی آمریکا و پاکستان و نیویورک وکراچی مرکزیت اقتصادی آن دو کشور را بر عهده دارند و نمونه‌های دیگری را نیز می‌توان در سایر کشورها سراغ گرفت.

تهران، پایتخت هفت هزار ساله | محمدجواد حق شناس

آغامحمدخان قاجار بنیان سلطنت خود را بر بناهایی گذاشت که پیش از او کریم خان زند آنها را احداث کرده بود. او با تخریب کاخ‌های زندیه در شیراز، ارگ حکومتی خود را توسعه داد و در نهایت آخرین پادشاه سلسله زندیه را در جلوخان تختگاه خود به خاک سپرد.

توهمات امارات در مورد بین المللی کردن مسئله سه جزیره ایرانی | کورش احمدی*

اگر قرار باشد امارات ادعاهای خود را دنبال کند و نهایتا زمینه سیاسی مناسبی در اثر عدم توازن در سیاست خارجی ایران به ناحق در شورای امنیت نیز فراهم شود، محتمل است که امارات و حامیان آن بر سوء استفاده از ماده 36 از فصل 6 منشور ملل متحد متمرکز شوند.

مناقشه بر حق حاکمیت تاریخی ایران | محمدجواد حق‌شناس

هویت یابی برای لکه های زیستی در پهنه ای که هزاران سال تحت قیمومیت و مالکیت یکی از مهم ترین و بزرگترین تمدن های تاریخی جهان قرار داشت، بسیار دشوار و نتایج آن نیز از پیش تعیین شده است.

شبکه ملی و فراملی موزه خلیج فارس | رضا دبیری‌نژاد*

داده‌های تاریخی موجودیتی صرفا در متن تاریخ دارند اما حضور اجتماعی و امروزی آنها نیازمند آن است که در متنی اجتماعی و امروزی زیست کرده و از گذشته به امروز بیایند. نقش نهادهای مرتبط با تاریخ و میراث فرهنگی در همین سرمایه‌سازی و برنامه‌ریزی برای حضور اجتماعی است.

حوضه آبریز خلیج فارس و دریای عمان؛ روستانشینی و پایداری معیشتی | محمدامین خراسانی*

آب به عنوان محدودترین عامل، در تولیدات این بخش تأثیر بسزایی دارد. مجموعه این شرایط باعث می‌شود که وضعیت بهره‌برداری از منابع آب در وضعیت مطلوبی قرار نداشته باشد و ضرورت تدبیراندیشی برای کاهش وابستگی معیشتی کشاورزان به فعالیت‌های آب بر، بیشتر احساس شود.

گفتگوی مرتضی رحیم‌نواز با محمدرضا سحاب:

برای صیانت از نام خلیج فارس نیازمند عزم ملی هستیم

اگر شما به تاریخ عربستان نگاه کنید متوجه می‌شوید که آنها اقوامی بادیه‌نشین و فاقد مدنیت بودند. این قبایل به صورت پراکنده زندگی می‌کردند و همواره هم با یکدیگر در جنگ بودند و همدیگر را غارت می‌کردند.

خلیج فارس در آئینه زمان | محمدعلی پورکریمی*

داریوش هخامنشی نخستین ناوگان دریایی ایران را پایه‌گذاری کرد و آن را در پهنه آبی خلیج فارس به حرکت درآورد. پس از آن اسکندر مقدونی نیز که از تصرف ایران فراغت یافته بود، در پی گشودن هندوستان برآمد و از زمین و دریا به سوی آن حمله‌ور شد.

روایت بیش از نیم قرن مبارزه و تلاش خاندان سحاب در حفظ میراث تاریخی ایران:

حفاظت از نام خلیج فارس

آب‌های نیلگون جنوبی ایران زمین به نام «د‌ریای پارس» یا «خلیج فارس» با بیش از ۵ هزار سال سابقه تاریخی، از د‌وران بابلی‌ها تا به امروز، همواره د‌ر اسناد‌ تاریخی و نقشه‌های جغرافیایی بین اقوام و ملل مختلف از ترک و تازی، آسیایی و اروپایی به نام مقد‌س «خلیج فارس» نامید‌ه شد‌ه است. اما استعمارگران […]

جزایر سه‌گانه ایرانی، دسیسه انگلیسی، فراموش‌کاری عربی | محمدعلی بهمنی قاجار

ایران هیچ گاه و حتی در تیره‌ترین شرایط سیاسی و اجتماعی‌اش لحظه‌ای از تاکید بر حاکمیت خود بر جزایر سه‌گانه خودداری نکرد و حکومت‌های عربی نیز تا سال‌ها هیچ‌گونه ادعایی بر این جزایر نداشتند و حتی همان شیوخی که انگلیس‌ها به نام آنان جزایر را در اشغال گرفته بودند تا سال‌ها علاقه‌ای به دخالت در امور جزایر ایرانی نداشتند.